Август 2020 17-қисм


Download 0.76 Mb.
Pdf ko'rish
bet40/55
Sana28.09.2023
Hajmi0.76 Mb.
#1688857
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   55
Bog'liq
17.Fizika matematika 2 qism

Август 2020 17-қисм
Тошкент
savol-javob, fikr almashuv olib boradi. Ma’ruza davomida ayrim muammolarni o`rtaga tashlaydi. 
Shu vaqt oralig‘ida bu muammoga o`quvchilarning munosabatini aniqlaydi. Ularning fikrlarini 
tinglaydi. 
Ma’ruza davomida mavzuni sekin-asta o`quvchining kundalik faoliyatiga doir misollar bilan 
bog‘lab boriladi va qisqa munozaralar orqali tegishli yechimlar topiladi. Shu holatda kechgan 
ma’ruzalarda o`quvchilar vaqt qanday o`tganini bilmay qoladilar. Ma’ruzaning yana davom 
etishini hohlab, befarqlik o`rnini hushyorlik, ichki intilish, yechim qidirish egallaydi, o`zlari ham 
echimni topishda shaxsan ishtirok etishga hissa qo`shishga intiladilar. Bunday ma’ruzalar har ikki 
tomonning o`zaro faolligini oshiradi, navbatdagi munozaraga chorlaydi.
Foydalanilgan adabiyotlar :
1. Prezidentimiz Sh.M.Mirziyoyevning Oliy Majlis palatasiga murojaatnomasi 2020 – yil 
24 – yanvar 
2. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “O’zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi tizimini 
2030 – yilgacha rivojlantirish konsepsiyasini tasdiqlash to‘g‘risida” 2019 – yil 29 – apreldagi 
PF – 5712 sonli Farmoni 


