Қанд лавлаги биологияси ва етиштириш технологияси Режа: Илдизмевалилар аҳамияти


Download 361.3 Kb.
bet1/8
Sana04.01.2023
Hajmi361.3 Kb.
#1078369
  1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
ildizli mevalar yetishtirish texnologiyasi


Мавзу.
Илдизмевалилар аҳамияти.
Қанд лавлаги биологияси ва етиштириш технологияси

Режа:

Илдизмевали экинлар аҳамияти

Илдизида озиқа моддалар тўплайдиган ўсимликларга илдизмевалилар деб айтилади. Бу гурухга серсув, ширали қуруқ моддаси кам бўлган илдизмевалилар киради. Бу гуруҳдаги ўсимликлар ҳар хил ботаник оилани (шўра-дошлар, соябонгулдошлар, карамдошлар, мурак-кабгулдошлар) вакиллари бўлиб, уларнинг оиласида бир, икки ва кўп йиллик турлари учрайди.

Ўзбекистонда аксарият ҳолда икки йиллик турлари (қанд лавлаги, хашаки лавлаги, шолғом, сабзилар) экилмоқда. Илдизмевалилар ҳар хил йўналишда қўлланилади. Қанд лавлаги қанд ишлаб чиқариш учун экилади. Қолган илдизмевалилар озиқ-овқат саноатида ва чорвага ем-хашак сифатида фойдаланилади.

Илдизмевалиларнинг таркибида 10 % дан 30 % гача қуруқ модда бўлади, уларнинг таркибида кўп миқдорда қанд, крахмал, тузлар, витаминлар (С, В, В2, Р, К, Е, Н ва бошқа), каротин моддалари мавжуд. Таркибида сув кўп бўлганлиги туфайли уларни сақлаш қийин.

Илдизмевалиларнинг таркибида 10 % дан 30 % гача қуруқ модда бўлади, уларнинг таркибида кўп миқдорда қанд, крахмал, тузлар, витаминлар (С, В, В2, Р, К, Е, Н ва бошқа), каротин моддалари мавжуд. Таркибида сув кўп бўлганлиги туфайли уларни сақлаш қийин.

Илдизмевали ўсимликлар техник (қанд лавлаги), озиқ-овқатда (сабзи, лавлаги, шолғом, турп), чорвачиликда (хашаки лавлаги, турнепс), табобатда (сачратқи) қўлланади. Қишда кўкат бўлмаганда илдизмевалилар энг асосий ширали озиқ бўлиб қолади. Ем-хашак сифатида барглари ҳам ишлатилади.


Илдизмевали экинлар
Қанд лавлаги - Beta vulgaris L. v.saccharifera
Хашаки лавлаги- Beta vulgaris L.v. crassa
Хашаки шолғом – Вrassica L ssp rapifera M

Download 361.3 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling