Atrofimizdagi olam tabiatshunoslik


Download 0.89 Mb.
bet25/49
Sana02.04.2023
Hajmi0.89 Mb.
#1319681
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   49
Bog'liq
universal qo\'llanma sotuv

5-bob yashash joyi-O`rmon-o`tlar va butalar zich o`sadigan,hayvonot dunyosiga boy joydir.O`rmonlarda yog`ingarchilik ko`p bo`ladi.To`qaay o`rmonlari daryo bo`ylarida uchraydi,o`t,uta,daraxt o`sadi.Tog` o`rmonlarida daraxt zich o`sishi va hayvonlar ko`pligi bilan ajrab turadi.Chol o`rmonlari saksavul va yulg`unzordan iborat.

Tog`lar-tabiiy ravishda hosil bo`lgan ulkan balandlik,Hisor,Oloy, Tyanshan kabi juda baland to`galar bor,to`gda yog`in ko`p bo`ladi,shuning uchun to`g daryolari sersuv bo`ladi,tog`lar o`simliklar,hayvonlar va insonlar yashashi uchun yashash joyidir,tog`lar muzliklarning “uyi”.




6-bob bizning sayyora-Vulqonlar-yer ichki qismining ayrim joylari qaynoq suyuq moddadan iborat,uning harorati juda yuqori,bu modda Yer yuzining mo`rt ,yupqa joylaridagi yoriqlardan tashqariga kata kuch bilan otilib chiqadi,vulqon otilishidan tog`lar hosil bo`ladi,vulqon otilgan vaqtda yer qimirlash sodir bo`ladi,agar yer qimirlashi kuchli bo`lsa yerda yoriqlar paydo bol`ishi,ayrim joylar cho`kib, boshqa joylar ko`tarilishi mumkin.

Suv havzalaariga- okean,dengiz,daryo, ko`l va suv omborlari kiradi,dengizlar okeanning bir qismi,ko`l-tabiiy chuqurlikda suv to`planishidan hosil bo`ladi,tog`larda qor va muzliklarning erishidan daryo hosil bo`ladi,kanal-inson tomonidan maxsus qazilgan sun`iy daryo,daryo suvini yig`ish maqsadida unga to`g`on qurib,suv omborlari hosil qilinadi,suv ombori-sun`iy ko`ldir.



7-bob-ob-havo-Havo haroratining o`zgarishiga quyosh nuri,shamol va yog`inlar ta`sir etadi,inson uchun eng qulay haarorat-18-20 gradus,termometrda tana haroratini o`lchash uchun 5 minut vaqt kerak.
Yer yuzasidagi eng yuqori harorat 1922-yilda Afrikada qayd etilgan,Afrikaning havo harorati yuqoribo`lgan joylarida cho`llar vujudga kelgan,Afrikadagi eng katta cho`l - Sahroyi Kabir ( katta cho`l ma`nosini bildiradi)

Yer yuzidagi doimiy sovuq joylardan biri-Arktika.U asosan suzib yuruvchi muzlar aysberglar bilan qoplangan,u yerda oqayiqlarni uchratish mumkin,Yer yuzidagi eng sovuq joy-Antarktida,u yerda yil davomida sovuq havo va izg`irin shamol hukmron,doimiy muzliklar hosil bo`lgan,pingvinlarni uchratish mumkin.





Download 0.89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   49




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling