Andijon davlat univyersiteti
III-BOB. YORUG’LIKNING O’SIMLIKLAR HAYOTIDAGI AHAMIYATI
Download 3.62 Mb. Pdf ko'rish
|
BIOEKOLOGIYA OQUV QOLLANMA
|
III-BOB. YORUG’LIKNING O’SIMLIKLAR HAYOTIDAGI AHAMIYATI. YORUG’LIK VA FOTOSINTEZ. Tayanch so’zlar: fotosintez, geliofitlar, stsiofitlar, fotoperiodizm, gigantizm, aktinoritimizm. 3.1-Chizma. CO 2 va yorug’lik tomonidan fotosintezning chegaralanishi Sorghum sudanense o’simligi barglarida kechadigan fotosintez jarayonining ketma- ketliklari turli yorug’lik intensivligida ko’rsatilgan va havoda CO 2 kontsentratsiyalarining namoyon bo’lishi berilgan (Fittyer and Hay, 1987). Shuningdek, “fiziologik nomal tur” o’zining fiziologik qobiliyatlarini namoyon qilishi chizmada aks ettirilgan. O’simliklar hech qachon barcha abiotik omillar ta’sirida optimal miqdorga ega bo’la olmaydi. Shunday qilib,“fiziologik normal tur” uchun qoidadan tashqari mustasnolar ham uchraydi. Buning muhim tomoni Shundaki, o’simlik atrof muhit omillarining ko’pgina reaktsiyalariga moslashgan holda o’sish uchun imkoniyat topadi. 27 3.1. Yernst-Detlef Schulze, Yerwin Bech, Klaus Mullyer Hohenstein. Plant ecology. Springyer Byerlin-Heidelbyerg, Germany, 2005. P.7-9. 28 A. Acer saccharum (Asteraceae) B. Prosopis (Mimosaceae) 3.2-Chizma. O’simlik bargining yorug’lik omili ta’siriga anatomik moslushuvi. Barglarning anatomik tuzilishi yorug’lik va soya bilan bog’liq sharoitlarda Acer saccharum o’simligida keltirilgan. Yorug’lik kam tushganda rivojlanish sikli ham past bo’ladi va bu fotosintetik parenximada o’z aksini topadi. Meskika daraxti anatomik struktura jihatidan osilib turadigan barglarga ega va faqat quyosh yorug’ligini o’z ustida tik turgan paytda diffuz holatda singdirib oladi. Qalin devorli epidyerma hujayralari vakuolalari himoya pigmentlari bilan to’lgan bo’ladi. Psychotria kofe daraxtiga yaqin, tropik o’rmonlarda chuqur soyada o’sadi va juda yorug’lik kam tushgan muxit bilan bog’lik bo’ladi. Yuqori epidyermisda joylashgan xujayralar yorug’likni qabul qilib, kuchsiz rivojlangan mezofill bilan chegaralanadi. 29 Ernst-Detlef Schulze, Erwin Bech, Klaus Mullyer Hohenstein. Plant ecology. Springyer Berlin-Heidelbyerg, Germany, 2005. P.23-24. Download 3.62 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|