Rangli birikmalarning hosil bo‘lishi. Cu2+ ionining suvli eritmasiga ammiak eritmasi qo‘shilganda yorqin to‘q zangori rangli eruvchan tuz- tetraammiakat mis (II)[Cu(NH3)4]2+ hosil bo‘ladi: - Rangli birikmalarning hosil bo‘lishi. Cu2+ ionining suvli eritmasiga ammiak eritmasi qo‘shilganda yorqin to‘q zangori rangli eruvchan tuz- tetraammiakat mis (II)[Cu(NH3)4]2+ hosil bo‘ladi:
- CuSO4+2NH4OH =(CuOH)2SO4+ (NH4)2SO4
- (CuOH)2SO4 +8NH4OH = [Cu(NH3)4]SO4+8H2O
- Agar suvli eritmada Fe3+ ioni bo‘lsa eritmaga rodanid ionlari qo‘shilganda eritma [Fe(SCN)6]3+ kompleks ioni hosil bo‘lishi hisobiga qizil rangga bo‘yaladi:
- FeCl3 + 6KSCN = K3[Fe(SCN)6] + 3KCl
- Bu reaksiya temir (III) ga xos sifat reaksiyasi bo‘lib, uni ochish uchun qo‘llaniladi.
Cho‘kmaning ajralishi yoki erib ketishi. Suvli eritmadagi Ba2+ ionlarining tarkibida SO42- bo‘lgan eritma bilan oq cho‘kma holida cho‘ktirish mumkin: - Cho‘kmaning ajralishi yoki erib ketishi. Suvli eritmadagi Ba2+ ionlarining tarkibida SO42- bo‘lgan eritma bilan oq cho‘kma holida cho‘ktirish mumkin:
- BaCl2 + H2SO4 = BaSO4 (oq cho‘kma).+2HCl
- Kalsiy ioni Ca2+ ham eruvchan karbonatlar ta’sirida oq o‘kma hosil qiladi:
- CaCl2 + (NH4)2CO3 +СaСO3 (oq cho‘kma) +2NH4Cl
- Kalsiy karbonatning oq cho‘kmasi kislota ta’sirida quyida ko‘rsatilganidek erib ketadi:
- CaCO3 +2HCl → CaCl2 + CO2↑ + H2O
Gaz ajraluvchi reaksiyalar. Yuqorida kalsiy karbonat kislotada erib, karbonat angidridi gazi ajralishini ko‘rib chiqdik, yana ba’zi gaz ajraluvchi reaksiyalarni keltiramiz.Tarkibida ammoniy NH4+ kationi bo‘lgan biror tuz eritmasiga ishqor ta’sir ettirilsa, ammiak gazi ajralib chiqadi. Buni ammiak hididan yoki namlangan lakmus qog‘ozining ko‘karishidan sezish mumkin: - Gaz ajraluvchi reaksiyalar. Yuqorida kalsiy karbonat kislotada erib, karbonat angidridi gazi ajralishini ko‘rib chiqdik, yana ba’zi gaz ajraluvchi reaksiyalarni keltiramiz.Tarkibida ammoniy NH4+ kationi bo‘lgan biror tuz eritmasiga ishqor ta’sir ettirilsa, ammiak gazi ajralib chiqadi. Buni ammiak hididan yoki namlangan lakmus qog‘ozining ko‘karishidan sezish mumkin:
- NH4Cl + NaOH = NaCl +NH3·H2O = NH3↑ + H2O
- Mazkur reaksiya NH4+ uchun spessifik (xususiy) reaksiya bo‘lib qolmay, miqdoriy analizda ham qo‘llaniladi.
- Sulfidlarga kislota ta’sir ettirilganda vodorod sulfid gazi ajraladi:
- FeS +2HCl = H2S↑+FeCl2
- Uni ajralayotgan gazning o‘ziga xos hididan bilish mumkin.
- Ma’lum shakldagi kristallar hosil bo‘lishi (mikrokristalloskopik reaksiyalar), alanga rangining bo‘yalish reaksiyalari ham o‘ziga xos tashqi samaraga ega jarayonlarga kiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
