Avtomobil yo’llarini ta’mirlash va saqlashdagi havfsizlik texnikasi qoidalari. Ishning mazmuni va maqsadi
Download 352.51 Kb. Pdf ko'rish
|
15-Amaliy mashg’ulot.
- Bu sahifa navigatsiya:
- Kerakli asbob-uskunalar
|
15-Amaliy mashg’ulot. Avtomobil yo’llarini ta’mirlash va saqlashdagi havfsizlik texnikasi qoidalari. Ishning mazmuni va maqsadi:Avtomobil yo’llarini ta’mirlash va saqlashdagi havfsizlik texnikasi qoidalari asosiy texnik me’yorlari va ko’rsatgichlarini urganish. Kerakli asbob-uskunalar:Metal ruletka,lineyka,chizg’ich,qalam,millimetrovka,qog’oz,o’chir- g’ich. Yo'l xizmati bino va inshootlarini tub joy sharoitlaridan kelib chiqib, yo'lni saqlash va ta'mirlash xizmatini tashkil qilish tizimini hisobga oluvchi (mahalliy, hududiy, mahalliy-hududiy) buyurtma asosida loyihalash lozim. Yo'l xizmati bo'limlari xizmat ko'rsatuvchi yo'l qismlarining uzunligini yo'lning toifasi va yo'l to'shamasi turiga qarab 63-jadval bo'yicha qabul qilinishi kerak. Avtotransport inshootlarining o'tkazish qobiliyati, o'lchami boshqa kattaliklari, ularning kelgusida rivojlanishini hisobga olib kelajakdagi 10 yillik harakat jadalligi uchun qabul qilinadi. Yo'l xizmati bo'limlari Yo'l toifalari bo'yicha yo'l qismlarining taxminiy uzunligi, km I II III IV V Yo'l to'shamasining asosiy turlari : mukammal yengillashtir ilgan o'tuvchi oddiy Yo'lni saqlash xizmatining asosiy bo'g'ini chiziqli printsipda ҳудудий принципда 100-170 250-300 170-260 250-300 170-260 250-300 210-260 250-300 - 250-300 Йўлни сақлаш хизматининг қуйи бўғини 30-40 40-55 55-70 70-90 80-100 Катта кўприкларни қўриқлаш ва сақлаш жойи Узунлиги 300 м. дан катта кўприкларда Очилувчи кўприкларни қўриқлаш, сақлаш ва уларга хизмат кўрсатиш жойи Узунлиги чегараланмаган барча кўприкларда Кечувларда хизмат кўрсатиш жойи Сузувчи кўприклар, паромларда Izohlar: 1. Ko'rsatkichlarning kichik qiymatlari tegishli toifadagi yo'l qismlari uchun, tog'li joylarda, qor yoki qum bosuvchi joylarda, shuningdek o'pirilish, ko'chish yoki cho'kish ehtimoli bo'lgan joylardagi murakkab muhandislik inshootlarida (tonnellar, galereyalar, timlar, tirgak va to'shama devorlar, qirg'oqni mustahkamlovchi, surilishlarni oldini oluvchi qurilmalar belgilangan harakat jadalligining yuqori qiymatlarida olinishi lozim. 2. I toifali yo'l qismlarining uzunligi 4 ta harakat tasmali yo'llarga moslab berilgan. Harakat tasmalari 6 yoki 8 ta bo'lgan yo'l qismi uzunligini ularga mos ravishda 0,7 yoki 0,5 ga kamaytirilgan koeffitsientlar bilan hisoblash zarur. 3.Davlat ahamiyatidagi yo'llarda uzunligi 300 m.dan kam bo'lgan ko'priklarda ham zaruriyat tug'ilganda qo'riqlash joylarini tashkil qilish mumkin. 4.Yo'ldan foydalanish xizmati tuzilmasini, mavjud inshootlardan foydalanishni hisobga olib, loyihalana-yotgan avtomobil` yo'li qismidan foydalanish talablariga.asosan aniqlanadi. Avtovokzallar va yo'lovchi avtobekatlarning sig'imi, avtomobil` transportining rivojlanish sxemasi bo'yicha yoki tegishli korxonaning topshirig'iga asosan joylashtirilishi va yuk avtobekatlaridan jo'natiladigan yuklarning o'rtacha kunlik hajmi bo'yicha qabul qilinishi lozim. Transport xizmat bino va inshootlarining yer o'lchami - yo'lovchi avtobekatlar va avtovokzallarni loyihalash me'yorlari bo'yicha yuk avtobekatlari uchun esa avtotransportning texnik-iqtisodiy ko'rsatkichlari bo'yicha qabul qilinishi lozim. Yo'lovchilar uchun to'xtash va chiqish maydonchalari va shiyponlarini avtobus bekatlarida joylashtirishni ko'zda tutish lozim. To'xtash maydonchalari kengligini qatnov qismining asosiy tasmasiga teng qilib, uzunligini esa bir vaqtda to'xtaydigan avtobuslar soniga qarab, lekin kamida 10 m qabul qilish zarur. I-a toifali yo'llardagi avtobus bekatlarini yo'l poyi chegarasidan tashqarida joylashtirish lozim va xavfsizlik nuqtai nazaridan uni qatnov qismidan ajratish kerak. Ib- III toifali yo'llardagi to'xtash maydonchalari qatnov qismdan ajratuvchi tasma bilan ajratilishi zarur. Avtobus bekatlaridagi chiqish maydonchalari to'xtash maydonchalari yuzasidan 0,2 m ga ko'tarilgan bo'lishi kerak. Chiqish maydonchalarining yuzasi kamida 10x2 m o'lchamda va shiyponlarga kelish maydonchalari qoplamaga ega bo'lishi kerak. Yo'lovchilar shiyponining