Atamuxamedova Ma’suda Raximjanovna Saidova Aziza Yakubovna

Maxsus son: “EKOLOGIYA VA EKOLOGIK TA'LIM MUAMMOLARI”
278
AMALIY VA TIBBIYOT FANLARI ILMIY JURNALI
90 g kolbasa, jo`xori, tariq, 
100 g makaron; irmik yoki arpa; 
125 g bug`doy non;
140 g guruch; 
200 g, yashil no`xat; 
350 g sut, qaymoq, kefir ; 
500 g kartoshka, oq karam; 
700 g sabzi, lavlagi; 
2,5 kg olma va nok. 
Sportchi yoshlar ovqatida yetarli darajada yog ‘ miqdori zarurligi yuqori energiyali substrat sifatida, 
shuningdek, boshqa oziq-ovqat komponentlari-vitaminlar va ba’zi aminokislotalarning so`rilishini 
ta’minlaydi. 
Tarkibida hayvon oqsili bo`lgan mahsulotlarni cheklash mumkin emas, chunki ularning iste’moli 
oqsilga bo`lgan ehtiyojni qondiradi. 
Zamonaviy ilmiy ma’lumotlarga ko`ra, yosh sportchilar ratsionida oqsil va yog ‘ eng qulay nisbati 
1:0,8:.0,9 Quyidagi mahsulotlar‘ 10 g yog ‘ni o’zichiga oladi: 
10 g o`simlik yog`i; 
12 g sariyog ‘, margarin;
16 g mayonez; 
20 qo’y yog’i; 
25 g dudlangan kolbasa; 
30 g, shprot (konserva), 
30 g shokolad, pirojnoye 
krem; 
35g pishloq 
100 g qaymoqli muzqaymoq, 
310 g sut. 
O`simlik yog`larining nisbati iste’mol qilinadigan yog`ning umumiy miqdorining 25-30% bo`lishi 
kerak, bu esa ratsiondagi ko`p to`yinmagan yog ‘ kislotalarining optimal tarkibini ta’minlaydi. 
Bolalar va o`smirlarda uglevod almashinuvi yuqori intensivligi bilan xarakterlanadi. Kattalarning 
tanasidan farqli o`laroq jismoniy faolligi oshgan bola organizmida ichki uglevod resurslarini tez 
safarbar qilish va uglevod almashinuvining zarur intensivligini saqlash qobiliyati yo`q. Yosh 
sportchilarga uglevodlarning asosiy qismini (65-70%) polisaxaridlar (kraxmal) shaklida iste’mol qilish 
tavsiya etiladi, 25-30% oddiy va oson hazm bo`ladigan uglevodlar (fruktoza, glyukoza) va 5% 
kletchatkadan iborat bolsa maqsadga muvodiq bo’ladi. 
SHunday qilib,yosh sportchlarning ovqatlanishida asosiy ozuqalarga bo’lgan extiyoj sport turiga,bola 
organzmining fiziologik xususiyatlariga va mashqlanganlik darajasiga bog’liq. Ratsion tuzishda pro - 
va prebiotiklar, vitaminlar, minerallar va omega-3 bilan boyitilgan funktsional oziq-ovqat mahsulotlari 
ishlatilish, jumladan FarPi oziq-ovqat texnologiyasi kafedrasi qoshida ochigan korxonada ishlab 
chiqarilayotgan soya suti va sut mahsulotlari hamda istemol ucun ishlatiladigan baliq yog’idan 
foydalanish tavsiya etildi. 

---