Azot tabiatda aylanishi

48.Viruslarni kopaytirish va ularni ajratish usullari
•Hamma aniqlangan viruslar – hujayra ichidagi obligat parazitlar bo‘lganligi sababli, ularni o‘stirish yoki ko‘paytirish xo‘jayin organizmda yoki hujayra kulturalarida amalga oshiriladi. Ko‘pincha esa virusning to‘planishi hujayra degradatsiyasini yuzaga keltirmaydi.
•Shu sababli, ko‘pchilik holatlarda viruslarni tozalash uchun infitsirlangan hujayralarni, parchalash zarur bo‘ladi. Virusning to‘liq ajralishini ta’minlash uchun, virusni infeksiya davomida hujayralar ko‘pgina qismi lizirlashni talab etadi. Hujayralar ko‘pincha turli mexanik usullar yordamida parchalanadi (gomogenizatsiya, ultratovush bilan ishlov berish, kvartsli kukun bilan ishqalash, zararlangan hujayralarni pres bilan ezish v.h.). Bunda hujayralar dezintegratsiyasi yuzaga keladi, biroq virusli zarrachalar parchalanmaydi. Ba’zida bunday maqsadda kimyoviy usullardan ham foydalaniladi (zararlangan hujayralarni xloroform, lizotsim va boshqalar bilan ishlov berish).
49. Viruslarni tozalash usullari
1.Sentrufuglash
2.Cho’ktirish
3.Filtratsiya
4. Adsorpsion
5.Eritmalar bilan ekstraksiya qilish
6.Boshqa metodlar
50. Viruslarni sentrafugalash usullari
Differensial sentrafugalash
Gradient sentrafugalash
Saxaroza yostiqchali sentrafugalash
Differensial sentraugalash Bu usul eng ishonchli va virus preparatlarini tozalashda keng qo‘llaniladigan usullardan biridir. Komponentlardan biri virus bo‘lgan boshlang‘ich aralashmani bir qancha taxminiy ishlovlardan so‘ng (tiniqlashtirish, kontsentrlash) preparativ ultratsentrifugada 20-50 ming aylanish tezligida sentrifugalanadi.
Gradient sentrafugalash Saxaroza yoki seziy xlor konsentratsiya gradiyentida yuqori tezlikda sentrifugalash. Bu usul virusologik izlanishlar preparativ texnikasining eng mukammal usullaridan biridir.
51.Viruslarni cho’ktirish usullari
1. Kimyoviy
•Ammoniy sulfat yordamida
•PEG yordamida
2. Fizik
Isoelktrik nuqtada cho’ktirish (pH o’zgarishi bilan)