Andijon iqtisodiyotva qurilish instituti

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA
INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
ANDIJON IQTISODIYOTVA QURILISH INSTITUTI
“Ijtimoiy-iqtisodiy fanlar” kafedrasi

“Moliya” fanidan

KURS ISHI


Mavzu: Davlatning moliya bozorini tartibga solishdagi ro’li


Bajardi: 206-guruh talabasi
Rahimberdiyev Rohiddin
Ilmiy raxbar: i.f.n.M-A.X. Eshonov
ANDIJON-2023
Mundarija:
Reja:
Kirish:-------------------------------------------------------------------------------3
I.bob: Moliya bozorining nazariy asoslari.-------------------------------------5
1.1. Moliya bozorining iqtisodiy mohiyati, ahamiyatli jihatlari, tarkibiy qismlari.----------------------------------------------------------------------------------------5
1.2. Moliya bozori modellari.------------------------------------------------------10
1.3. Moliya bozori tahlilining tashkiliy xususiyatlari.--------------------------15
II.bob: Moliya bozorini tartibga solish.---------------------------------------18
2.1. Moliya bozorini tartibga solishning zarurligi va nazariy jihatlari.------18
2.2. Moliya bozorini tartibga solishda davlatning funksiyalari.--------------22
2.3. Moliya bozorini tartibga solish amaliyoti.---------------------------------28
Xulosa---------------------------------------------------------------------------32
Foydalanilgan adabiyotlar-------------------------------------33

Kirish
Mavzuning dolzarbligi: Bugungi kun iqtisodiyotida real sektor singari moliyaviy sektor ham alohida dolzarblik kasb etadi. Rivojlangan mamlakatlarning moliyaviy-iqtisodiy taraqqiyotida va bugungi darajaga erishishlarida moliya bozori shak-shubhasiz muhim ahamiyat kasb etgan. Bunda real sektorni moliyaviy taʼminlash, boʻsh pul mablagʻlarini ishlab chiqarishga yoʻnaltirish, yangi sohalarni oʻzlashtirish, davlat byudjeti defitsitini noinflyatsion yoʻllar bilan mablagʻ jalb qilish orqali qoplash, aholi daromadlarini moliyaviy aktivlar orqali oshirish kabilar alohida ahamiyat kasb etadi. 2017-2021 yillarda Oʻzbekiston Respublikasini yanada rivojlan-tirish boʻyicha Harakatlar strategiyasida ham moliya bozorini rivoj-lantirish masalasiga alohida eʼtibor qaratilganligi ham yuqoridagilar bilan bevosita bogʻliq. Shuningdek, ehtiyojlarning keskin oʻsib borishi sharoitida real sektor va xizmat koʻrsatish subyektlarining oʻz fao-liyatlarini kengaytirib borish maqsadida nafaqat mahalliy, balki xal-qaro bozorlardan ham apital jalb qilish masalasiga alohida eʼtibor qaratilayotgan bir vaqtda mamlakatimizda ham moliya bozorini rivoj-lantirish maqsadida sohani chuqur oʻrganish, bu borada xorijiy ilgʻor tajribalarni amaliyotga joriy etishda “Moliya bozori” fani muhim hisoblanadi. “Moliya bozori” mavzusini oʻrganish orqali talabalar moliya bozori-ning iqtisodiy mohiyati, vujudga kelishi, rivojlanish bosqichlari va modellari, pul bozori xususiyatlari va moliya bozori shakllanishidagi ahamiyati, aksiyalar bozorining oʻziga xos xususiyatlari va amal qilish mexanizmi, obligatsiyalar bozorining oʻziga xos xususiyatlari va savdo mexanizmi, davlat qimmatli qogʻozlar bozori amal qilish shart-sha-roitlari, hosilaviy qimmatli qogʻozlar bozorining moliya bozori boshqa sektorlari bilan bogʻliqligi, ipoteka qimmatli qogʻozlar bozori muomalasi tartibi, xorijiy valyutalar bozorining moliya bozoridagi tashkiliy jihatlari, kriptovayutalarlar bozorining ishlash mexanizmi, qimmatbaho metallar va toshlar bozori xususiyatlari, moliya bozorining indikatorlari va indekslari, moliya bozori risklari va ularni baholash, fond birjalari va fond bozori ishtirokchilari faoliyat mexanizmi, markaziy bank va uning moliya bozoridagi faoliyati, moliya bozorida tijorat banklari va nobank kredit institutlarining ishtiroki, investitsiya va pay fondlarining moliyaviy operatsiyalardagi ahamiyati, moliya bozorida sugʻurta tashkilotlari va nodavlat pensiya fondlarining faoliyat mexanizmi, moliya bozorini tartibga solishning iqtisodiy va huquqiy jihatlari bilan yaqindan tanishadilar. Darslikda bu jihatlarga eʼtibor qaratilganligiga guvoh boʻlish mumkin.
Darslikda mavzularning nazariy jihatlari atroflicha yoritilishi bilan birga, amaliy mashgʻulotlar boʻyicha nazorat savollari, talabalarni fikrlashga undovchi alohida topshiriqlar, test savollari, masalalar ham dasturda keltirilgan. Bunda asosiy eʼtibor talabaning mustaqil ishlashiga qaratilgan.
Mavzular yoritilishida moliya bozorining milliy amaliyoti bilan birga, rivojlangan davlatlar tajribalariga ham alohida eʼtibor qaratilganligini qayd etib oʻtish lozim. Shuningdek mustaqil tahlimni samarali tashkil etishga alohida eʼtibor qaratilgan.