Balıqshılıq xojalıqlarınıń taza tarawları pánine kirisiw

Du’nyaju’zlik baliq awlaw ha’m akvakultura o’nimlerin jetistiriw ha’m paydalaniw (suw o’simliklerinen tisqari)

Ko’rsetkishler	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013	2014
Xaliq sani, mlrd.	6,3	6,4	6,4	6,5	6,6	6,7	6,8	6,8	6,9	7,0	7,1	7,2	7,3
Du’nyaju’zlik baliqshiliq xojalig‘i
Barlig‘i, mln.t.	133,6	133,2	134,3	136,4	138,1	139,8	142,3	145,9	148,1	155,7	157,8	162,9	167,2

Akvakultura ob’ektleri ha’m ha’zirgi zaman texnologiyasi.

Rossiyanin’ tovar akvakulturasinin’ strukturasi

Rossiya suwlarinda jasalma o’rshitiletug‘in ob’ektler sipatinda 48 tu’r baliq, 3 tu’r shayanta’rizliler, sonin’ menen birge 12 tu’r ten’iz gidrobiontlari belgili. O’ndirislik baliq o’siriude 29 poroda, kross ha’m tipler, ha’m 9 tu’r karplar, lososlar, osetrlar, sig, ha’m sixlid baliqlari qollaniladi. Son’g‘i jillarda akvakulturada karp baliqlari tu’rleri jetekshi orindi iyelep, jilliq o’ndirisi 80% artiq esaplanadi.

Akvakulturanin’ tiykarg‘i bag‘darlari

Akvakulturani klassifikatsiya islewde bir neshe variantlar bar. Ol suw ortalig‘i sha’rayatinan kelip shig‘ip bo’linedi. Suwiq suw (losos, sig ta’rizliler, shayanlar, krablar) ha’m jilli suw akvakulturasi (karplar, sixlidlar, osetr ha’m ilaqa ta’rizliler) bul bo’liniw sha’rtli tu’rde boladi.

Bunnan basqa gidrobiontlardi ko’beytiw boyinsha ten’iz suw ortalig‘i – ten’iz akvakulturasi yamasa marikultura ha’m dushshi suwlarda – dushshi suw akvakulturasinda o’rshitiw bolip bo’linedi. XX-a’sirdin’ aqirinda du’nyaju’zlik akvakulturanin’ o’ndirilgen tovar o’nimi ko’lemi boyinsha dushshi suw akvakulturasinan aling‘an o’nimler, marikulturadan joqari boldi. Al baslanip atirg‘an ju’z jilliqta jasalma o’rshitilgen gidrobiontlardin’ 54% ten’iz suwlarinda o’sirilgen.

Biraq a’melge asiriw maqsetinde akvakultura u’sh bag‘darg‘a bo’linedi:

1. 
   Suw biologiyaliq resurslardi ko’beytiw
   
2. 
   Tovar akvakulturasi
   
3. 
   Rekreatsion akvakultura
   

Suw biologiyaliq resurslardi kobeytiw. Akvakulturanin’ bul bag‘darin amelge asiriwda adamnin’ qadag‘alawi tek rawajlaniwdin’ da’slepki stadiyalarda (uwildiriqti aliw, inkubatsiya, lichinka ha’m shabaqlardi 3-6 gr. massag‘a shekem o’siriw) bolip o’tedi. Bul bag‘dardag‘i jetiskenlikler tinish okean lososlari ha’m osetr baliqlar menen baylanisli. Tinish okean losos baliqlarinin’ ha’r jilg‘i 700-800 min’ tonna o’niminin’ yarimina shamalasin baliq o’siriwshi zavodlarda o’sirilgen shabaqlar quraydi.

Tovar akvakulturasi bul tovar o’nimdi aliw maqsetinde a’melge asiriladi. O’z gezeginde bul jaylaw, ha’wiz ha’m industrial bolip bo’linedi.

Jaylaw tovar akvakulturasi (ko’ller, jayilim suwlar (limanlar), suw saqlag‘ishlar). Jaylaw tovar akvakulturasi jergilikli ta’biyiy ko’llerdin’ aziqliq bazasina qarap baliqlandiriw ha’m o’skenen son’ awlap aliw menen a’melge asiriladi.

Ha’wiz akvakulturasi (kanallar, sali atizlari ha’m t.b.). Ko’p jillar dawaminda rawajlang‘an ha’m ken’ tarqalg‘an dushshi suw tovar baliq o’siriw tu’ri esaplanadi. Bul bag‘dar boyinsha ko’plegen a’meliy ha’m ilimiy ta’jiriybeler toplang‘an.