- Arastu — Aristotelning ajam xalqlari o‘rtasidagi nomi.
- Arastu yoki Aristotel (yun.: Ἀριστοτέλης) qadimgi yunon faylasufi, Aflotun shogirdi va Iskandar Zulqarnayn ustozi boʻlgan.
- (mil. av. 384 - mil. av. 322)
- Mil. av. 367 yilda Afinaga borib, Platon akademiyasida tahsil ko’rdi. Mil. av. 335 yilda Afinada , o’zining Likey maktabini tashkil qildi
- Aleksandr vafotidan so’ng 323 yilda xudo sizlikda ayblanib, Evbeya Xalqidasiga qochishga majbur bo’ldi va umrining oxirigacha shu yerda yashadi.
- Qadimiy yunon faylasufi Arastu Frakiyaning Stagira shahrida tug‘ilgan. Shu tufayli ba’zan Arastuni Stagirit deb ham atashadi.
- Arastuning otasi Nikomax Makedoniya hukmdori Amint II ning shaxsiy tabibi bo‘lgan. Arastu Makedoniyaning bo‘lg‘usi hukmdori Filipp bilan bolaligidanoq birga o‘ynab katta bo‘lgan.
- U 445270 satrdan iborat 28 ta kitob yozgan. Faylasufning «Metodika», «Metafizika», «Jon haqida», «Poetika», «Osmon haqida», «Fizika», «Ritorika», «Sevgi haqida», «Uyqu va bedorlik haqida» asarlari shu kitoblar sirasiga kiradi.
- Arastu jism o‘zining og‘irligiga mutanosib tezlikda yerga qulashiga qattiq ishongan
- Harakatning paydo bo‘lishi yoki g‘oyib bo‘lishi aslo mumkin emas.
- Aristotel qarashidagi koinot ko'rinishi
- 1.Tabiiy o’rin-har bir element yer markazida joylashgan tabiiy o’rniga intiladi.
- 2.Gravitatsiya-elementlarni(yoki jismlarni) tabiiy o’rniga intiltiruvchi ta’sir kuchi.
- 3.To’g’ri chiziqli harakat-jismning to’g’ri chiziq bo’ylab,o’zgarmas tezlik bilan harakatlanishi.
- 4.Tezlikning zichlikga bog’liqligi-tezlik zichlikga teskari proporsional.
- 5.Vakuumning mavjud emasligi-chunki harakat tezligi vakuumda cheksiz katta bo’lar edi.
- 6.Efir-fazodagi har bir nuqtani materiya o’rab turadi.
- 7.Koinot chegarasi-koinot chegaralangan,u cheksiz emas ,chunki uning boshlang’ich nuqtasi mavjud emas.
- 8.Kontinum nazariyasi-agar atomlar orasida vakuum mavjud bo’lsa,demak materiya atomlardan tashkil topmagan.
- 9.Efir-yerdan paydo bo’lmagan fazoviy materiyadir.
- 10.O’zgarmas va abadiy kosmos-Quyosh va sayyoralar-o’zgarmas sferalar.
- 11.Aylanma harakat-sayyoralar harakati aylana shaklida bo’ladi.
- Aristotelning “Fizika” asarida ko’rilgan qarashlar:
- 1.Kosmologiya
- 2.Harakat haqida ta’limot
- 3.Elementlar fizikasi
- 4. Телеология
- 5 Примечания
- 6 Ссылки
- Aristotel yozgan “Fizika” asarining birinchi beti.
-
Do'stlaringiz bilan baham: |