47
Август 2020 17-қисм
Тошкент
MATEMATIKA DARSLARIDA DIDAKTIK O‘YINLAR O‘TKAZISH QOIDALARI.
Bobojonova Zuhra Komiljonovna
 Xorazm viloyati Yangiariq tumani 
36- maktabning matematika fani o‘qituvchisi
zuhra@gmail.com.975188022
Annotatsiya: Mazkur maqolada matematika darslarida didaktik o‘yinlar o‘tkazish qoidalari
haqida so‘z yuritiladi.
Kalit so‘zlar: Didaktik o‘yinlar, didaktik topshiriq, umumiy maqsad, tafakkurni rivojlantirish, 
innovatsion texnologiya elementlari,samarali usul,qiziqarli
Maktab matematikasini o‘rgatish jarayonida bir xillik va quruq so‘zlar dars sifatini pasaytiradi. 
Natijada o‘quvchilar mazkur fandan bezib, unga qiziqmasdan qo‘yadilar. Ushbu muammoni bartaraf 
etish uchun darslarda turli xil interfaol metodlardan samarali foydalanish maqsadga muvofiq. 
O‘qitish tizimiga innovatsiyaning kirib kelishini ta’lim mazmunida, o‘qitish metodlarida, dars shakli, 
o‘qitish turlari, o‘qitish vositalarida ko‘rishimiz mumkin. Bu metodlar juda ko‘p bo‘lib mazkur
maqolada aynan, didaktik o‘yin metodidan foydalanish afzalliklari va darsning sifat bosqichiga 
ko‘tarilish jihatlari haqida to‘xtalib o‘tamiz. Ma’lumki, didaktik o‘yinlar-ta’limga oid o‘yinlar
bo‘lib,u o‘quvchilarda ta’limning samarali bo‘lishiga, o‘quvchilarning o‘quv-bilish faoliyatini 
muvoffaqiyatli boshqarishga, matematikadan nazariy bilimlarni oson egallashlariga, ulaming bilim 
olishga bo‘lgan qiziqishlarini orttiradi. Mazkur o‘yinlar barcha savollarni to‘liq va batafsil yoritib 
bera olmaydi, ammo unda berilgan metodik tavsiyalar va topshriqlardan namunalar o‘qituvchining 
matematika darslarini qiziqarli va san’at asari darajasida tashkil etishiga yordam beradi. Ta’lim 
jarayonida didaktik o‘yinlar mazmuni va ahamiyatini chuqur va aniqroq tasavvur qilish maqsadida 
biz bu ishda ta’lim, o‘yin, didaktik topshiriq, o‘yin topshiriqlari singari tushunchalarning ta’rifiga 
va ularning ma’nosini ochib berishga to‘xtalib o‘tmoqchimiz. Ta’lim — o‘quvchilarga ko‘nikma 
va malakalar berishning, bu bilim, ko‘nikma va malakalarni o‘quvchilar o‘qib olishi, egallab 
olishi va ularni mustahkamlab olishining rejali jarayonidir. Ta’lim jarayoni — bolalar xotirasining 
boyishi, ular nutqi va tafakkurining o‘sish, turli xil metod va usullar yordamida sodir bo‘ladigan 
vaziyat bo‘lib,o‘ yin — bolalarning ongi, qalbiga singib ketgan yoqimli faoliyatdir, ularning bu 
faoliyati, o‘yin turlariga qarab, ob’ektiv voqelikni, hayotni muayyan darajada o‘zida aks ettiradi. 
O‘yin sinfda o‘tilgan o‘quv faoliyatining ma’lum darajada davomi va mustahkamlanishidir. O‘yin 
–bu kichik maktab yoshidagi o‘quvchi bolalarning zarur hayotiy ehtiyojidir. Didaktik o‘yin — 
ta’lim beruvchi usul bo‘lib, bu usul muayyan ta’limiy maqsadlarga erishuvga, ya’ni o‘tilgan o‘quv 
materialini aniqlashga, mustahkamlashga va uni chuqurlashtirishga qaratilgan bo‘ladi. Har bir 
didaktik o‘yinni o‘tkazishda muayyan bir vazifa maqsad qilib olinadi. O‘quvchilarimizga sifatli 
ta’lim-tarbiya, chuqur va mustahkam bilim berishni, ularni zamonaviy hayotga tayyorlashni mohir, 
ustoz o‘qituvchilargina muvaffaqiyatli amalga oshirishi mumkin. Didaktik o‘yinlarni tanlashda
quyidagi tartib- qoidalariga rioya qilinadi:
1. Didaktik o‘yinlarni tanlash va ulardan foydalanishda o‘quvchilarning yosh
xususiyatlari, pedagogik jihatdan tayyorgarligi va bilim saviyasi hisobga olinishi lozim.
2. Tanlangan har bir o‘yin o‘quvchilarga sistemali bilim berish, malaka va ko‘nikmalar
hosil qilish bilan birga ularning barkamol bo‘lib yetishishiga va ruhan tetik o‘sishga
qaratilgan bo‘lishi lozim.
3. Didaktik o‘yinlarni tanlashda ta’limning aniq maqsad va vazifalari asos qilib
olinishi kerak…
Didaktik o‘yinlar ta’lim mazmunini aniqlashtirishning muhim vositalaridan biri bo‘lib, 
u o‘quvchilarda o‘qish motivini, istagini rivojlantirishga xizmat qiladi. Maktab matematika
kursida eng ko‘p qo‘llaniladigan didaktik o‘yinlar sirasiga quyidagilarni kiritamiz. “Xo‘p” , 
“Xushtak”, “Sanayver”, “Ko‘rganni eslab qol”, “Biz kamayib qoldik”, “Nima o‘zgardi?”, 
“Nechta ekanligini top?”, “Jadvalni qidirib top!”, “Davom ettir!“, “Uychaga kim tez
kiradi”, “Kim chaqqon”, “Eng yaxshi hisobchi”, “O‘z o‘rningni top”, “Misollar zanjiri”, ” 
Sonni kim tez ko‘rsatadi?”, “Zakovat”, “Ro‘lli o‘yin”, “Juftingni top”…Bu ro‘yxatni har bir 
o‘qituvchi o‘z bilim doirasidan kelib chiqib davom ettirishi va qo‘llashi mumkin… Chunki, 
didaktik o‘yinlarning afzalliklarinijuda ko‘p bo‘lib ularni e’tiboringizga havola qilaman.


48

Download 0.76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   55




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling