Aniq va tabiiy fanlar metodikasi kafedrasi

Galogenli alkanlarni qaytarish:
Palladiy ishtirokida katalitik gidrogenlash jarayonida galloalkanlar alkanlarga aylanadi:
RCH₂ CI+ H₂ → RCH₃ + HCl
Spirtli ichimliklarni qaytarish:
Spirtlarning qaytarilishi bir xil miqdordagi uglerod atomlarini o’z ichiga olgan uglevodorodlarning hosil bo’lishiga olib keladi.Masalan, butanolning qaytarilish reaktsiyasi (C₄H ₉OH) LiAlH ₄ ishtirokida sodir bo’ladi . Bunda suv chiqariladi.

Karbonil birikmalarini qaytarish:
Kijner-Volf reaktsiyasi:

Reaksiya gidrazindan ortiq miqdorda yuqori temperturada qaynaydigan erituvchi KOH ishtirokida olib boriladi.
Klemmensen reaktsiyasi :

To’yinmagan uglevodorodlarni gidrogenlash
Alkenlardan :
C_nH_2n + H₂ → C_nH_2n+2
Alkinlardan:
C_nH_2n-2 + 2H₂ → C_nH_2n+2
Reaksiya nikel, platina yoki palladiy birikmalari bilan katalizlanadi.
Qattiq yoqilg’ini gazlashtirish (Berthelot, Schreeder, Bergius jarayonlari)
Reaksiya yuqori harorat va bosimda olib boriladi. Katalizator – Ni (Berthelot uchun), Mo (Shryoder uchun) yoki katalizatorsiz (Bergius uchun):
2H₂ + C → CH₄
Vyurs reaktsiyasi
2R-Br+ 2Na → R-R+2NaBr
Reaksiya THFda -80 °C haroratda sodir bo’ladi. R va Rning o’zaro ta’siri natijasida mahsulotlar aralashmasini hosil qilishi mumkin (R-R, R-R, R-R).
Fisher-Tropsh sintezi
nCO + (2n+1)H₂ → C_nH_2n+2+nH₂O