Bajaruvchi: Nishonov n tekshiruvchi: Nurmurodov J

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARNI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI


TELEKOMMUNIKATSIYA TEXNOLOGIYALARI VA KASB TA’LIMI FAKULTETI
“Elektronika va sxemalar 2”
Mustaqil ish-№2


Bajaruvchi: Nishonov N
Tekshiruvchi: Nurmurodov J


Samarqand-2023
Mavzu: Elektron generatorlar.


Reja
1 Elektron generatorlar va ularning klasifikatsiyasi.
2 Avtogeneratorlarning ishlash prinspi.
3 Bipolyar tranzistorlardagi transformatorli avtogenerator.


1. Elektron generatorlar va ularning klasifikatsiyasi.

Elektron generatorlar – bu o‘zgarmas energiya tokini har xil amplituda, chastota, shakl va quvvatdan o‘zgaruvchan tok aylantirib beruvchi qurilmadir.

Elektron generatorlar ishlashini prinspial farq qiluvchi ikki turga bo‘linadi.
1. Majburiy tebranish generatori.
2. Avtotebranish generatori.
Majburiy tebranishlar generatori tashqi elektr ta’siri ostida tebranishlar yuzaga keladi. Avtotebranishlar rejimida esa tebranishlar tashqi o‘zgaruvchan kuchlanish bo‘lmaganda ham yuzaga keladi. Bunday qurilmalarni avtogeneratorlar yoki o‘z-o‘zida uyg‘onuvchi generatorlar ham deb yuritiladi. Generatsiyalanayotgan signalning shakliga ko‘ra generatorlar yana ikki turga bo‘linadi.
1. Garmonik tebranishlar – bu generatorlar amplitudasi sinus yoki kosinuslar qonuni bo‘yicha o‘zgaruvchan tebranishlarni ishlab chiqaradi.
2. Relaksatsion (implusli) generatorlar. Nosinusoidal shakldagi signallarni ishlab chiqaradi.
Umumiy holda sinusoidal tebranishlar generatori chastota spektrini aylantiruvchi jarayonni hosil qiluvchi qurilmadir, ya’ni o‘zgarmas tok energiya manbayini yuqori chastotali tebranishlar energiyasiga aylantiradi (2.1-rasm).
Generatsiyalanayotgan tebranishlarning chastotasiga bog‘liq holda generatorlar quyidagi turlarga bo‘linadi.
1. Past chastotali generatorlar. Bunday generatorlar chastotasi gacha bo‘lgan tebranishlarni generatsiyalaydi.
2. Yuqori chastotali generatorlar – chastota diapazoni .
3. O‘ta yuqori chastotali generatorlar – chastota diapazoni va undan yuqori.
Elektr tebranishlarning manbayi sifatida avtogeneratorlar radio uzatuvchi, radio qabul qiluvchi o‘lchov apparaturalari, elektron hisoblash mashinalari telimetrik qurilmalar va hokazolarda keng qo‘llaniladi.