Aniq va nisbiy xatoliklar. Ularning taqribiy yechimi

absolyut xatolik deb ataladi. Shunga ko‗ra ko‗pincha ushbu 
yoki 
(
yozuvdan foydalaniladi, boshqacha aytganda – aniq qiymat ushbu
intervalda yotadi. Masalan, 
yoki
yoki yozuvni 
yoki deb tushunish 
kerak. 
Nisbiy xatolik –bu sonning absolyut xatoligiga aniq qiymatining nisbati:
. 
Ma‘lumki,
– aniq qiymat ko‗p hollarda noma‘lum bo‗ladi. Shuning uchun hisoblashlarda bu
formula ushbu 
tenglik bilan almashtiriladi. Limit nisbiy xatolik
yordamida
son quyidagicha yoziladi: 

---

 
 
ISSN: 2181-2624 
 
www.sciencebox.uz 
 
Special issue
 | 2022 “Raqamlashtirish davrida mediata’lim va mediakompetensiya”
 
Analytical Journal of 
Education and Development
2 
( ) Bundan keyin biz limit absolut xato va limit nisbiy xatoni qisqacha
absolut va nisbiy xato deymiz. Absolut xato ismli, nisbiy xatoismsiz miqdordir Nisbiy xatolik
ba‘zida foizlarda o‗lchanadi, ya‘ni
. Nisbiy xatolik uchun ham
–
chegaraviy nisbiy xatolik tushunchasi 
yoki 
kabi mavjud, chunki 
Natijaning aniqligini uning nisbiy xatoligiga
nisbatan xarakterlash ma‘qul. Masalan, 1) 
= 2,72 ( = ...) uchun ( = 
0,0018 va
( ) = 0,0018/2,72 = 0,0006 yoki 0,06%.Shuning uchun tadqiqotchilar
hisoblashlarda verguldan keyingi ikkita ma‘noli raqam bilan cheklanishadi. 2)
= 656585 
va 
= 1 ekanligi ma‘lum, demak 0,0000016 yoki 0,00016%. Bunda
bo‗lishiga qaramasdan 
son songa nisbatan aniqroq aniqlangan. 
Sonning ifodasidagi (yozilishidagi) chap tomondan birinchi noldan farqli raqamidan boshlab 
barcha raqamlar va saqlanilgan razryadlami bildiruvchi oxirgi nollar taqribiy sonning ma'noli