Avtomatlashtirish va boshqaruv kafedrasi

Elektr maydonli tranzistorlar 

Maydonli  tranzistorlar  deb  boshlangich  elektrod  (istok)  va  zatvor  oraligiga 

tashqaridan kuchlanish berilganda ularning kanalidav utayotgan tok elektr maydon 

orqali 

boshqariladigan 

yarim 

o’tkazgich  asbobga  aytiladi.  Maydonli 

tranzistorlardagi  ish  toki  bir  xil  ishorali  eltuvchilar  tomonidan  yuzaga  keladi. 

SHuning  uchun  ular  unipolyar  tranzistorlar  deb  ham  nomlanadi.  Bunday 

tranzistorlar ikki xil bo’ladi. p—r- o’tishli boshqaruvchi maydonli tranzistor-lar va 

izolyasiya  zatvorga  ega  bo’lgan  (MDP  —  tranzistorlar)  maydonli  tranzistorlar 

(MDP  —  metall,  dielektrik  va  yarim  o’tkazgich  ma’nosini  bildiradi).  MDP 

tranzistarlar uz navbatida ikki xil bo’ladi: a) ichida kanal hosil qilinib tayyorlangan, 

b)  induksiyalangan  kanalli  (bunda  tranzistor-ning  doimiy  kanali  bulmaydi).  Turli 

tipdagi  maydonli  tranzio  torlarning  tuzilishi  5.19-rasmda  berilgan.  Rasmdan 

ko’rinishicha,  tranzistorning  bir  qancha  sosalari  va  elektrodlari  bor:  boshlangich 

elektrod  (istok)—  yarim  o’tkazgich  kanal  iga  zaryad  eltuvchilar  haydaladigan 

elektrod;  kanal  —  kristallning  kesim  yuzini  uzgartirib  zaryad  eltuvchilar  oqimini 

boshqaradigan  soxji;  oxirgi  elektrod  (stok)  —  zaryadlarni  kanaldan  chiqishda 

tuplaydigan  elektrod.  Bopщaruv  kuchlanishi  esa  zatvor  deb  ataladigan.  elektrodga  

---

beriladi.