Asosiy tushunchalar Tabiatda, asosan, ikki XIL miqdorlar: skalar va vektor miqdorlarni bir-biridan ajratishadi. 1-ta'rif
Teng vektorlar teng proyeksiyalarga ega. 2
Download 1.01 Mb.
|
1-Mavzu amaliyot
1. Teng vektorlar teng proyeksiyalarga ega.
2. Vektorlar yig'indisining proyeksiyasi qo'shiluvchilar proyeksiyalarining yig'indisiga teng. 3. Vektorni songa ko'paytirganda uning proyeksiyasi ham о'sha songa ko'paytiriladi. 4- §. Vektorni yoyish 2-teorema. Ikkita kollinear bo'lmagan va vektorlar berilgan bo'lsa, istalgan vektorni va vektorlarning algebraik yig'indisi kabi ifodalash mumkin. Isboti. Uchta , , vektorni umumiy A nuqtaga keltiramiz (12.13-chizma). va vektorlar kollinear bo'lmaganligidan, ular BAC tashkil etadi. a vektor BAC ning ichidan o'tgan bo'lsin. = vektorning oxiri bolgan D nuqtadan DC||AB va DB||AC to'g'ri chiziqlar o'tkazamiz. Buning natijasida ABDC parallelogrammni hosil qilamiz. Parallelogramm qoidasi bo'yicha, ikki vektorning yig'indisi, (1) kabi yoziladi. 12.13- chizma va, , va vektorlar yo'nalishdosh, ya'ni || , || bo'lganligidan, bu vektorlarning kollinearlik shartidan foydalanib, =x· va = у · deb yozish mumkin, bunda x va у — biror sonlar. Olingan qiymatlarni (1) ga keltirib qo'yib, talab qilingan = + у · (2) munosabatni hosil qilamiz. Teorema isbotlandi. (2) ifodadagi kabi, vektorni kollinear bo'lmagan va vektorlar bo'yicha yoyish mumkin bo'lsa, va vektorlar bails tashkil qiladi deyiladi va u ( ; ) kabi belgilanadi. (2) yoyilmadagi x va у koeffitsientlar vektorning ( ; ) bazisdagi koordinatalari deb ataladi va vektor (x; y) ko'rinishda yoziladi. (2) yoyilmaning yagonaligini isbotlaymiz. vektor berilgan va vektorlar orqali boshqa x1, yl (bunda hech bo'lmaganda x≠x1, у≠yl shartlardan birortasi bajarilsin) koeffitsientlar bilan ifodalangan bo'lsin: = x1 + y1 (3) (2) tenglikdan (3) tenglikni hadma-had ayirib, (x-xl)b + (y-yl)a = (4) munosabatni olamiz. x ≠ x, bo'lsin. U holda oxirgi tenglikdan vektorni orqali ko'rinishda ifodalash mumkin. Endi deb belgilab uni = ko'rinishda yozish mumkin. Bundan, qo'yilgan masalaning shartlariga zid ravishda, va vektorlarning kollinearligini olamiz. Olingan qarama-qarshilikdan, (4) shart faqat x–x1=0, y–yl= 0 bo'lgandagina o'rinli bo'lishi kelib chiqadi, bundan x = x1, y= y1 bo'lishini olamiz. Shunday qilib, tekislikda har qanday vektorni ikkita kollinear bo'lmagan va vektor bo'yicha yagona ravishda yoyish mumkin. Download 1.01 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling