Andijon Mashinasozlik Instituti Sirtqi Bo’limi 5-kurs mtmichja yo’nalishi

Tashkiliy.

• Tashkiliy.
• 1. Vaqt bilan himoyalash.
• 2. Axborot.
• 3. Zahiralash.
• 4. Mos kelmaslik.
• 5. Normalashtirish.
• 6. Kadrlar tanlash.
• 7. Izchillik. (ketma-ketlik)
• 8. Ergonomiklik.

Boshqaruv.

• Boshqaruv.
• 1. Moslik
• 2. Nazorat.
• 3. Qarshialoqa.
• 4. Javobgarlik.
• 5. Rejalik.
• 6. Rag’batlantirish.
• 7. Boshqarish.
• 8. Samaradorlik.

Ayrim printsiplarni chuqurroq ko’rib chiqamiz.

• Ayrim printsiplarni chuqurroq ko’rib chiqamiz.
• Normalashtirish printsipi. Bu odam hayotini ma’lum xavflardan himoya qilishini ta’minlaydigan kattaliklarni qabul qilishdir. Masalan. 1 PDV (chiqindilarni yo’l qo’ysa bo’ladigan tashlab yuborish kattaligi, PDK-YQBK; PDU – yo’l qo’ysa bo’ladigan daraja (uroven), yuk ko’tarish va tashish normalari, ish faoliyatini davomiyligi va boshqalar.
• Ojiz zveno printsipi. Bu shunday tadbirki ko’rilayotgan sistemaga, xavfsizlikni ta’minlash maqsadida, o’zgarishlarga sezgir, xavfni oldini oladigan element kiritiladi. Masalan: ogohlantiruvchi klapanlar, membranalar, himoyalovchi yerga ulash, yashin qaytargichlar, predoxranitellar va boshqalar.

Axborot printsipi. Bu ishchiga berilgan xavfsizlik haqidagi axborotlarni berilish va o „zlashtirishini o „z ichiga oladi. Uning bajarilishi ma‟lum miqdorda xavfsizlikni ta‟minlaydi. Masalan: o „qitish, instruktajlar o „tkazish, xavfsizlik ranglari va belgilari ogohlantiruvchi yozuvlar, mashinalarni markirovkalash rangli signallar va h.k. (illyustratsiya bilan tushuntirish).

• Axborot printsipi. Bu ishchiga berilgan xavfsizlik haqidagi axborotlarni berilish va o „zlashtirishini o „z ichiga oladi. Uning bajarilishi ma‟lum miqdorda xavfsizlikni ta‟minlaydi. Masalan: o „qitish, instruktajlar o „tkazish, xavfsizlik ranglari va belgilari ogohlantiruvchi yozuvlar, mashinalarni markirovkalash rangli signallar va h.k. (illyustratsiya bilan tushuntirish).
• Klasslarga bo’lish printsipi (kategoriyalarga). Bu obyektlarni Xavfsizligi bo’yicha klass va katergoriyalarga bo’lishdan iborat. Masalan: Sanitariya-himoya zonalari (5 klass), ishlab chiqarish korxonalarini yong’in Xavfi bo „yicha kategoriyalarga bo’lish (A, B, V, G, D) va boshqalar.
• Xavfsizlikni ta‟minlash usullari. Quyidagi ta‟riflarni kiritamiz.
• Gomosfera – ko’rilayotgan faoliyat davrida odam ishlab turgan fazo (ish zonasi).
• Noksosfera – doimo xavf mavjud yoki paydo bo’lib turadigan fazo. Xavfsizlik nuqtai nazaridan Gomosfera bilan Noksofera bir-birining o’rnini bosolmaydi, birga bo’lolmaydi.