Analitik geometriya”

Tuwri Sızıq ham onıń teńlemesi haqqında. Analitik geometriyaniń eń zárúrli túsiniklerinen biri, sızıq teńlemesi túsinigi bolıp tabıladı. Tegislikte tuwrı múyeshli koordinatlar sistemasında sızıq berilgen bolsın (4-sizilma).

Táriyp. sızıqta jatiwshi qálegen noqattıń koordinatlari teńlemeni qánaatlantirib, ol jaǵdayda jatpaǵan noqatlardıń koordinatlari qánaatlantirmasa, bul teńleme sızıqtıń teńlemesi dep ataladı. Bunnan sızıq, koordinatlari (1)-teńlemeni qánaatlantıratuǵın barlıq noqatlar kompleksinen ibarat ekenligi kelip shıǵadı. Sızıqtıń teńlemesin dúziw degende oǵan tiyisli qálegen noqattıń koordinatlari arasındaǵı munasábetti teńleme kórinisinde ańlatıwdan ibarat. Tabılǵan sızıq teńlemesi ushin sızıqtaǵı Qálegen noqattıń koordinatlari onı qánaatlantıradı hám kerisinshe, noqattiń koordinatlari teńlemeni qánaatlantirsa, bul noqat sol siziqta jatadı.
Tegislikte tuwrı sızıq hám onıń teńlemeleri. Tuwri siziq túsinigi analitik geometriyaning tiykarǵi túsiniklerinen biri bolip tabiladı. Tómende hár túrli jaǵdaylarda tuwri sızıqtıń analitik ańlatpaların (teńlemelerin) keltirip shıǵaramız hám olar járdemınde tuwrı sızıqtıń tegıslıktegi jaǵdayların úyrenemız.
Tuwrı sızıqtıń múyesh koefficiyentlı teńlemesı. Tuwrı sızıqtıń oǵı oń baǵdarı menen payda etken múyeshı hám tuwrı sızıqtıń ordinatlar
oǵınan ajratgan kesındısının úlkenlıgı berılgende, onıń tegıslıktegı
jaǵdayı anıq boladı.



5-sizilma 6-sizilma
Mısalı, =3, =125 bolsa, onıń jaǵday boladı (5-sizilma). Tómendegı muǵdarlar berılgende tuwrı sızıqtıń teńlemesın keltrıp shıǵaramız. tuwrı sızıqqa tiyislı qálegen noqat bolsın.(6-sizilma). tuwrı múyeshlı úshmúyeshlıkten bunnan . 6 – sızılmadan ; yamasa Bolǵanlıǵı ushın Boladı. tuwrı sızıqtıń múyesh koefficiyenti dep ataladı hám menen belgıleymız. Sonday etıp, Munásebet kelıp shıǵadı. Buǵan tuwrı sızıqtıń múyesh koefficiyentlı teńlemesı dep ataladı. bolsa, tuwrı sızıq koordinatlar basınan ótıp, tenlemesı boladı. bolsa bolıp, bul birinshi koordinatalar múyeshiniń bissektrisasi boladı.