Atom va yadro fizikasiga oid umumiy muloxazalar. Yadro kuchlari va modellari
Download 0.49 Mb. Pdf ko'rish
|
Atom va yadro fizikasi MM
3. Radioaktiv yemirilish konuni
Radioaktiv yemirilish vakt utishi bilan sistemadagi yemirilmagan atomlarning asta- sekin kamayishiga olib keladi. t – vakt ichida yemirilgan N atomlar soni: N=- N t, (4) bu formulada - yemirilish doimiysi, N- yemirilmagan atomlar soni. Formuladagi manfiy ishora atomlar sonini yemirilish natijasida kamayishini kursatadi (4) formuladagi radioaktiv yemirilish doimiysi: , t N N (5) radioaktiv yadrolarni vakt birligi ichida yemirilishini kursatadi yeki aytish mumkinki, yemirilishi tezligini kursatadi. (4) tenglamani dN/N=- dt kurinishida yozib integrallasak, yemirilish konunini ushbu kurinishda yozish mumkin: t e N N 0 (6) Bu formulada N 0 - radioaktiv yadrolarning boshlangich soni, N- radioaktiv yadroning t vakt utgandan sunggi soni. Agar malum T vakt ichida radioaktiv yadrolarni yarmi kamaysa, bu T- vakt yarim yemirilishi davri deyiladi. (6) formulalardan : Т Т ёки Т 44 , 1 693 , 0 1 693 , 0 2 ln (7) Radioaktiv yemirilish konuni grafik ravishda 1- rasmda kursatilgan. Radioaktiv elementlarning yarim yemirilish davri katta chegaralarda tebranadi, yani 4,5 mlrd yil (uran uchun) dan 1,5 10 -4 s (poloniy elementining izotopi uchun) gacha oralikda yotadi. Radioaktiv moddaning aktivligi t vakt birligi ichida kancha atom N yemirilishi bilan baxolanib, N t N A (8) konuniyat bilan yoziladi. Vakt utishi bilan radioaktiv moddaning aktivligi kamayishi mumkin, chunki uzluksiz ravishda yuz berayotgan yemirilish moddaning aktivligini pasaytirib yuboradi. Radioaktiv moddaning aktivligi Kyuri xisobida ulchanadi. 1 kyuri ogirligi 1 g bulgan radiy elementida 1 s vakt ichida ruy bergan yemirilishlar soniga teng. Bu son juda katta son bulib, 3,710 -10 ga teng, shu sababli amaliy maksadlarda millikyuri (1mKi=10 -3 Ki), mikrokyuri (1mkKi=10 -6 Ki) birliklari ishlatiladi. Download 0.49 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling