Anatomiya 2014. indd

Yarim payli mushak (m. semitendinosus) medial joylashib 
quymich do‘ngligidan boshlanadi. Sonning o‘rta qismida uzun 
payga o‘tib pastga tizza bo‘g‘imining orqa medial tomoniga yo‘na-
ladi va katta boldir suyagining yuqori qismining medial yuzasiga 
birikadi.
Faoliyati: sonni yozadi, boldirni tizza bo‘g‘imida bukib ichka-
riga buradi. 
3.
 Yarim pardali mushak (m. semimembranosus) lateral joy-
lashib,
quymich do‘nglig‘idan uzun yassi pay parda shaklida 
bosh lanadi. Pay parda pastga yo‘nalib, sonning o‘rtasida mushak 

---

189
qo rin chasiga o‘tadi. Mushak tizza bo‘g‘imi sohasida yassi payga 
ay lanib, katta boldir suyagining medial do‘nglig‘ining orqa late-
ral yuzasiga birikadi.
Faoliyati: sonni yozadi, boldirni bukadi va ichkariga buradi.
Sonning medial guruh mushaklariga bir sonni ikkinchi songa 
yaqinlashtiruvchi: nozik, taroqsimon, uzun, kalta va katta yaqin-
lashti ruvchi mushaklar kiradi. Bu mushaklar quymich va qov 
suyaklarining tashqi yuzasidan boshlanadi. Ularning boshlanish 
joyi qov do‘mboq chasidan to quymich do‘ngligigacha bo‘lgan kat-
ta sohani egallaydi. Ular son suyagining g‘adir-budur chizig‘ini bor 
bo‘yiga birikadi.
1.
Taroqsimon mushak (m. pectineus) kalta, yassi mushak. 
Qov suyagining qirrasi va ustki shoxidan boshlanib, son suyagini 
taroqsimon chizig‘iga birikadi. 
Faoliyati: sonni yaqinlashtiradi va bukadi. 
2. 
Nozik mushak (m. gracilis) qov simizining pastki qismi va 
qov suyagining pastki shoxidan boshlanadi. Sonning medial yuza-
si bo‘ylab yo‘nalib, katta boldir suyagi tanasini yuqori qismining 
medial yuzasiga birikadi. 
Faoliyati: sonni yaqinlashtiradi, boldirni bukadi va ichkariga 
buradi.
3. 
Uzun yaqinlashtiruvchi mushak (m. adductor longus) ol-
dingi mushakdan pastda va medialroq joylashadi. Qov suyagining 
ustki shoxini tashqi yuzasidan qalin pay bilan boshlanadi. Pastga 
va lateral yo‘nalib, yupqa keng pay bilan son suyagi g‘adir-budir 
chizig‘ining ichki labiga birikadi. Faoliyati: sonni yaqinlashtiradi 
va ichkariga buradi. 
4.