Ҳарбий эпидемиология

 
Санитария ишлови бериш – қўшинларни эпидемияга қарши ҳимоя 
қилиш тизимида шахсий таркибни ҳаммомларда ювинишларини ва бир 
вақтнинг ўзида кийим-кечакларини дезинфекция, дезинсекция қилишни ёки 
кийимларни алмаштиришни кўзда тутади, зарур бўлса яшаш жойларида ҳам 
дезинфекция, дезинсекция ўтказади. Дала типидаги санитар пропускниклар 
палаткалар (УСТ-56 ва УСБ-56ларда) ичида ташкил қилинади ва 
дезинфекцияловчи – душ қурилмалари қўлланилади.
Санитария ишлови бериш, дезинфекция ва дезинсекция ўтказиш 
учун техник жиҳозлар 
Ҳарбий тиббий хизмат тасарруфида бу ишлар учун турли хилдаги 
жиҳозлар мавжуд, масалан: автомакс, гидропульт, дезинфаль, қўлда пуркагич, 
автомобилларга ўрнатилган дезинфекцион душли қурилмалар – ДДА-53А, 
ДДА-66 ва ҳоказолар шулар жумласидандир (2-расм а, б, в, г, д ,е,ж). 
а- ДДА-53А;
б- ДДА-2;
в- ДДА-66;
г- ДДП-1;
д- ДДП-2. 
е- ДА 
ж- ДДК-01 

---

64 
2-расм. 

---

65 
2-расм. 

---

66 
 
 
е- Дезинфекцион автомобиль ДА 
 
 
 
 
ж- Харакатдаги дезинфекцион-душли комплекс ДДК-01 
 
2-расм. 
 

---

67 
Бактериологик қурол ўчоғида зарарсизлантириш ишлари 
Бактериологик қурол ўчоғида зарарсизлантириш ишлари кўп томонлама 
эпидемик ўчоқларда ўтказилувчи дезинфекциядан фарқ қилади. Бактериологик 
қурол ўчоғида жуда катта ҳудудларнинг (унда жойлашган қўшинлар шахсий 
таркиби, ҳарбий буюмлар ва жиҳозлар, сув манбалари, ҳайвонлар ва 
бўғимоёқлилар билан бирга) зарарланиши рўй беради. Баъзан кутилмаган 
даражада объектлар ва жойларнинг барча мавжуд микроорганизмлар билан, шу 
қатори ўта хавфли юқумли касалликлар қўзғатувчилари ва спора ҳосил қилувчи 
микроорганизмлар билан зарарланиши рўй беради. Зарарланишнинг қиш 
вақтида рўй бериши, бундан ташқари, қўшинларнинг жангавор ҳаракатлари 
авж олган даврда зарарланиш бўлиши, шунингдек, ташқи муҳитга нисбатан 
сунъий равишда чидамлилиги орттирилган қўзғатувчиларнинг қўлланилиши 
ҳам жуда катта аҳамият касб этади. Буларнинг бари зарарсизлантириш 
ишларини бошқачароқ тарзда ташкил этишни, бунинг учун эса бутун шахсий 
таркибни, турли хизмат ва турли хил қўшинларни ҳам бу ишларга сафарбар 
қилинишини, юқори иш унумига эга бўлган техникалар, самарали 
дезинфекцион воситалар ва дезинфекция усулларини қўлланилишни талаб 
этади. 
Душман томонидан бактериологик қурол қўлланилганидан кейинги 
асоратларни бартараф қилиш учун қўшинларни махсус ишлов бериш, 
шунингдек, жойларни ва ҳимоя анжомларини дезинфекция ва дезинсекция 
қилиш лозим. 
Қўшинларни махсус ишлов беришдан ўтказиш – шахсий таркибга 
санитария тозалов ишлари ўтказиш ва қурол-яроқларни, жангавор техника ва 
транспортларни , кийим-кечаклар, оёқ кийимлари, аслаҳалар ва шахсий ҳимоя 
воситаларини дезинфекция қилишни кўзда тутади. У 2 босқичда амалга 
оширилади. Душман томонидан бактериологик қурол қўлланилган вақтда 
қисман махсус ишлов бериш, кейинроқ эса тўлиқ махсус ишлов бериш 
ўтказилади.