Barcha fandan imtihon javoblarini yuklab olish uchun telegram kanalimizga obuna bo‘ling!


 Olimxonning Qoʻqon xonligi tarixida tutgan oʻrni haqida fikr bildiring


Download 0.58 Mb.
Pdf ko'rish
bet11/40
Sana22.04.2023
Hajmi0.58 Mb.
#1378295
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   40
Bog'liq
9-sinf Tarix imtihon javoblari 2023

2. Olimxonning Qoʻqon xonligi tarixida tutgan oʻrni haqida fikr bildiring. 
Amir Olimxon, Amir Sayd Olimxon (1881, Karmana 1944.28.4, Kobul) — Buxoro amiri 
(1910-20), mang’itlardan. Amir Abdulahadning o’g’li. Peterburgdagi Nikolayev kadet (pajlar) 
korpusida ta’lim olgan (1893-96). 1898-yil Qarshi, so’ngra valiaxd sifatida Karmana 
bekliklariga hokirn bo’lgan. Otasi vafotidan so’ng , Buxoro taxtiga o’tirgan (1910-yil 24-dek.). 
Olimxon davrida Buxoro amirligining Rossiyaga qaramligi yanadakuchaydi. Taraqqiyparvar 
kuchlar, shuningdek, Yosh buxoroliklar qattiq ta’qib qilindi. 1920’yil avg .da Buxoro bosqini 
natijasida amirlik tuzumi ag’darib tashlandi. Sentabr oyining o’rtalarida Olimxon Sharqiy 
Buxoroga borib, Buxoro xalqining bosqinchi qizil armiyaga qarshi olib borgan mustaqillik 
kurashiga rahbarlik qilishga urindi. Olimxon Hisor viloyatini o’ziga qarorgoh qilib, 6 oy 
davomida qizil askarlarga karshi kurashgan. Olimxonni Kobulda Afg’oniston amiri 
Omonullaxon qabul qilib, doimiy yashashi uchun unga Kal’ai Fotuda maxsus qarorgoh ajratib 
beradi. U Kobulda yashasa ham Buxorodagi ozodlik harakatiga g’oyaviy jihatdan rahbarlik 
qilishda davom etdi, ko’rboshilar va ulamolarga turli maktublar va qimmatbaho sovg’alar 
jo’natib, ularni kurashga ilxomlantirgan. Olimxon Kobulda o’zining esdaliklarini yozib 
tugallaydi. Umrining oxirida ko’zi ojizlanib qoladi, og’ir dardga chalinadi. Uzoq davom etgan 
xastalikdan so’ng u Kal’ai Fotuda vafot etadi. Kobul atrofidagi Shahidoni islom (Islom 


Barcha fandan imtihon javoblarini yuklab olish uchun telegram kanalimizga obuna bo‘ling!
shahidlari) qabristoniga dafn etilgan. Olimxonning xotiralari Parijda fransuz tilida (1929), 
keyinchalik G’arbda fors tilida, O’zbekistonda o’zbek va rus tillarida (1991), Tojikistonda 
tojik tilida (1992) alohida kitob sifatida chop qilingan. Olimxon hukmronligi davrida 
Buxoroda Olimxon madrasasi qurilgan, Sitorai Mohi Xosa saroyini qurish yakunlangan. 

Download 0.58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   40




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling