«avtohamroh» журнали кутубхонаси ЙЎЛ Ҳаракати қоидаларига

1
ании
1
га халацит цилади.
Бир йуналишда уч ва ундан ортиц бўлакли 
ҳар 
цандай 
йулларда учинчи 
цаторга 
цуйидаги ҳолларда чициш мумкин (Д):
- ҳаракатланиш серцатновлиги сабабли 
бошца бўлаклар банд бўлганда;
- цувиб ўт иш учун;
- чапга бурилиш учун;
- цайрилиш учун;
- рухсат этилган тўла вазни 3,5 тонна- 
дан ортиц бўлган юк автомобилларига чап­
га бурилиш ёки цайричиш учун (Е). Бошца 
ҳолларда бу ю к автомобилларига четки чап 
бўлакка чициш тацицланади.
Бир томонлама ҳаракатланиш жорий 
этилган йулларда рухсат этилган тўла вазни
3,5 тоннадан юцори бўлган юк автомобиллари йулнинг четки чап 
булагига юк ортиш ёки тушириш учун чицишлари мумкин. Бошца 
сабаблар б ш ан четки чап бўлакни банд цилмасликлари керак.
Аҳоли яшайдиган ж ойларда чапга бурилиш ва орцага цайршиш 
каби манёврлар тез-тез учраб туриши боис, ҳайдовчш ар 
ҳаракатланиш хавфсизлиги талабларига асосан мўлж алланган 
манёврни баж ариш учун ўзига тегишли йўл бўлагини эгаллашлари 
лозим.
Ҳаракат бир томонлама бўлган йўлнинг 
чап бўлагида тўхташ ва тўхтаб туриш 
Қоидаларнинг 14.1 бандига мувофик амалга 
оширилади.
Ҳаракатланиш бир томонлама йўлларда 
ёнма-ён бўлакдаги транспорт воситаларига нисбатан катта тезлик- 
да харакатланиш қувиб ўтиш хисобланмайди.
11.5. 
Тезлигини соатига 40 километрдан ошириш мумкин 
бўлмаган ёки техник сабабларга кўра тезлигини бундан ошира
43 
.

---

олмайдиган транспорт воситалари қувиб 
ўтиш, чапга бурилиш ёки қайрилиб олиш, 
айланиб ўтиш учун қайта тизилишдан 
бошқа ҳолларда факат четки ўнг бўлакда 
(Ж ) харакатланишлари керак.
С ек т ҳаракатланувчи транспорт воситалари учун алоҳида 
бўлак бўлиб тегишли белгиларга эга бўлса, бундай транспорт во­
ситаларининг ҳайдовчилари шу бўлакдан фойдаланишлари лозим.
11.6. Тўғри йўналишдаги катнов кисмининг 
чап томонида у билан бир сатхда жойлаш­
ган трамвай изидан шу йўналишдаги бошқа 
бўлаклар банд бўлганда ҳаракатланишга, 
айланиб ва қувиб ўтишга (3), шунингдек,
5.8.1, 5.8.2 белгилари билан белгиланмаган 
холларда эса чапга бурилиш ва кайрилиб
олишга рухсат этилади. Бирок бу манёвр трамвай ҳаракатига 
халақит бермаслиги керак.
Қарама-карши йўналишдаги трамвай изидан харакатланиш 
тақиқланади (И).
11.7. Агар катнов кисми йўл чизиқлари 
билан бўлакларга ажратилган бўлса, транс­
порт воситаларининг харакатланиши катъий 
равишда белгиланган бўлакларда амалга 
оширилиши керак. Факат кайта тизилишда 
узуқ-узуқ чизиқларни босиб ўтишга рухсат 
этилади (К).
11.8. Реверсив ҳаракатланишли йўлга 
бурилишда транспорт воситалари катнов 
қисмлари кесишмасидан чиқишда четки 
ўнг бўлакни эгаллаши керак. Ҳайдовчига 
шу йўналишдаги бошқа бўлакларда хам 
харакатланишга 
рухсат 
берилганлигига
ишонч хосил қилгандан кейингина кайта тизилишга рухсат эти­
лади.
Реверсив бўлакли йулга бурилаётган ҳайдовчига реверсив 
бўлакдаги ҳаракапиант и қайси йуналишда эканлиги ноъмалум, 
шунинг учун у четки ўн г бўлак бўйича ҳаракатланиши керак.
11.9. Қоидаларнинг 14.1, 27.2 бандларида кўзда тутилгандан 
бошка холларда транспорт воситаларининг йўл ёқаси, тротуар (Л) 
ва пиёдалар йўлкаларидан харакатланиши такикланади. Бу жойлар-
44

---

да йўлдан фойдаланиш ва коммунал хизмат 
(М ) машиналарининг ҳаракатланишига, шу­
нингдек, бошка имконият бўлмаган холларда 
бевосита йўл ёқасида, тротуар ёки пиёдалар 
йўлкалари олдида жойлашган савдо шахоб- 
чалари, корхоналар ва бошқа иншоотларга 
юк олиб кириш учун транспорт воситалари­
нинг киришига рухсат этилади. Бундай вази­
ятда йўл ҳаракати хавфсизлиги тўла таъминланган бўлиши шарт.
11.10. Ҳайдовчи ўзидан олдинда кетаёт­
ган транспорт воситаси кескин тўхтаганда у 
билан тўкнашиб кетмаслик кафолатини бе- 
радиган оралик масофани (Н), шунингдек, 
йўл харакати хавфсизлигини таъминлайди­
ган ёнлама оралик масофани (О) сақлаши 
керак.
Ҳайдовчи йулнинг ҳолати ва шароитини, 
транспорт воситаси ва ташилаётган юкнинг хусусиятларини 
инобатга олган ҳолда оралиқ масофа (дистанция ва интервал) 
ларни танлаши керак.
11.11. Аҳоли яшайдиган жой­
лардан ташкаридаги йўлларда 
тезлигини соатига 50 километ­
рдан ошириши мумкин бўлмаган, 
шунингдек, рухсат этилган тўла 
вазни 12 тоннадан ортиқ бўлган 
транспорт воситаларининг ҳайдовчилари ўзи ва олдида кетаёт­
ган транспорт воситаси оралигида, уларни қувиб ўтиши мумкин 
бўлган транспорт воситалари бемалол йўлнинг ўнг томонига қайта 
тизилиши учун имкон берадиган масофани (Н) саклашлари ке­
рак.
Бир вақтнинг ўзида икки ва ундан ортиц секин юрар транспорт 
воситаларини қувиб ўт иш ҳар доим ҳам хавфеиз бўлавермайди. 
Ш унинг учун цувиб ўтилаётган ҳайдовчи цувиб ўт увчи ҳайдовчига 
имкон бериши керак.
Қувиб ўтишга тайёрланаётган, шунингдек, транспорт воситалари­
нинг ташкил ий жамланмаси таркибида, серқатнов бўлган йўлларда 
харакатланаётган транспорт воситаларининг хайдовчиларига бу 
талаб тааллуқли эмас.
11.12. Агар бирор-биртўсик сабабли қарама-қарши йўналишларда
45

---

харакатланиш қийин бўлса, тўсиқ ўз томони­
да бўлган ҳайдовчи (П) йўл бериши керак.
Агар тўсиҳ олдида имтиёз белгилари 
бўлса, ҳайдовчи уш бу 
белгилар 
талабига 
бўйсунади.
Агар 
тўсиц 
олди­
да (С)тик нишаблик 
ва баландлик белги­
лари 
(Р) ўрнатилган 
жойларда эса пастга 
ҳаракатланаётган ҳайдовчи (Т) йўл бериши 
керак.