Axmedova Malohat Ergashevna pedagogika nazariyasi va tarixi

Buni yodda saqlang!
Ibn Sino bilim olishda bolalarni m aktabda o ‘qitish zarurligini qayd etar 
ekan. ta'lim d a quyidagi tom onlarga rioya etish zarurligini ta ’kidlaydi:
-
bolaga bilim berishda birdaniga kitobga band qilib q o ‘ym aslik;
-
ta ’lim da yengildan o g ‘irga borish orqali bilim berish;
-
olib boriladigan m ashqlar bolalar yoshiga mos b o ‘lishi; 
o ‘qitishda, jam oa bo ‘lib m aktabda o ‘qitishga e’tibor berish; 
bilim berishda bolalam ing mayli, qiziqishi va qobiliyatini hisobga
olish;
-
o ‘qitishni jism oniy m ashqlar bilan olib borish.
M a v /u bo‘yicha m ustaqil tayyorlanadigan savollar
1. Ibn Sinoning ta ’lim-tarbiya haqidagi fikrlarini o 'rganib kelish.
2. A llom a qachon va qayerda tu g ‘ilgan?
3. Ibn 
Sino
fikriga 
k o ‘ra
o ‘qituvchi qanday b o ‘lishi kerak?
4. Ibn Sinoning qaysi asarlarini bilasiz?
5. «Kitob ash-Shifo» kitobi necha tom lik va buning necha tomi 
m antiqqa oid?
6. Ibn Sino fanlar tasnifi m uam m osini qay tarzda hal etgan?
7. Ibn Sino axloqiy xislatlarga bergan ta ’rifmi keltiring.
8. Olim ning axloqqa bergan ta ’rifini bilasizm i?
9. Ibn Sinoning jism oniy tarbiya haqidagi fikrlari.
10. Ibn Sinoning qaysi um um bashariy qadriyatlarini bilasiz?
B u n iy o d oling! 
Axloq fani kishilarning o ‘ziga va boshqalarga nisbatan 
xatti-harakati m e’yorlari va qoidalarini o ‘rganadi.
Ibn Sino d o ‘stlikni 3 turga bo‘ladi:
1. H ar qanday qiyinchiliklarga qaramay o‘z d o ‘stini xavf-xatarda 
y olg‘iz qoldirm aydigan do'stlik.
2. M anfaatlari o ‘xshash va g ‘oyaviy yaqin do'stlik.
3. O z shaxsiy m anfaati va ehtiyojini qondirishga qaratilgan 
d o ‘stlik.
Ibn Sino hikm atlari
Aysh-ishrat va bekorchilikdan buzuqlik va kasalm andlik kelib 
chiqadi. Aksincha, aqlning nim agadir intilishi so g‘liqni m uttasil 
m ustahkam lanib boradigan bardam likni yuzaga chiqaradi.
/
1. D o'stim ki. dushm anim ga do‘stlik qilar ekan, uni m en d o ‘st
91

---

...... ... 
Zaharga qo'shilgan shakardan ehtiyot b o ‘l, o ‘laksa ilon
ii in-и i|n'ngan pashshadan o 'z in g n ito rt.
Abu Ali ibn Sino o ‘zi davolayotgan kasallarga bunday der
■
■I..in:
- H i/ ach tarafm iz: m en (tabib), sen (bemor) va u (kasallik). Agar 
.i n men tarafga o ‘tib olsang, u yengiladi. Agar u tarafga o4ib olsang, 
ikkovingni yengishim qiyin...
3. G o‘sht tanani m ustahkam laydigan taom bo'lib. u boshqa 
ovqatlarga nisbatan qonni tezroq ko ‘paytiradi.
4. «Erta saharda anor, tushda piyozli ovqat yesang, yotish oldidan 
;isal nush yesang, qoning k o ‘z yoshidek b eg ‘ubpr bo'ladi».
5. H ar kishi anjir tanovul aylasa tun-kun mudom, k o 'k sid an 
balg‘amni haydar, bartaraf qilg‘ay taom.
6. S holg‘om urug‘ini tuyib, maydalab, 
asal bilan q o ‘shib qilsang iste’mol. 
^
Ichingni yum shatar, zaharni kesar.
Belingni baquvvat qiladi darhol.
7. Surm a q o ‘ysa har kishi ko ‘ziga laylu nahor,
K o ‘zidan suv oqm agay va nuri b o ‘lgay beg'ubor.
8. K etm a-ket m ast b o lish ju d a yom ondirki, jigarni va mijozni 
buzadi, asabni kuchsiz qiladi. Asab kasalliklarini, sakta kasalligini va 
to'satdan o ‘lishni keltiradi.
9. Q ora yer q a’ridan to avji Zuhal,
Koinot m ushkuli barin qildim hal.
K o‘p m ushkul tugunni angladim, yechdim .
Yechilmay qolgani birgina ajal.