Қарши мухандислик иқтисодиёт институти «МУҲандислик технологияси» факультети кт-170-18 гуруҳ 3-курс талабаси


Download 1.66 Mb.
bet2/6
Sana13.02.2023
Hajmi1.66 Mb.
#1195307
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
Юсупов А

Насослар классификацияси

Курилмаларда ва кувур ичида суюклик унинг боши ва охиридаги босимлар фарки туфайли харакат килади. Суюкликнинг куйи сатхдан юкори сатхга узатиш учун эса, насослардан фойдаланилади. Бунда суюкликга босимнинг потенциал энергияси таъсир эттирилади.
Насос - шундай гидравлик машинаки, унда электр юриткичнинг механик энергияси суюкликнинг харакатланиш (узатиш) энергиясига айлантириб берилади.
Харакатланиш турига караб хажмий, куракли (марказдан кочма), уюрмавий ва уукли насосларга буулинади.
Хажмий насосларнинг ишлаш принципи ёпик хажм ичида сикиб чикариш усулига асосланган булиб, илгарилама-кайтма ва айланма харакатлар туфайли суюклик сикиб чикарилади. Хажмий насосларга поршенли, ротацион, винтли, шестерняли ва пластинали гидравлик машиналар киради. Марказдан кочма насосларда босим марказдан кочма куч таъсирида, яъни насос кобиги (асоси)га жойлашган куракли гилдиракнинг айланиш туфайли содир булади.
Уюрмавий насосларда уюрма энергияси хисобига узатилади. Бу ишчи гилдиракнинг айланишида уюрманинг тезда хосил булиши ва суниши билан амалга ошади.
Айтиб утилган насослардан ташкари, яна окимчали насослар, хамда газлифтлар ва монтежю деб номланадиган машиналардан хам фойдаланилади. Бу насосларда газ, сув ва бугларнинг босимларидан фойдаланилади.

    1. Насосларнинг асосий параметрлари

Насосларнинг асосий параметрлари булиб унумдорлик, напор ва кувватлари хисобланади.
Унумдорлик V 3/с) – бу суюкликнинг хажмий сарфи булиб, хайдаш кувури оркали насос ёрдамида узатилган суюклик микдорини билдиради.
Насос напори Н) – бу насоснинг масса бирлигига эга булган суюкликка берган солиштирма энергиясидир.
Фойдали кувват Nф (Вт) –напор Н ва суюклик массавий сарфи g V
купайтмасига тенг микдордаги суюклик потенциал энергиясига айтилади:
NФ gVH
Насос укидаги кувват Ne ни аниклаш учун фойдали кувватни насос фойдали иш коэффициентига булиш керак ва у насоснинг йукотган энергиясини характерлайди:

Nф


Ne
н
gVH
н

Насос йукотган энергияси конструкциянинг мукаммаллиги, ишлатиш самарадорлиги ва насоснинг едирилиши хисобга олинади:
н V Г мех
бу ерда v – узатиш ф.и.к.; суюкликнинг клапан, сальник, хар хил тиркишлардан окиб чикиб кетишини хисобга олади, яъни v= V/Vназ хакикий унумдорликнинг назарий унумдорликка нисбатини характерлайди; г – гидравлик ф.и.к.; г=Н/Нназ - хажмий напорни назарий напорга нисбатини билдиради; мех – механик ф.и.к.; подшипник, сальник ва бошка элементларда ишкаланишга йукотилган кувват.
Насоснинг фойдали иш коэффициенти н поршенли насослар учун 0,8...09, марказдан кочма насос учун 0,7...0,95 ни ташкил этади.
Насос курилмасининг тулик фойдали иш коэффициенти:

  Nф
Nю

 H





  • уз




  • .ю

бу ерда Nю – юриткич истеъмол куввати; уз – узатиш ф.и.к.; ю – юриткич

ф.и.к.
Юриткичнинг аник куввати, насосни ишга тушириш онида (вактида)ги Nю
ортикча юкланишини инобатга олган ќолда аникланади.

Nан
   Nю

бу ерда - кувватнинг захира коэффициенти, бу электр юриткичнинг кувватига караб 2,0 дан 1,1 гача олинади.

Электр юриткичнинг куввати канча юкори булса, коэффициент нинг киймати шунча кичиклашади.



Download 1.66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling