Аҳоли турмуш даражаси статистикаси Услубий кўрсатмалар ва намунавий мисолларни ечиш

3-мисол. Мамлакат аҳолисининг йиллик ўртача пул даромадларини жон бошига тақсимланиши бўйича қуйидаги маълумотлар берилган, (жамига нисбатан % хисобида):

Жами даромад Жон бошига ўртача ойлик пул даромадлари, минг сўм	100,0
100 гача	1,9
100-150	4,4
150-200	6,2
200-300	14,5
300-400	13,8
400-500	11,7
500-700	17,0
700дан юқори	30,5

Аниқланг:

1) жон бошига ойлик ўртача даромадни;

2) модаль ва медионал даромадни;

3) қуйи ва юқори дицилини;

4) аҳоли пул даромадларини табақалашуви дицил коэффициентини.
Ечиш. Кўрсаткичларни ҳисоблаш учун жадвал тузамиз.

Жон бошига ўртача ойлик пул даромад, минг сўм	Аҳоли сони млн. киши, (Аi)	Оралиқ ўртаси, ()		Кумулятив салмоқ
100 гача	1,9	75	142,5	1,9
100-150	4,4	125	550,0	6,3
150-200	6,2	175	1085,0	12,5
200-300	14,5	250	3625,0	27,0
300-400	13,8	350	4830,0	40,8
400-500	11,7	450	5265,0	52,5
500-700	17,0	600	10200,0	69,5
700дан юқори	30,5	800	24400,0	100,0
Жами	100,0		50097,5

1. 
   Жон бошига ойлик ўртача даромад:
   

минг сўм.

2. 
   Модаль даромад:
   

минг сўм.
Медионал даромад:

минг сўм.

Мамлакатда жорий йилда кўп учрайдиган жон бошига ўртача даромад 761,4 минг сўмни ташкил этади. Аҳоли бир қисмининг жон бошига ўртача даромади 478,6 минг сўмдан паст, иккинчи қисминики эса ундан юқори.

3. 
   Қуйи дицил:
   

минг сўм.

Юқори дицил:

минг сўм.
Мос равишда мамлакатнинг паст даромадли аҳолисининг 10 фоизи учун максимал даромад 179,8 минг сўмни, юқори даромадли 10 фоиз аҳолининг минимал даромади 834,4 минг сўмни ташкил этади.
4. Аҳоли пул даромадларини табақалашуви дицил коэффициенти:
марта.

Ушбу коэффициент юқори даромадли 10 фоиз аҳолининг минимал даромади кам таъминланган 10 фоизли аҳолининг максимал даромадидан 4,6 марта кўп эканлигини кўрсатади.

4-мисол. Регион бўйича қуйидаги маълумотлар берилган, %

Кўрсаткичлар	Базис давр	Ҳисобот даври
Жами аҳоли: шу жумладан, 20 фоизли аҳоли гуруҳлари	100	100
I	9,8	6,5
II	14,9	10,6
III	18,8	16,5
IV	23,8	22,5
V	32,7	43,9

Ҳар бир йил учун:

1) Джини коэффициенти ҳисобланг;

2) Лоренц эгри чизиғини графикда тасвирланг.

Ечиш: Ушбу кўрсаткичларни ҳисоблаш учун қуйидаги ишчи жадвалдан фойдаланамиз.

Йил	Аҳоли гуруҳлари	Аҳоли салмоғи	Даромадлар салмоғи	Ҳисобланг кўрсаткичлар
Базис давр	I II III IV V	0,2 0,2 0,2 0,2 0,2	0,098 0,149 0,188 0,238 0,327	0,098 0,247 0,4,5 0,675 1,000	0,0196 0,0298 0,0376 0,0476 0,0654	0,0196 0,0494 0,0870 0,1346 0,2000
	Жами	1,0	1,000	-	0,2000	0,4260
Ҳисобот даври	I II III IV V	0,2 0,2 0,2 0,2 0,2	0,065 0,106 0,165 0,225 0,439	0,065 0,171 0,336 0,561 1,000	0,0130 0,0217 0,0330 0,0450 0,0878	0,0130 0,0342 0,0672 0,1122 0,2000
	Жами	1,0	1,000	-	0,2000	0,4260

1. Джини коэффициенти тенг:

2. Лорец эгри чизиғи

базис

давр

Ҳисобот

даври