Avtomobil dvigateli va boshqa agregatlarini elektron boshqarish : kasb-hunar kollejlari uchun o'quv qo'llanma

1 .1 0 -ra sm . « K E -J e tro n ic » tizim i m e ’y o rla g ic h -ta q sim la g ic h in in g
ish lash rejim lari:
a) dvig ateln in g ravon ishlashi (n = c o n st); b — tirsakli val a y lan ish lar c h a s to ta ­
sin in g pasayishi; 
d — sovuq dvigatelni ishga tu sh irish , tirsakli val ay lan ish lar
c h a s to ta s in in g o rtish i.
Boshqaruvchi bosim ning elektrogidravlik rostlagichi dvigatelning 
ish rejim iga k o ‘ra, ele k tro n boshqarish blokining signallari asosida 
differensial k lap an lam in g pastki kam erasidagi bosim ni o ‘zgartirib 
tu ra d i. N a tija d a ishchi fo rsu n k alar to m o n id a n purkalan ay o tg an
yonilg‘i ulushi o ‘zgaradi.
Bosh m e ’yorlash tizim i ishlaganda bim etallik plastina holati o lz- 
garadi ( 1 .10-rasm). Tirsakli val aylanishlar chastotasi oshganda plas- 
tin an in g yuqori u ch i o lng to m o n g a egiladi (1 .1 0 -^ ra s m ) va yonilg‘i 
keladigan kanal teshigini qiya b erkitadi, natijada tizim dagi y o nilg‘i 
bosim i ta ’sirida diafragm a pastga k o kp ro q egiladi - forsunkalarga 
yuborilayotgan y onilg'i m iqdori ortadi.
Tirsakli valning aylanish chastotasi kam ayganda, plastinaning 
yuqori uchi ch a p to m o n g a egilib (1.10-/) rasm ), y o n ilg 'i keladigan 
kanal teshigini kattaroq ochadi, differensial klapanning pastki qism i- 
dagi bosim ortadi va diafragm a uzatish kanaliga qadalib, uzatilayot­
gan yonilg'i m iqdori kam aytiriladi. Dvigatel ravon ishlaganda (ya’ni, 
tirsakli valning aylanish chastotasi o 'z g a rm a s b o 'lg a n d a ) plastina 
tik holda b o 'lad i (1 .1 0 -a rasm ) va uzatilayotgan yonilg'i m iqdori 
faqat m e ’yorlagich-taqsim lagich plunjerining holati bilan belgilanadi.
H avo bosim i diskining p o ten sio m e tri va drossel to 'siq c h a sin in g
holati datchigi dvigatelning joriy yuklam asi va drossel to'siqchasining 
harakati to 'g 'risid a g i m a ’lu m o tn i EBB ga uzatib turadi.
«K E -Jetro n ic» tizim id a yuzaga kelishi m u m k in b o 'lg an nosoz- 
liklar va ularning sabablari 1.3- va 1.4-jadvallarda keltirilgan.
28

---