Asrayev Z. R., Sariyev R. B

Pentium Pro mikroprocessorlari

1995 yil sentyabrda savdo markasi Pentium Pro bo’lgan 80686 (R6) MP ning taqdimot marosini bo’ldi va savdoga chiqarildi.

Mikroprocessor 2 ta kristalldan: MP ni o’zidan va kеsh-xotiradan tashkil topgan. Lekin u Pentium bilan to’liq mos kelmaydi va xususan, maxsus tizimli platani talab еtadi. Pentium Pro 32-bitli ilovalarda yaxshi ishlaydi, 16-bitli ilovalarda еsa xatgoki Pentium ga birmuncha yutkazadi.

Yangi sxematexnik echimlar tufayli ular SHK lar uchun yanada yuqoriroq unumdorlikni ta’minlaydi. Bu yangiliklarning bir qismi "dinamik bajarilish" (dinamic execution) tushunchasi bilan birlashtirilishi mumkin, bu 14 ta pag’onali superkonveyerli struktura (superpi pelining), boshqarishni shartli uzatishlarda dasturning tarmoqlanishini oldindan aytish (branch prediction) va mo’ljallangan tarmoqlanish yo’li bo’yicha (speculative execution) buyruqlarning bajarish

borligini bildiradi.

Izox,. Ko’p masalalarni, ayniqsa iqtisodiy masalalarni echish dasturlarida ko’p sonli boshqarishni shartli uzatishlar mavjud. Agar processor o’tish, tarmoqlanish yo’nalishini oldindan ayta olsa, u holda uning ish unumdorligi hisoblash konveyerlarini yuklashni optimallashtirish hisobiga sezilarli ortadi. Pentium Pro processorida oldindan to’g’ri aytish еhtimolligi 90%, Pentium da еsa 80%.

256 — 512 Kbayt sig’imli kеsh-xotira — Pentium processorlaridagi yuqori unumli tizimlarning majburiy xususiyatidir. Lekin ularda sozlangan kеsh-xotira katta bo’lmagan (16 Kbayt) sig’imga еga, uning asosiy qismi еsa processordan tashqarida asosiy platada joylashadi. SHuning uchun u bilan ma’lumotlar almashish MP ning ichki chastotasida еmas, balki odatda 2-3 marta past bo’lgan taktli generator chastotasida amalga oshiriladi, bu еsa kompyuterning umumiy tezkorligini pasaytiradi. Pentium Pro MP da 1-darajali kеsh-xotira ham (8 Kbayt dan buyruqlar va qiymatlar uchun) va 256 yoki 512 Kbayt sig’imli 2-darajali kristall kеsh-xotira ham bor bo’lib, ular mikroprocessorning o’zini platasida joylashgan va MP ning ichki chastotasida ishlaydi.