Aniq va nisbiy xatoliklar. Ularning taqribiy yechimi


Download 0.78 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/5
Sana19.06.2023
Hajmi0.78 Mb.
#1609086
1   2   3   4   5
Bog'liq
2261 (1)

raqamlari deyiladi.Odatda sonning, masalan, 
(yoki ) shaklda yozilishi uning 
fiksirlangan vergulli (nuqtali)shakli deb ataladi.
– haqiqiy sonning
qo‗zg‗aluvchan vergulli (nuqtali) shaklda yozilishi, bunda
– uning mantissasi va –
tartibi (masalan, 
Agar sonning
ko‗rinishda yozilgan bo‗lsa, bunday qo‗zg‗aluvchan nuqtali 
son
deyiladi. Masalan, 1) sonning barcha
raqamlari ma‘noli (ma‘noli raqamlar tagiga chizilgan); 2)
sonning
raqamlari ma‘noli; dastlabki ikkita nollar ma‘nosiz, chunki ular 
raqamlarning 
joylashishiga xizmat qiladi xolos; shuning uchun berilgan sonni 
ko‗rinishda
ham yozish mumkin; 3)
sonning yettita raqami ham ma‘noli; agar uni
ko‗rinishda yozsak, u holda raqamlarigina ma‘noli.4) xuddi shuday, 

Agar sonning absolyut xatoligi shu raqamga mos keluvchi birlik razryadidan oshmasa, u holda
bu ma‘noli raqam keng ma‘nodagi ishonchli raqam va agar bu xatolik birlik razryadining ½ 
qismidan oshmasa, bu ma‘noli raqam tor (qat‘iy) ma‘nodagi ishonchli raqam deyiladi. Agar 
sonning absolyut xatoligi shu sonning chegaraviy absolyut xatoligi dan oshmasa, u holda bu
ma‘noli raqamishonchli raqam deyiladi. Boshqacha aytganda, agar sonning yozilish tartibi 
ushbu
ko‗rinishda bo‗lsa, uning absolyut xatoligi
kabi bo‗lib, bu sonning
ta
, raqamlari ishonchli, bu yerda r – sanoq
sistemasining asosi. Ba‘zan verguldan keyingi ishonchli raqamlar (verguldan keyingi 
birinchisidan boshlab oxirgisigacha ishonchli raqamlar sanaladi) atamasi ham ishlatiladi.
Agar
sonning nisbiy xatoligi berilgan bo‗lsa, ≤ 10 tengsizlikni
qanoatlantiruvchi n topiladi va bu sonning verguldan keyingi
ta raqami qat‘iy
ma‘noda ishonchli deb aytiladi (bu raqamlarning barchasi ma‘noli bo‗lishi lozim). 



Download 0.78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling