Банкларда фойда ва зарарлар ҳисоби

 

---

~ 57 ~ 
3.2. DAT “Asakabank” Farxod filialida foyda va zaralar hisobini 
takomillashtirish yo’llari. 
Ma’lumki, bugungi kunda tijorat banklarida buxgalteriya hisobi ilg’or 
tajribalar asosida yuritilmoqda. Buni tijorat banklari tomonidan yuritilayotgan 
buxgalteriya hisobi ishlarida yaqqol ko’rishimiz mumkin. 
Lekin tobora rivojlanib borayotgan kuchli raqobat sharoitida yaxshi natijaga 
erishish va faoliyatni barqarorlashtirish uchun banklarda amalga oshiriladigan 
buxgalteriya hisobini yanada takomillashtirish zaruriyati kelib chiqadi. Ayniqsa, bu 
daromadlar va xarajatlar hisobini yuritishda juda muhimdir. 
Bu yo’lda moliyaviy natijalar hisobini takomillashtirishning quyidagi 
yo’nalishlarini ko’rib chiqishimiz mumkin: 
Birinchidan, tijorat banklarining buxgalteriya hisobi hisobvaraqlari rejasida 
moliyaviy xo’jalik faoliyatiga baho beruvchi va yakuniy moliyaviy natijani 
aniqlash uchun alohida hisobvaraq ajratilmagan. Bank daromadlari va xarajatlari 
yil yakunida to’g’ridan-to’g’ri 31200 – “Taqsimlanmagan foyda” hisobvarag’iga 
olib boriladi. Bizning fikrimizcha, yakuniy moliyaviy natija hisobini olib borish 
uchun alohida “YAkuniy moliyaviy natijalar” hisobvarag’ini kiritish maqsadga 
muvofiq bo’ladi. 
Ushbu hisobvaraq bank faoliyatini moliyaviy natijasida olingan jami 
daromadlar va xarajatlarni taqqoslash natijasida qoldiq sifatida aks ettirish imkoni 
bo’ladi. Ushbu hisobvaraqning debet tomonida hamma xarajat va zararlar, kredit 
tomonida esa, jami olingan daromadlar va foydalar hisobga olinish ko’zda tutiladi.
Bu hisobvaraqning kredit tomonidagi qoldiq qolsa, bank foyda olganligini, 
debet tomonidan qoldiq esa, bank hisobot davrini zarar bilan yakunlaganini 
bildiradi.
Ushbu hisobvaraqda hisobot davrining boshidan oxirigacha daromadlar va 
foyda olish yoki zarar ko’rish jarayonining harakati yoritiladi. 
“YAkuniy moliyaviy natijalar” hisobvarag’ining ko’llanilishi quyidagi 
imkoniyatlarni yaratadi: 
- buxgalteriya balansida tenglashtirishuvchi rolni bajaradi; 

---

~ 58 ~ 
- daromadlar va xarajatlar to’g’risida aniq ma’lumotlar beradi; 
- bank daromad va xarajatlarini barqarorligini yoritadi;