Anjuman: Resurstejamkor qishloq va suv xo‘jalik mashinalarini yaratish va ulardan
foydalanish samaradorligini oshirish
255
takomillashtirish hamda yangilarni tashkil etish buyicha
xamkorlikda tavsiyalar
ishlab chiqishlari zarurdir. Buning uchun Farg‘ona vodiysida quyidagi TMTEHlarni
tashkil etishni tavsiya qilamiz [1]
1. Tojikiston bilan O‘zbekiston Respublikalari o‘rtasidagi chegara zonasida
«Sirdaryo» qo‘riqxonasi, “Sariqamish” buyurtma qo‘riqxonasini, Kampirqoq
(Qoraqir, Teshariq va Kampirqoq tog‘larini o‘z ichiga olgan) palentologik
qo‘riqxonasi, «Oqsuvkon rapa ko‘li» mikroqo‘riqxonasi, «Isfaraning manzarali tosh
ustunlari» tabiat yodgorliklari hamda O‘zbekiston, Tojikiston va Qirg‘iziston
Respublikalari chegara eonalaridagi Burgan tog‘larida palentologik muzay-
qo‘riqxona;
2.
Sirdaryo, Norin, G‘ovasoy, Kosonsoy, Podshoota,
Moyli suv, Qoradaryo,
Qora unkeur, Kyogart, Oqbo‘ra, Aravonsoy,
Isfayramsoy, Shohimardon, So‘x,
Sho‘rsuv va Isfara kabi daryo va irmoqlarda transchegaraviy suvni himoya zonalari;
3. Qayraqqum,
Karkidon, G‘ovasoy, Andijon suv omborlari hududida
rekreatsion zona;
4. So‘x daryosi havzasida Sari-Qamish, Aq-tash, Bo‘z-Tash,
Oris-buloq
tog‘laridaqo‘riqxona rejimi(yadro)ga ega hududlarni, So‘x darasi va Qatronbosh
tizmasi(g‘arbiy qismi), So‘x daryosining manzarali
vodiylari kabi noyob tabiat
yaratmalarini o‘z ichiga olgan «So‘x» tabiat bog‘i, «Suratisoy», «G‘aznov»,
«Devayron g‘ori», «Obshirsoy g‘ori», «Chashma», «Oyna tosh», «Oqtuproq g‘ori»,
«Qizilqiyoq g‘ori», «Selungur g‘ori» kabi tabiat yodgorliklari;
5. Shohimardon daryosi havzasida Qosh-Qara va Alg‘a-Qara tog‘larida mikro
qo‘riqxonalar, Sandal-Too, Qizil Gaza, Almaliq, Iz-Basar, Bel-Mazar tog‘larini
hamda Tog‘ archazorlari, Yordon manzarali vodiysi, Qadimgi morena, Ko‘liqubbon
ko‘li, Yashil ko‘l, Ko‘ksuv vodiysining archazor va qayinzorlari, Oydin ko‘l, Katta
qalmoq g‘ori kabi noyob tabiat yaratmalarini o‘z ichiga olgan «Shohimardon-
Yordon» milliy tabiat bog‘i;
6. Andijon viloyati bilan chegaradosh hududlarda Qora-Chatir tog‘larida tabiat
bog‘i, Chilustun, Kekelik-Too va Qirtoshtov tog‘larini qamrab olgan qo‘riqxona,
Qaratog‘ mikroqo‘riqxonasi;
7. Namangan viloyati bilan chegaradosh hududlarda Qaratumshuq va Ajik-Too
tog‘larida mikroqo‘riqxona, Ungartepa, Bozbu-Too,
Aq-jar va Qara-Choku
tog‘larida o‘rmon buyurtma qo‘riqxonalari, Satartov tog‘i va Kekala tizmasini o‘z
ichiga olgan qo‘riqxona, Qurama va Chotqol tizmalari oralig‘ida (Oxongaran
daryosi havzasining yuqori qismida) biosfera rezervati va boshqalarni tashkil etish
tavsiya qilinadi.
