Batafsil bayon etilgan


O'n  ikki  oylik  kalendar  loyihalari


Download 1.65 Mb.
Pdf ko'rish
bet131/189
Sana08.01.2022
Hajmi1.65 Mb.
#247844
1   ...   127   128   129   130   131   132   133   134   ...   189
Bog'liq
xronologiya va metorologiy (1)

O'n  ikki  oylik  kalendar  loyihalari.  O'n  uch  oylik  kalendar  loyihalariga  qarshi 
chiquvchilar,  uning  kamchiliklarini  ko'rsatib  o'tdi-lar.  Ularning  fikricha,  o'n  uchinchi  oyning 
kiritilishi tarixiy sanalarni 
hisoblashda  ko'p  chalkashliklarga  va  boshqa  xatolarga  sabab  bo'lishi  mumkin.  O'n  uch  tub  son 
bo'lganligidan,  u  ikkiga  ham,  to'rtga  ham  bo'linmaydi.  Shuning  uchun  ikki  oylik  kalendar 
loyihalari  taklif  qilinadi.  Ular  o'n  ikki  oylik  kalendarlarning  muhim  afzalliklari  quyidagilardan 
iborat deb hisoblashadi. 
1.  Bir kalendar yili har biri 182 kundan iborat  ikkita yarim yillikka va har biri 91 kundan 
iborat to‘rtta kvartalga bo'linadi. 
2.    Har  bir  kvartal    uch  oy  bo'lib,  bu  oylarning  birinchisi  31  sutka,  qolgan  ikkitasi  30  
sutkadan  bo‘ladi. 
3.  Yilning birinchi  kuni yakshanbadan boshlanib, oxirgi kuni shanba bo'ladi. 
4.  Har bir kvartal  yakshanbadan boshlanib, shanba bilan tugaydi. 
5.  Kvartaldagi  sutkalar  soni  (91) haftadagi kunlar soni (7) ga qoldiqsiz bo'lingani uchun 
harbir  kvartal 13 haftadan iborat bo'ladi. 
6.  Oylardagi ish kunlarining soni doimiy (haftada ikki dam olish kuni bo'lsa, 22 ish kuni, 
bir dam 0lish kuni  bo‘lsa 26 ish kuni) bo'ladi. 
To'rtta  kvartal  har    biri  91  kundan  bo'lganligidan  yil  364  sutkani  tashkil  qiladi.  Kalindar 
yilini  tropik  yiliga  mos  keltirish  uchun  har  yili  yana  bir  sutka  (13  oylik  kalendarlardagidek) 
hamda kabisa yillarida ikki sutka qo'shish kerak  bo‘ladi.  Har  ikkala  qo‘shimcha sutkalar hafta 
hisobiga ham, oy hisobiga ham kirmaydi. Birinchisi har yili 30 dekabrdan so'ng qo'yilib, bu kun  
‘‘tinchlik  va do'stligi kuni‘‘ nishonlanadi. Ikkinchi qo'shimcha kun  har to‘rt yilda bir marta 30 
iyundan so‘ng 
 
qo'yilib «kabisa yili kuni
>>
 deyiladi. 
O'n  ikki  oylik  kalendar  loyihasi  «Dunyo  kalendari»  nomi  bilan  Millatlar  Ligasining 
Kengashida  birinchi  marta  1937-yil  25-yanvarda  muhokama  qilingan,  va    keyinroq  Birlashgan 
Millatlar  Tashkilotining  Iqtisodiy  va  Ijtimoiy  Kengashida  qo'llab  quvvatlangan,  lekin  bu 
kalendar  ham  qabul  qilinmagan.Har  bir  xalqning  milliy    bayramlari  borligi  va  dam  olish  kuni 
ikki  kun  belgilanganligi  tufayli  bu  loyihani  ayrim  mamlakatlar  ma'qullamadi.  Shuning  uchun 
1956-yildan  keyin  kalendar  islohoti  oldinga  siljimadi.  Keyinchalik  boshqa  kalendar  loyihalari 
taklif qilinsa-da, lekin ular hayotga joriy etish masalasi ochiq qolmoqda. 
Kalendar  tarixi  insoniyat    sivilizatsiyasining  uzviy  ajralmas  bo'lagi.Tashqi  olam 
to'g'risidagi  bilimlar  ko‘paygani  sari  va  turli  davrlarda  xalq  xo'jaligi  ehtiyojlari  bilan  bog'liq 
ravishda  kalendarlar  takomillashib  bordi.  Masalan,  oy  kalendari  paydo    bo'lishini  ibtidoiy 
odamning  turmush  tarzi  bilan  bog'lash  mumkin.  U  davrlarda  ovchilik  va  termachilik  odam 
faoliyatining  asosini  tashkil  qilgan  edi.  Asta-sekin  dehqonchilik  va  chorvachilikka  o'tilishi  oy-



Download 1.65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   127   128   129   130   131   132   133   134   ...   189




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling