Arab-fors tilida Masdar-oʻzak soʻzlar turkumi. Harflar-soʻz yasovchi qoʻshimcha

Masalan: ىب يب ,ba bu, بً bi Bunday undoshlarning cho„ziq unlilar bilan birikishi quyidagicha: b بي b بو bā با So„zdagi biror bir harf unlisiz kelsa, bunday undosh harf ustiga ـ sukun belgisi qo„yiladi.

Masalan, ذرٍ ى ب bazr urug„.

Tanvinlar Arab tilida aksariyat so`zlar “-un”, “ -in”, yoki “-an” qo„shimchasi bilan tugaydi. Bu qo„shimchalar quyidagi harakatlar yordamida ifodalanadi. nomi talaffuzi belgisi ن ـَى َن ـ an- fatxa-Tanvin ا ـ ن م Tanvin-kasra –in Tanvin-damma -un ـ Masalan, ه نور n run nur, نوور n rin, ن نورا n ran

Tanvinlar Arab tilida aksariyat so`zlar “-un”, “ -in”, yoki “-an” qo„shimchasi bilan tugaydi. Bu qo„shimchalar quyidagi harakatlar yordamida ifodalanadi. nomi talaffuzi belgisi ن ـَى َن ـ an- fatxa-Tanvin ا ـ ن م Tanvin-kasra –in Tanvin-damma -un ـ Masalan, ه نور n run nur, نوور n rin, ن نورا n ran

sh undoshi. sh undoshi

sh undoshi. sh undoshi

til oldi, shovqinli , sirg`aluvchi, jarangsiz tovushdir. U o`zbek tilidagi sh harfiga talaffuz jihatidan juda o`xshash. Masalan, shad dun (kuchli) , basharun (inson).

t.; d.; s.; z.

undoshlari. t.; d.; s.; z. undoshlari hosil bo`lish o`rniga ko`ra til oldi tovushi, hosil bo`lish usuliga ko`ra portlovchi, ovoz va shovqinning ishtirokiga ko`ra jarangsiz tovushlardir . Bu tovushlarni to`g`ri talaffuz qilish uchun tilning uchini emas,(“t” tovushi kabi), balki tilning oldingi yarim qismini to`laligicha tanglayga tegizish kerak. Shu sharoitdagi havoning portlashidan mazkur tovush hosil bo`ladi. Bu tovush zarb bilan aytiluvchi emfatik tovush hisoblanadi. Bulardan “t.”va s. tovushi jarangsiz, d. va z. jarnglidir. Bu emfatik tovushlardan keyin kelgan a va ā tovushi past tembrda talaffuz etiladi. Masalan, batalun qahramon, watanun Vatan, tālibun talaba.

q, x, g1 undoshlari

q, x, g1 undoshlari

q, x, g` tovushlari halqumda hosil bo`ladigan shovqinli undoshlardir. “g`” tovushi shovqinli , jarangli, chuqur tanglay orqa tovushi. Masalan, g`arbun (g`arb), ballag`a (xabar bermoq, yetkazmoq), g`ālin (aziz). “x” tovushi shovqinli, jarangsiz, chuqur tanglay orqa tovushi. Bu undoshning talaffuzi bir oz yumshoq bo`lib, o`zbek tilidagi “x” ga to`liq mos keladi. Masalan, xabarun (xabar), xar fun (kuz). “q” tovushi chuqur tanglay orqasi undoshi, jarangsiz. Til o„zagining ishtiroki bilan talaffuz qilinadi. U o`zbek “q” tovushiga to`la mos keladi. Masalan, qarārun (qaror), qāla (demoq), q la (aytilgan).