Anatomiya 2014. indd

 chapga, past ga va 
oldinga, keng asosi yuqoriga va orqaga qaragan.
Yurakning oldingi to‘sh-qovurg‘a yuzasi
 qavariq bo‘lib to‘sh 
va qovurg‘aning orqa yuzasiga qaragan. Pastki diafragma yuza-
si diafragmaning pay markaziga tegib tu-
radi. Yurak ning yon yuzalari o‘pkaga qa-
152-rasm. Yurak. Old tomondan ko‘rinishi:
1–chap o‘mrov osti arteriyasi; 2–chap umumiy
uyqu arteriyasi; 3–aorta ravog‘i; 4–chap o‘pka
arteriyasi; 5–aortaning tushuvchi qismi; 6–chap 
quloqcha; 7–qorinchalararo oldingi egat; 8–chap 
qorincha; 9–yurak uchi; 10–o‘ng qorincha;
11–toj arteriyasining egati; 12–o‘ng quloqcha;
13–aortaning ko‘tariluvchi qismi; 14–yuqori kavak 
vena; 15–yelka-kalla poyasi.

---

355
ragan bo‘lib, o‘ng va chap o‘pka yuzalari
deb ataladi. Yurak-
ning o‘rtacha og‘irligi erkaklarda 300 g, ayollarda 250 g, uzunligi 
10–15 sm, ko‘ndalang o‘lchami 9–11 sm, oldingi-orqa o‘lchami 
6–8 sm bo‘ladi. Yurakning yuzasida bo‘lmacha va qorinchalar 
o‘rtasida chegara bo‘lib, toj arteriyasining egati
 o‘tadi. Yuraknng 
to‘sh-qovurg‘a yuzasida qorinchalararo oldingi egat,
pastki yu-
zasida qorinchalararo orqa egat yotadi. Bu ikkala egat yurakning 
uchida yurak cho‘qqisidagi kemtikni hosil qilib qo‘shiladi.
Yurak 4 kameradan iborat (153-rasm). Unda o‘ng, chap bo‘l -
ma cha va o‘ng, chap qorincha tafovut qilinadi. Bo‘lmachalar ve-
nalardan qonni qabul qilib olsa, qorinchalar qonni haydab chi-
qaradi. Y urakning o‘ng bo‘lagida vena qoni, chap bo‘lagida ar-
teriya qoni oqadi. Bo‘l machalar qorinchalar bilan o‘zaro taba-
qali to‘sqichi bo‘lgan o‘ng va chap bo‘lmacha va qorinchalar 
o‘rtasidagi teshiklar orqali qo‘shilib turadi. O‘ng bo‘l macha
 kub 
shaklida bo‘lib, chap bo‘lmachadan bo‘lmachalararo to‘ siq
vo-
sitasida ajrab turadi. To‘siq da bitib ketgan oval teshik qoldig‘i 
bo‘lgan oval chuqurcha yaqqol ko‘rinadi. O‘ng bo‘lmacha hajmi 
ancha katta bo‘lib, o‘ng quloqcha bo‘shlig‘i hisobiga kattalasha-
di. Bo‘lmacha devorining qalinligi 2–3 mm bo‘lib, ichki yuzasi 
silliq. Quloqchaning ichki yuzasida taroqsimon mushak