Atrofimizdagi olam tabiatshunoslik
Download 0.89 Mb.
|
universal qo\'llanma sotuv
- Bu sahifa navigatsiya:
- 6-bob bizning sayyor a
- 7-bob-ob-havo
5-bob yashash joyi-O`rmon-o`tlar va butalar zich o`sadigan,hayvonot dunyosiga boy joydir.O`rmonlarda yog`ingarchilik ko`p bo`ladi.To`qaay o`rmonlari daryo bo`ylarida uchraydi,o`t,uta,daraxt o`sadi.Tog` o`rmonlarida daraxt zich o`sishi va hayvonlar ko`pligi bilan ajrab turadi.Chol o`rmonlari saksavul va yulg`unzordan iborat.
Tog`lar-tabiiy ravishda hosil bo`lgan ulkan balandlik,Hisor,Oloy, Tyanshan kabi juda baland to`galar bor,to`gda yog`in ko`p bo`ladi,shuning uchun to`g daryolari sersuv bo`ladi,tog`lar o`simliklar,hayvonlar va insonlar yashashi uchun yashash joyidir,tog`lar muzliklarning “uyi”. 6-bob bizning sayyora-Vulqonlar-yer ichki qismining ayrim joylari qaynoq suyuq moddadan iborat,uning harorati juda yuqori,bu modda Yer yuzining mo`rt ,yupqa joylaridagi yoriqlardan tashqariga kata kuch bilan otilib chiqadi,vulqon otilishidan tog`lar hosil bo`ladi,vulqon otilgan vaqtda yer qimirlash sodir bo`ladi,agar yer qimirlashi kuchli bo`lsa yerda yoriqlar paydo bol`ishi,ayrim joylar cho`kib, boshqa joylar ko`tarilishi mumkin. Suv havzalaariga- okean,dengiz,daryo, ko`l va suv omborlari kiradi,dengizlar okeanning bir qismi,ko`l-tabiiy chuqurlikda suv to`planishidan hosil bo`ladi,tog`larda qor va muzliklarning erishidan daryo hosil bo`ladi,kanal-inson tomonidan maxsus qazilgan sun`iy daryo,daryo suvini yig`ish maqsadida unga to`g`on qurib,suv omborlari hosil qilinadi,suv ombori-sun`iy ko`ldir. 7-bob-ob-havo-Havo haroratining o`zgarishiga quyosh nuri,shamol va yog`inlar ta`sir etadi,inson uchun eng qulay haarorat-18-20 gradus,termometrda tana haroratini o`lchash uchun 5 minut vaqt kerak. Yer yuzasidagi eng yuqori harorat 1922-yilda Afrikada qayd etilgan,Afrikaning havo harorati yuqoribo`lgan joylarida cho`llar vujudga kelgan,Afrikadagi eng katta cho`l - Sahroyi Kabir ( katta cho`l ma`nosini bildiradi) Yer yuzidagi doimiy sovuq joylardan biri-Arktika.U asosan suzib yuruvchi muzlar aysberglar bilan qoplangan,u yerda oqayiqlarni uchratish mumkin,Yer yuzidagi eng sovuq joy-Antarktida,u yerda yil davomida sovuq havo va izg`irin shamol hukmron,doimiy muzliklar hosil bo`lgan,pingvinlarni uchratish mumkin. Download 0.89 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling