Baxriddinova n. M. Zaripova m. D

η
um
=[(η
1
+η
2
)-(η
1
*η
2
)]*100% 
(4) 
Agar changli havo bosqichma-bosqich n marotaba tozalansa yoki bir vaqtning o’zida 
turli tozalash qurilmalardan foydalansa, unda tozalash qurilmalarining umumiy ishlash 
samaradorligi quyidagi formula bilan hisoblanadi: 
η
um
=[1-(1-η
1
) (1-η
2
)... (1-η
n
)]*100% 
(5) 
(4) va (5) formulalarda
1
,
2
,..., 
n
– birinchi, ikkinchi va n chi bosqichlarda 
qo’llanilgan tozalash qurilmasining ishlash samaradorliklari. 
Masalan, birinchi va ikkinchi bosqichda qo’llanilgan tozalash qurilmalarining ishlash 
samaradrrligi mos ravishda 60% va 80% ga teng. Tozalash qurilmalarning umumiy ishlash 
samaradorligini topish talab etiladi. 
Berilgan: 
1
= 60% = 0,60 
2
= 80% = 0,80 
um
= ? 
(4) formuladan topamiz: 
η
um
=[(η
1
+η
2
)-(η
1
*η
2
)]*100%=[(0,60+0,80)-(0,60*0,80)]*100%=0,92*100%=92% 
(5) formula quyidagi ko’rinishga ega bo’ladi; 
η
um
=[1-(1-η
1
)(1-η
2
)...(1-η
n
)]*100%=[1-(1-0,60)(1-0,80)]*100%= 
=0,92*100%=92% 
Shuni alohida yodda tutish kerakki, “havoni tozalash darajasi” tushunchasi havoni 
tozalash uchun qo’llanilgan “qurilmaning ishlash samaradorligi” tushunchasi bilan teng 
ma’noda tushuniladi. 
2.Solishtirma yuklanish, ya’ni tozalash qurilmasining changli havoni o’tqazish 
qobiliyati. 
Ushbu ko’rsatgich chang tozalash qurilmasi orqali 1 soatda 1 m
2
filtrlovchi material 
sirtidan o’tadigan changli havo miqdori bilan ifodalanadi va m
2
/soat bilan o’lchanadi.