Bajardi: S2A-21 guruh talabasi

2. 
Трансформаторларни вазифаси, тузилиши ва ишлаш принципи
 
 
 
Електр 
энергияни 
электростанциядан 
узоқда 
жойлашган 
истеъмолчиларга узатишда тармоқ ишларидаги исрофлар хамда электр 
узатиш тармоқлари қурилишига кетадиган харажатларни камайтириш учун 
кучланиш бир неча юз минг вольтга оширилади. 
Истеъмол қилинадиган жой ( ахоли яшаш жойлар, саноат ва қишлоқ 
хўжалик корхоналари)ларда эса юқори кучланиш 
истеъмолчилар 
кучланиши (380,220,127 В) га қадар пасайтирилади. 

---

Кучланиш 
трансформаторлар 
ѐрдамида 
кучайтирилади 
ва 
пасайтирилади. 
Оддий бир фазали трансформатор (1-расм) электротехник пўлат 
листлардан йиғилган ўзакдан иборат бўлиб унга бир-биридан ва ўзакдан 
изоляцияланган иккита чулғам ўралган. Ток манбаига уланган 1-чўлғам 
бирламчи,истеъмолчига уланган чулғам иккиламчи деб аталади. 
1-расм. Бир фазали трансформаторни электромагнит схемаси: 
1-бирламчи чулғам; 2-ўзак; 3-иккиламчи чулғам; 4-истеъмолчи ( 
юклама) 
Трансформаторни ишлаш принципи электромагнит индукцияси 
ходисасига асосланган. Бирламчи чўлғамдан ўзгарувчан ток оқганда узакда 
ўзгарувчан магнит оқими Ф хосил бўлиб иккала чулғамларни кесиб ўтади 
ва уларда ЭЮК лар (ўз индукция Е
1
ва ўзароиндукция Е
2
ни 
индукциялайди.Маълум частота ва ўзгармас магнит оқимида ЭЮК 
қийматлари хар бир чулғамда уларни чулғамлар сонига боғлиқ бўлади. 
Бирламчи чулғамдаги ЭЮК ни иккиламчи чулғамдаги ЭЮКка нисбати 
улар 
чулғамлари 
сони 
нисбатига 
тенг 
бўлиб 
трансформациялашкоэффициенти деб аталади: 
К=
E1
= 
W
1