Автомобилларда юк ва пассажирлар таши асослари

У
1 0 - р а с м . Ю к к ў т а р и ш коэф <1)ит- 
и и е п т и н и н г и ш у н у м и г а б о ғ л и к д и г и . 
У— н а з а р и й ж и ҳ а т д а н , 2 — а м а л д а  
б а ъ з и ў з г а р и ш л а р г а к у р а .
Ў згарм ас к о э ф ф и ц и е н т ау =
Чн
tn -n
га т е н г бўли б, м и қ -
pvT 
1
ю.к
д о р ж иҳатдан о л д и н ги к о э ф ф и ц и е н т м и к д о р и д ан ф а р қ қи л - 
ган и учун б у р ч а к м и к д о р и ҳам ф а р қ л а н а д и .
Й ўлдан ф о й д ал а н и ш к о э ф ф и ц и е н т и (уЗ)нинг ав т о м о б и л ­
н и н г иш у н у м и га т а ъ с и р и қ у й и д а ги ч а а н и к д а н а д и .
(4 6 ') ф о р м у л а д а г и [3 н и ў зга р у в ч а н , қ о л г а н о м и л л а р н и
э с а ў зга р м а с д еб қаб ул э т и б , ф о р м у л а н и қ у й и д а ги к ў р и - 
н и ш га к ел ти р ам и з:
PVT
Wp + т 121 W = q HY.
(49)
Pi,
(49) ф о р м у л а н и н г ў н г ва ч ап т о м о н л а р и н и у-*1*- га кўпай- 
т и р с а к , т е н г л и к б у зи л м ай д и :
ш
t o - T
P V T
to-T 
l|O.I
^о-т
(50)
8
— 
Хўжаев
113

---

М аълум қ и с қ а р т и р и ш л а р д а н с ў н г т е н г л а м а н и қуй и д аги
к ў р и н и ш га к ел ти р ам и з:
p W
0
( 5 1 )
to-T 
Vrto-T
О л д и н ги қабул э т и л г а н ш ар т га кўра/2 о м и л и н и б о ғ л и қ
б ў лм аган ва W pH H j8ra б о ғ л и қ ў з г а р у в ч и , қо л ган о м и л л а р н и
ш ар тл и р а в и ш д а ў зга р м а с д еб , (51) ф о р м у л а н и қу й и д аги
к ў р и н и ш д а ё зи ш м у м к и н :
Р W p— CLpfi + bp W p= 0 
(51')
Бунда ў згар м ас д ( ва bft к о э ф ф и ц и е н т л а р қу й и д аги м и к ­
д о р л а р г а тен г:
(5 1 ') ф о р м у л а м а т е м а т и к н у қ таи н а за р д а н и к к и н ч и д а ­
р а ж а л и э г р и ч и з и қ (т е н г т о м о н л и г и п е р б о л а ) т е н г л а -
м а с и д и р . Д е м а к , т р а н с п о р т в о с и т а с и и ш у н у м и н и н г /? 
к о э ф ф и ц и е н т т а ъ с и р и д а ў зга р и ш и т е н г т о м о н л и г и п е р ­
б о л а қ о н у н и г а б и н о а н б ў л и б , W p— /3 к о о р д и н а т а л а р т и - 
з и м и н и н г б о ш л а н и ш н у қ т а с и д а н ўтувчи э гр и ч и з и қ э к а н
( 1 1-расм ).
Ю кли қатнов м асоф аси (1юк)н и н г ав т о м о б и л н и н г иш ун у­
мига таъ си р и н и ан и кд аш учун 
ю қ о р и д а ги (49) ф о р м у л ад ан
ф о й д ал ан и ш м ум ки н. Унда 1юк 
о м и л и н и б о ғ л и қ б ў л га н ва 
W pHH 1кжга б о ғл и қ ўзгарувчи, 
қолган о м и л л ар н и ш артли р а ­
виш д а ўзгарм ас д еб қабул эта- 
миз.
(49) ф о р м у лан и н г и к к и то - 
м о н и н и ҳам ДУт/юк га к ў п ай - 
т и р и б ф о р м у л ан и н г ўнг то м о - 
н и н и чап т о м о н га ў т к а зс а к , 
қуй идаги к ў р и н и ш н и олади:
o , i
0 .4
о.*
ft
1