yaqin chekkasi to'xtash maydoni chekkasidan kamida 3m masofada joylashgan bo'lishi kerak. Avtobus bekatlaridagi hoshiya toshini to'xtash tasmasi va unga yondosh tezlikni o'egartirish tasmasi qismining chekkasi bo'ylab siljitmasdan joylashtariladi. Chiqish maydonchasidan yo'lovchilarning asosiy oqimi yo'nalishida mavjud ko'cha trotuarlari yoki piyodalar yo'lakchalari ular bo'lmaganda - kamida yon qo'rinish ta'minlangan masofada piyodalar yo'lakchalari va trotuarlar loyihalanashi lozim. Aholi yashash joylari tashqarisidagi avtobus bekatlarini yo'lning to'g'ri qismlarida yoki rejadagi radiusi kamida 1000 m bo'lgan I va II toifali yo'llar, radiusi kamida 600 m bo'lgan III toifali yo'llar va radiusi kamida 400 m bo'lgan IVtoifali yo'llar egriligida va bo'ylama nishabligi ko'pi bilan 40 ‰ bo'lgan qismlarda joylashtirilishi lozim. Bunda tegishli toifali yo'llardagi ko'rinish me'yori ta'minlanishi kerak.I toifali yo'llardagi avtobus bekatlarini bir-birining qarshisida, II-IV toifali yo'llarda ularning harakat yo'nalishi bo'yicha surib, pavil'onlar yaqinidagi devorlar orasi kamida 30 m bo'lgan masofada joylashtirish lozim. Yo'llarning kesishma va tutashmalaridagi avtobus bekatlarini yo'nalish bo'yicha kesishma va tutashmadan 14 jadvalda keltirilgan ko'rinish masofasida joylashtirilishi lozim.I-III toifali yo'llardagi avtobus bekatlarini 3 km, dam olish maskanlari va aholi zich joylashgan mintaqalarda esa - 1,5 km dan ortiq bo'lmagan oraliqda joylashtirish lozim. Dam olish maydonchalarini I va II toifali yo'llarda har 15-20 km da, III toifali yo'llarda 25-35 km da va IV toifali yo'llarda har 45-55 km da ko'zda tutish zarur. Dam olish maydonchalari hududida avtomobillarni texnik ko'rikdan o'tkazish binolari va savdo shahobchalarini joylashtirishni ko'zda tutish mumkin. Avtomobillarga yonilg'i quyish va texnik xizmat ko'rsatish shahobchalari iqtisodiy va statistik izlanish asosida joylashtirilishi kerak. Avtomobillarga yonilg'i quyish shaxobchalari (AYOQSH) quvvatini (bir sutkadagi yonilg'i quyishlar soni) va ular orasidagi masofani harakat jadalligiga qarab 64-jadvaldan qabul qilish tavsiya etiladi.4-жадвал Харакат жадаллиги дона/сут АЁҚШ қуввати, суткада ёнилғи қуйиш АЁҚШ лар орасидаги масофа, км АЁҚШ ларнинг жойлаштирилиши 1000 - 2000 250 30-40 бир томонлама 2000 - 3000 500 40-50 бир томонлама 3000 - 5000 750 40-50 бир томонлама 5000 - 7000 750 50-60 икки томонлама 7000 - 20000 1000 40-50 икки томонлама 20000 дан ортиқ 1000 20-25 икки томонлама Izoh: AYOQSH kesishma xududida joylashtirilganda, uning quvvatiga xizmat ko'rsatadigan atrofdagi yo'llarning uzunligi, harakat jadalligi va shu qismlardagi boshqa hisobiy ko'rsatkichlarni ettiborga olib aniqlik kiritilishi kerak. Yo'l ishlari olib boriladigan joylarda harakatni tashkil etuvchi teхnik vositalarni joylashtirishga misol. α -Havfli kirish burchagi; L1-Ishchi maydonga bo'ylama bo'shliq,(m); L2-Ishchi maydonga ko'ndalang bo'shliq, Ikki tasmali yo'llarning yo'l yoqasida ish olib borilganda harakatni tashkil etishni va ish joylarini to'sish Tranzit motel` va kempinglar sig'imini (yotoq joylarining soni) o'tuvchi avtosayohatchilarning soni, halqaro va shaharlararo qatnaydigan avtomobillar harakat jadalligini hisobga olib qabul qilish lozim. Motel` va kempinglar orasidagi masofa 100 km dan ortmasligini ko'zda tutish lozim. Motellarni, TXKSH, AYOQSH, ovqatlanish va savdo shahobchalari bilan birgaliqda loyihalash maqsadga muvofiqdir. Avtoservis ob'ektlarida ehtiyojga qarab ovqatlanish va savdo shaxobchalarini joylashtirish kerak. Avtomobillarning qisqa muddatli to'xtash maydonchalarini – ovqatlanish, savdo, tez yordam, ichimlik suvi manbalari oldida va avtomobillar muntazam to'xtaydigan boshqa joylarda ko'zda tutish lozim. Qurilishda teхnika хavfsizligiga katta ahamiyat berilishi kerak bo’ladi. Chunki bu inson hayoti bilan bog’liq. Qurilishda ish boshlanishidan oldin teхnika хavfsizligi bo’yicha instruktaj o’tilishi kerak. Xususan qurilayotgan yo’lni asos qatlamini qurish jarayonida ayrim mashina- meхanizmlardan foydalanish vaqtida quyidagi teхnika хavfsizlik qoidalariga qa’tiy rioya qilish kerak: Download 352.51 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|