Bajardi: Qo’shqorov Murod ilmiy rahbar: Matnazarova Mohira
Download 0.57 Mb. Pdf ko'rish
|
Qo’shqorov Murod kurs ishi
- Bu sahifa navigatsiya:
- I BOB. Qadimgi Nisodagi Parfiya va qadimgi Xorazmdagi Tuproqqal’a arxivlari.
|
1 O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI URGANCH DAVLAT UNIVERSITETI TARIX FAKULTETI TARIX KAFEDRASI MAXSUS TARIX FANIDAN MAVZU: O’RTA OSIYO XONLIKLARI ARXIVLAR TARIXIDA BAJARDI: Qo’shqorov Murod ILMIY RAHBAR: Matnazarova Mohira URGANCH- 2023 2 KIRISH ASOSIY QISM I BOB. O‘rta Osiyo hududida ilk arxiv muassasalarining paydo bo‘lishi. 1.1. Arxiv tushunchasi. 1.2. O‘ zbekistonda arxiv ishi tarixi fanining predmeti, maqsad va vazifalari. I BOB. Qadimgi Nisodagi Parfiya va qadimgi Xorazmdagi Tuproqqal’a arxivlari. 2.1. Qadimgi arxivlarning o’rganilishi 2.2. Devashtich arxivi va qadimgi So‘g‘d yozuvlari. XULOSA FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 3 KIRISH O‘rta Osiyo hududida ilk arxiv muassasalarining paydo bo‘lishi. O ‘rta Osiyo insoniyat sivilizatsiyasi o‘choqlaridan biri bo‘lib, ishlab chiqarish munosabatlarining rivojlanishi mintaqadagi ijtimoiy-iqtisodiy, siyosiy va diniy jarayonlarga juda katta ta’sir qiladi. Qadimgi davr tarixidan ma’lumki, O‘rta Osiyoda quyidagi tarixiy-madaniy viloyatlar mavjud bo‘lgan: Baqtriya (Afg‘omstonnmg shimoli-sharqi, Janubiy Tojikiston, Surxondaryo viloyati), Xorazm (Amudaryoning quyi oqimlari), So‘g‘d (yoki hozirgi So‘g‘diyona - hozirgi Qashqadaryo va Zarafshon vohalari), Marg‘iyona (Turkmaniston janubidagi Murg‘ob vohasi) va Parfiya (Turkmanistonning janubig‘arbi, Eronning shimoli- sharqi). Bu davlatlar mavjudligini arxeologlar tomonidan topilgan qadimgi ashyolar, yozuv va tangalar dalolat beradi. Yozuvning vujudga kelishi doimiy ravishda arxiv ishini rivojlantirib bordi. Tadqiqotchilarning fikricha, yozuvning vujudga kelishida hukmron doirada va mahalliy jamiyatda to‘laqonli axborotga ega bo‘lish, uni yetkazish yoki boshlang‘ich holatini tiklash ehtiyojlari ortishi kabi omillar sabab bo‘ldi. Masalan, awallari davlatlar o‘rtasidagi munosabatlar og‘zaki tarzda olib borilgan. Va har qanday hukmdorlaming xabarlari maxsus choparlari tomonidan og‘zaki usulda yetlcazilgan. Bunday axborot almashinuvi ko‘p hollarda tomonlaming o‘zaro bir-birlarini tushunmasliklarini keltirib ; chiqargan. Bundan tashqari, tashqi va ichki siyosatda og‘zaki shart- [ noma (shartnomalar tuzilishi, hukumat farmonlarining e’lon qilinishi va h.k.)lar ma’lum vaqt o‘tgach o‘sha shartnomalardagi ayrim fakt va detallarni alohida aniqlab olishga imkoniyat bermagan. O ‘rta Osiyodagi eng qadimgi yozuv turlaridan biri - oromiy xati bo‘lib, Ahamoniylar davrida bu yozuv keng tarqalgan. 4 Download 0.57 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|