Baxtiyor mengliyev

U  keldi.  Bu  Salim-a?  Tahlilda  bu  ajratilgan  birliklar  fonetik 
35

---

jihatdan  bir  tovush,  leksik  jihatdan  so‘z  yoki  morfemik  jihatdan 
qo‘shimcha sanaladi. 
 
Mustaqil o‘zlashtirish uchun 
Fonetik hazil 
Tilning tilsimoti – haqning qudrati, 
Undagi har unsur hikmatga ega. 
Har bitta birlikka vazifa tayin, 
Istalgan vosita qiymatga ega. 
 
Bilsangiz, unlilar tizimchasini, 
Oltovlon birlashgan bir vujud erur. 
Ortiq yo kam degan kalom yo‘q bunda, 
Haqiqat amri-la ul mavjud erur. 
 
Har bitta unlida ikki belgi bor, 
Juftlik tamoyili ularga tandir. 
Baqamti yashaydi zotiy belgilar, 
Bir unli ul juftga ayni vatandir. 
 
Lablangan har birlik lablanmagandan 
Farq qilib turadi o‘z borlig‘ida. 
Quyimi, o‘rtami yoki yuqori –  
Faqat qo‘sh belgi bor til yorlig‘ida. 
 
Ikki va uch belgi ko‘paytmasidan 
Unlilar miqdori tayin bo‘lgandir. 
Belgilarning soni o‘zgarsa, balki, 
Miqdor saqlanishi qiyin bo‘lgandir. 
 
Tilning  fonetik  sathi  eng  barqaror  sath  hisoblanadi.  Ming 
yillarda  ham  sath  birliklari  tarkibida  o‘zgarish  bo‘lmaydi.  Leksik 
va  grammatik  sathlar  tarkibida  o‘zgarishlar  bo‘lib  turadi.  Lekin 
fonetika o‘ta barqarorligi bilan xarakterlanadi. 
 
 
36

---