Amonboyev mahammadsidik

shaklida vujudga keldi. Dastlabki birja 1531- yili Antverpenda, 
keyinchalik London (1566- yil) va Nyu-Yorkda (1792- yil) tashkil 
topdi.
Birjalar quyidagi vazifalami bajaradi:
-savdo uchun joy bilan ta’minlash;
-birja savdolarini tashkil etish;
—birja orqali sotiladigan mahsulotlar savdosi va andozalari 
tartib-qoidalarini o'rnatish;
-oldi-sotdi bitimlari bo'yicha namunaviy shartnomalar 
to'plamini ishlab chiqish;
64

---

—narxlar kotirovkasini amalga oshirish;
-bahslashuvlami arbitraj lash yoki tartibga solish;
-axborotlar berish;
—qimmatli qog‘ozlar yoki tovarlar bitimidama’lum komission 
haq evaziga muayyan kafolatlar berish.
Hozirgi kunda birjaning nisbatan keng tarqalgan turlari 
sifatida tovar va mehnat birjalari bilan bir qatorda moliyaviy 
jarayonlar uchun xizmat qiluvchi fond biijalari ham alohida o‘rin 
tutadi.
Fond birjasi
muntazam ravishda amal qiluvchi qimmatli 
qog‘ozlar, aksariyat holda aksiya va obligatsiya bozorini namoyon 
etib, ulami sotish va xarid qilish bo'yicha bitimlar bir vaqtning 
o‘zida narx belgilash orqali tuziladi. Fond birjalarida qimmatli 
qog'ozlar savdosi auksion, ya’ni nisbatan yuqoriroq narxni taklif 
etuvchi, sotib olish huquqini qo'lga kirituvchi ochiq savdo tamoyili 
bo'yicha olib boriladi. Fond birjalariga valyuta birjalari yaqin 
bo'lib, ularda talab va taklif ta’siri ostida qaror topuvchi kurslari 
bo'yicha milliy valyutalaming erkin savdosi amalga oshiriladi. 
Fond birjalari savdo jarayonlaridagi talab va taklifning o'zaro ta’siri 
natijasida qimmatli qog'ozlaming biija kursi o'matilib, u odatda