Автомобилларда юк ва пассажирлар таши асослари

Енгил такси автомобилларига бўлган 
эҳтиёжни аниқлаш
А ҳоли н и н г п ассаж и рлар таш и ш тр ан сп о р т воси тала- 
рига бўлган эҳти ёж и н и ф ақ атги н а м арш рутда иш ловчи 
тран сп ортл ар би лан қ о н д и р и ш м ум кин эм ас. Барча ш а- 
ҳарларда кўплаб п ассаж и рл ар таш увчи тр ан сп о р т турла- 
ри: автобус, трам вай, троллей бус ва метро билан бирга 
енгил так си автом оби ллари ҳам бўлиш и зарур.
Е нгил та к с и ав то м о б и л л а р и д а п асс аж и р л ар таш и ш
ҳажми аҳоли сон и , ш аҳарнинг аҳам ияти, и қли м и ва бош - 
қа 
ш ароитларга боғлиқ. П ассаж ирлар таш иш ҳаж мини
229

---

аникутш учун талабларни тизим ли равиш да ўрганиш керак. 
Енгил такси автом обилларига бўлган талаб, марш рутларда 
ишловчи транспорт турларидаги каби сутка соатлари, ҳафта 
кунлари, й илн и н г ойлари ичида ўзгарувчан бўлади. Енгил 
такси автомобилларига бўлган аҳоли талабини ўрганиш нинг 
бир неча усули бор.
Анкета усулида енгил такси автомобили ҳайдовчилари, 
махсус варақа (карточка) га ҳар бир пассажир қатнови кўрсат- 
кичларини ёзиб борадилар. Айни варакдда автомобилнинг 
ишга чиққан ва ишдан қайтган вақти ҳамда бош қа умумий 
кўрсаткичлардан таш қари, таксидан фойдаланган ҳар бир 
пассажир (лар) қатновининг: чиққан жойи ва жўнаш вақти, 
таксометр кўрсаткичи, манзилга етиб келган вақти ва кира 
ҳақи, ҳар қатновдаги пассажирлар сони ёзилади. Смена та- 
мом бўлгандан сўнг ҳайдовчи тўлдирилган варақани корхо- 
нага топширади. Варақадаги маълумотлар ўрганиб чиқилиб, 
автомобиллар иш графигига зарур ўзгаришлар киритилади. 
Бундай варақа намунаси қуйида келтирилади.
Н а м у н а
_______________ соатдан__________соатгача енгил такси
автомобилнинг шаҳарда ишлаганлигини ҳисоблаш 
варақаси
Сапа “ 
”__________________ 200
й.
Автомобилнинг гараж номсри_______________________
1.1. Ўтиргап пассажирлар (пассажир)________________
Спидометр кўрсатуви__________________________ км.
2. Вақти (________ соат___________ мин.)
Ҳақтўланиб турилган вақт
соат 
минутдан бошлаб
________ соат____________ минутгача
3. Охирги пассажирнинг тушиши______________
Спидометр кўрсаткичи_____________ км.
Вақти ( 
соат__________мин.)
II. 1. Ўтирган пассажирлар (пассажир)_____________
Спидометр кўрсатуви____________ км.
Вақти (_______ соат_________мин.)
Енгил такси автом обилларига бўлган умумий талаб ни 
ан и қл аш учун махсус тузилган ан кета билан корхона ва 
аҳоли яш аш ж ойларида ан кета сўрови ўтказилади (анкета- 
н и н гта х м и н и й ш акли 10-жадвалда берилган).
230

---

/ О-жадвал
Е н г и л т а к с и а в т о м о б и л л а р и г а б ў л г а н т а л а б н и ў р г а н и ш
АНКЕТАси
_______ ой__________ 200____ й.,_________________шаҳри
Ҳурматли жаноб!
Сиздам қуйидаги саволларга жавоб бсришипгизни (ксраги- 
нинг та гига чизсангиз ёки ёзиб бсрсангиз) ва анкетами қайта- 
риб юборишингизни илтимос қиламиз.
Ш ифр
Са воллар
С изнинг тахминий жавобингиз
01
Сиз ҳафта давомида неча 
марта таксидан 
фойдаланасиз
1-2-3-4-5-6-7
02
Қатновингиз мақсади
Ишга бориш. хизмат юзасидаи 
юриш, маданип (кинога, театр га. 
стадионга) ю риш. дам олиш га 
(шаҳардан ташқари чиқиб) бориш. 
М аиший хизмат (дуконга. бозорга, 
болалар б о т а с и г а ).
Уйга қайтиш. Бошқа мақсадларда
03
Такси ни қаерда ва қандай 
ёлладингиз
Тўхташ жойида. Йўлдан тўхтатиб. 
Буюртма бўйча
04
Таксига ёллашга қанча 
вакдеарф этдингиз
5 минутгача 
5-10 мин.20-25 мин. 
10-15 мин.25-30 мин. 
15-20 м ин.30-40 мин. 
40 минутдан ортиқ
05
Таксига ўтирган 
ҳудудингиз ва вақти
06
Таксидан тушган 
ҳудудингиз
07
Сиз билан бирга таксида 
я на нечта пассажир бор 
эди
08
Такси топил маганл и ги 
сабаби. Ҳафтада неча 
марта С изнинг талабингиз 
қондирилмади
09
Такси иш ини яхшилаш 
бўйича таклифингиз
231

---

Талабни ўрганиш анкеталарининг ЭҲМда ишлаб олинган 
натижалари аҳол и н и н гтакси ларга бўлган талаблари қонди- 
рилган ёки қондирилмаганлиги, юриш масофаси, қатнов вақти 
ва б о ш ^ т а р тўғрисида маълумотлар беради.