Avtotransport vositalarni xavfsiz boshqarish asoslari

AVTOTRANSPORT VOSITALARNI XAVFSIZ BOSHQARISH ASOSLARI

QABUL QILDI; HAQQULOV KOMIL

BAJARDI ; O’RAZOV SARDOR

AVTOMOBILNING EKSPUALATSION XUSUSIYATLARI AVTOMOBILGA TA’SIR QILUVCHI KUCHLAR

REJA;

• AVTOMOBILNING EKSPUALATSION XUSUSIYATLARI
• AVTOMOBILGA TA’SIR QILUVCHI KUCHLAR

AVTOMOBILNING EKSPUALATSION XUSUSIYATLARI

• Avtomobilning sifati uning vazifasiga bog`liq holda ma`lum ekspluatatsiyaviy talablarni qondirishga yaroqliligini ta`minlovchi xususiyatlar yig`indisidir. Uning foydaliligi esa umumiy tannarx va sarf xarajatning past bo`lib, tashishdagi mehnat unumdorligining yuqori bo`lishi bilan baholanadi.
• Avtomobil transporti vositalari turli tuman ekspluatatsiyaviy sharoitlarga tez va onson moslasha olishi uchun, uning qaysi bir ekspluatatsiyaviy xususiyatlari muhim ahamiyatga ega ekanligini aniqlash mutaxassisdan yuqori bilim va malaka talab etadi.

Transport ekspluatatsiyasi bilan shug`ullanuvchi mutaxassis turli rusumdagi avtomobillarning xususiyatlaridan yetarlicha habardor bo`lsa, avtomobillar ichida tashish xarakteri va sharoitiga moslarini tanlab olish, tashishning eng maqbul rejasini ishlab chiqish, loyihada ko`zda tutilgan bir qator xususiyatlarni ish jarayonida bir me`yorda saqlash kabi vazifalarni ilmiy jihatdan tashkil eta oladi.

• Transport ekspluatatsiyasi bilan shug`ullanuvchi mutaxassis turli rusumdagi avtomobillarning xususiyatlaridan yetarlicha habardor bo`lsa, avtomobillar ichida tashish xarakteri va sharoitiga moslarini tanlab olish, tashishning eng maqbul rejasini ishlab chiqish, loyihada ko`zda tutilgan bir qator xususiyatlarni ish jarayonida bir me`yorda saqlash kabi vazifalarni ilmiy jihatdan tashkil eta oladi.

Avtomobil texnikasining rivojlanishi uning ekspluatatsiyaviy xususiyatlarini o`rganuvchi ilmiy manbalarning mukammalashib borishiga bog`liq. Jumladan, har bir konstruktsiyaning ekspluatatsiya talablariga mos kelishi avtomobil texnikasining yangi bosqichga ko`tarilishini ta`minlaydi. Shuning uchun ham avtomobil transportisohasida faoliyat yuritayotgan ilmiy-tadqiqot bo`linmalari, loyiha konstruktorlik byurolari, tegishli oliy o`quv yurtlaridagi olimlar va tadqiqotchilar mamlakatda avtomobil ekspluatatsiyaning o`ziga xos xususiyatlarini o`rganib, ilg`or avtotransport korxonalari, muhandis texnika hodimlari va haydovchilarning tajribalarini umumlashtiradilar, yangidan yaratiladigan yoki o`zgariladigan transport vositalari uchun zarur talablar ishlab chiqadilar, avtomobil nazariyasining asosiy qoidalarini mukammallashtirish va ularni aniq ekspluatatsiya bilan bog`liq amaliy masalalarga tadbiq etish ustida ishlaydilar.

• Avtomobil texnikasining rivojlanishi uning ekspluatatsiyaviy xususiyatlarini o`rganuvchi ilmiy manbalarning mukammalashib borishiga bog`liq. Jumladan, har bir konstruktsiyaning ekspluatatsiya talablariga mos kelishi avtomobil texnikasining yangi bosqichga ko`tarilishini ta`minlaydi. Shuning uchun ham avtomobil transportisohasida faoliyat yuritayotgan ilmiy-tadqiqot bo`linmalari, loyiha konstruktorlik byurolari, tegishli oliy o`quv yurtlaridagi olimlar va tadqiqotchilar mamlakatda avtomobil ekspluatatsiyaning o`ziga xos xususiyatlarini o`rganib, ilg`or avtotransport korxonalari, muhandis texnika hodimlari va haydovchilarning tajribalarini umumlashtiradilar, yangidan yaratiladigan yoki o`zgariladigan transport vositalari uchun zarur talablar ishlab chiqadilar, avtomobil nazariyasining asosiy qoidalarini mukammallashtirish va ularni aniq ekspluatatsiya bilan bog`liq amaliy masalalarga tadbiq etish ustida ishlaydilar.