Kirish Magnit qidiruv usulining nazariy asoslari

MUNDARIJA
Kirish…………………………………………………….

1.Magnit qidiruv usulining nazariy asoslari………….…5

2. Er magnit maydonini olchash usullari……………….11

3. Magnitli qidirish apparaturalari va ular bilan olchashni otkazish………………………………………………….15

4.Magnit maydonini olchash uslubiyati va texnikasi…...19

5. Magnitli qidirish natijalarini geologik talqin qilish…...23

Xulosa …………………………………………………

Foydalanilgan adabyotlar………………………………………..

3
KIRISH
MAGNITLI QIDIRISH USULLARI
Magnitli qidirish usuli. Bu usul erning tabiiy magnit maydonini tekshirishga asoslangan bolib, uning suniy magnitlash usulideb nomlangan turi ham mavjud.
Uni qollash geologik tadqiqotlar olib boriyotganda geomagnitli olchashlar bilan bogliq.Chunki , tog jinslari va madanlar turlicha darajada magnit xossalariga
Ega.Bazi tog jinslari sust magnitlangan bolib, ayrimlarida bunday xossa bolmasligi ham mumkun.Bu xaqda mufassal tuxtab utishdan oldin shuni aytish mumkunki magnitli qidiruv usulini foydali qazilmalarni qidiruv topishdagi
Axamiyati beqiyos.Magnitli qidirish usuli yordamida olingan malumotlardan geologik xaritalar tuzishda ham keng miqyosda foydalanib kelinmoqda.

5

Tog jinslari va madanlarining magnit xossalari
Erning magnit maydoni doimi ozgarib turadi. Buning sababi kopgina fizik xodisalari bilan bogliq.Chunonchi Erning aylanishi , erning manitosferadagi manit tolqinlanishlari, magnit buronlari va boshqalar. Magnit maydonining ozgarishi magnit variatsiyasi deb ataladi.
Magnitli qidirish ishlarida magnitometrlar bilan olchangan natijalardan er magnit maydonining normal maydonlarini ajratib olsak u xolda faqat tog jinslarida paydo boladigan magnit maydoni qoladi. Anu shu magnit maydonlarini geofiziklar tekshirib geologik masalalarni eshadilar.
Er shari magnit maydoniga ega bolgani uchun ham uni ulkan magnitga qiyoslasa boladi . Erning magnit masalalari Shimoiy va Janubiy qutblarda joylashgan.Buni kompasda yaqqol kurish
Mumkin.Kompas strelkasi doimo shimolni korsatadi va magnit meridian boyicha joylashgan.
Bundan tashqari, magnitli tekshirish olib borilgan maydonining ozida ham normal magnit maydoni va anomal magnit maydoni mavjud degan tushunchalar bor.
Magnitli qidirish usuliyoti mazaryasi barcha moddalar asosan ikki xil magnit parametrlari bilan tariflanadi.
Buni moddalarning magnitlanishiga moyilligi deb “X” – harfi bilan belgilanadi. Ikkinchi parameter moddalarni qoldiq
magnitlanganligi , uni “J” - harfi bilan belgilanadi.
Barch tog jinslari, minerallar va madanlar shu parametrlari
bilan tafsivlanadi. Magnitli qidirish ishlarini bajarish jarayonlarini bajarish jarayonida geofiziklar aynan shu parametrlarini olchashga xarakat qiladilar. Olingan natijalar
boyicha tog jinslari va minerallar magnit xossasiga kora asosan tort xil guruhga ajratiladi:

1. 
   Ferromagnitli minerallar va shu minerallardan tarkib topgan madanlar
   
2. 
   Otkindi tog jinslari
   

7

3. 
   Metamorfik tog jinslari
   
4. 
   Chokindi tog jinslari
   

Magnitli qidirishda olchash ishlariga erning magnit maydoniga kochimsha ravishda tog jinslarining , qazilma madanlarining magnit maydonlarini olchash ham qoshiladi. Magnit xossasiga ega bolgan minerallarning kopligiga kora ularning magnit maydoni ham yuqori boladi . Minerallarda magnit maydoni hosil bolishining sababi minerallar atomidagi elektronlarni aylanishi tufaylidir ,chunki elektronlarni aylanishi electron toklarini xosil qilib oz atrofida a magnit maydonini shakillantiradi.

9