Axborot tizimini boshqarish turli komponentlardan iborat, jumladan: Dasturiy ta'minot: Bu ma'lumotlar bazasini boshqarish uchun ishlatiladigan dastur yoki dasturlar to'plamini anglatadi

SELECT * FROM jadval_nomi WHERE qator_nomi = ‘Nom’ OR qator nomi2 = ‘Nom’;
SELECT * FROM jadval_nomi WHERE qator_nomi NOT IN (‘Nom1’, ‘Nom2’, ‘Nom3’ );
22
1. Normallashtirish - bu ma'lumotlar bazasida ma'lumotlarni tartibga solish jarayoni bo'lib, u jadvallar o'rtasida aloqalarni o'rnatish hamda ortiqcha bog'liqliklarni bartaraf etish orqali ma'lumotlar bazasini moslashuvchanligini orttiradi.
Bir xil ma'lumotlarni ko‘payib ketishi MB ni hajmi ortib ketishiga sabab bo‘ladi, bu esa ma'lumotlar bazasini saqlashni qiyinlashtiradi. 
Ma'lumotlar bazasini normallashtirish uchun bir nechta qoidalar mavjud. Har bir qoida "normal shakl" deb ataladi. Agar birinchi qoida to'g'ri bo'lsa, ma'lumotlar bazasi "birinchi normal shaklda" deb aytiladi. Agar dastlabki uchta qoida bajarilsa, ma'lumotlar bazasi "uchinchi normal shaklda" deb hisoblanadi. Normallashtirishning boshqa darajalari ham bor, lekin ko'pchilik ilovalar uchun ma'lumotlar bazalarini uchinchi normal shaklga normallashtirish kifoya.
Birinchi normal shakl (1NF) – bu relyatsion ma'lumotlar modelidagi munosabatlarning asosiy normal shaklidir.Agar o'zgaruvchining har qanday bitta qiymatiga keying atributlarning aynan bitta qiymatini o'z ichiga olgan bo'lsa, bunday jadval birinchi normal shaklda deyiladi.Ikkinchi normal shakl (2NF). Agar jadval birinchi normal shaklda bo'lsa-yu har bir kalit bo'lmagan atribut uning nomzod kalitiga cheksiz ravishda bog'liq bo'lsa bunday jadval ikkinchi normal shaklda deyiladi.Uchinchi normal shakl (3NF). Birinchi normal shaklda biz e'tiborni munosabatlar tamoyillarini kuzatishga qaratilgan bo'lsa va ikkinchi normal shaklda birlamchi kalit asosiy e’tiborda bo’lgan bo’lsa, uchinchi normal shaklda esa e'tiborimiz birlamchi kalit bo'lmagan ustunlarga qaratiladi.SELECT MIN (qator_nomi) FROM jadval_nomi;
2.SELECT MAX (qator_nomi) FROM jadval_nomi; SELECT SUM (qator_nomi) FROM jadval_nomi;
SELECT ROUND (AVG(qator_nomi)) FROM jadval_nomi;SELECT COUNT (qator_nomi) FROM jadval_nomi;
3.DML - bu ma'lumotlar bilan ishlash tili, ma'lumotlar bazasidagi ma'lumotlarni boshqarish (tanlash, qo'shish, yangilash, o'chirish va hokazo) uchun SQL so'rovlarini yaratish uchun foydalaniladi.
Bu DML buyruqlar ro'yxati misollar bilan:SELECT so'rovi SQL jadvallaridan ma'lumotlarni olish uchun ishlatiladi. DML (Data Manipulation Language -ma'lumotlarni manipulyatsiya qilish tili):
Ma'lumotlar bazasida mavjud bo'lgan ma'lumotlarni manipulyatsiya qilish bilan shug'ullanadigan
SQL buyruqlari DML yoki Data Manipulation Languagega tegishli va bu SQL operatorlarining ko'p qismini o'z ichiga oladi. Bu ma'lumotlarga va ma'lumotlar bazasiga kirishni boshqaradigan SQL operatorining tarkibiy qismidir. 4. CREATE TABLE guruh2(id BIGSERIAL PRIMARY KEY,fudbolchi_ismi varchar (20) NOT NULL, fudbolchi_ familiyasi varchar (20) NOT NULL,olgan_mukofotlari varchar (20) NOT NULL,oldingi_kulubi varchar (20) NOT NULL,tugulgan_davlati varchar (20) NOT NULL,tugulgan_sanasi DATE NOT NULL,yillik_maoshi NUMERIC NOT NULL,kulubdagi_raqami NUMERIC NOT NULL);
INSERT INTO guruh2( fudbolchi_ismi, fudbolchi_familiyasi, olgan_mukofotlari, oldingi_kulubi, tugulgan_davlati, tugulgan_sanasi, yillik_maoshi,kulubdagi_raqami)
VALUES (‘Fazliddin’, ‘ Nosirov’, ‘Jaxon_kubogi’, ‘Guruh1’, ‘Uzbekistan’, date ‘2001-09-28’, numeric ‘7500018000’, numeric ‘77’);5. SELECT LOWER (fudbolchi_ismi) FROM guruh1; SELECT fudbolchi_ismi, SUBSTRING(fudbolchi_familiyasi,2,5) AS "Tanlangan" FROM guruh2;LOWER(qator) – ko’rsatilgan qator belgilarini kichik harflarga o’tkazadi; UPPER(qator) - ko’rsatilgan qator belgilarini katta harflarga o’tkazadi; STR(son) – son qiymatini belgi formatiga konvertirlashni amalga oshiradi; SUBSTRING(qator,indeks, uzunlik) – qator uchun ko’rsatilgan uzunlikdagi qator qismini, aniqlashtirilgan indeksdan boshlab qaytaradi.