Baxtiyor mengliyev


Mustaqil o‘zlashtirish uchun


Download 1.62 Mb.
Pdf ko'rish
bet167/227
Sana02.01.2022
Hajmi1.62 Mb.
#184132
1   ...   163   164   165   166   167   168   169   170   ...   227
Bog'liq
Baxtiyor mengliyev

Mustaqil o‘zlashtirish uchun 
Ko‘hna Sharqda tillar va so‘zlarning paydo bo‘lishi haqida 
Sharqda  tilning  taraqqiyot  qonunlari,  tillarning,  so‘zlarning 
paydo  bo‘lishi  talqiniga  doir  bir  necha  nazariyalar  yuzaga  kelgan. 
Tabiiy  nazariya,  ijtimoiy  kelishuv  nazariyasi,  izhor  nazariyasi, 
ilhom nazariyasi shular jumlasidan.  
Tabiiy nazariya (tovushga taqlid nazariyasi). Sharq filologlari 
VIII  asrda  so‘zlarning  tashqi  tovush  tomoni  bilan  mazmuni 
o‘rtasidagi o‘xshashlikni keng muhokama qilishgan. Ibn Jinniyning 
guvohlik  berishicha,  bu  bilan  dastlab  Xalil  ibn  Ahmad 
shug‘ullangan.  Shu  an’ana  ta’sirida  A’bad  ibn  Sulaymonning 
fikrlari  rivojlandi.  Bu  nazariya  bo‘yicha  so‘z  –  insonning  tabiiy 
148


tovushlarga  bo‘lgan  moyilligi,  ularga  taqlid  qilishi  natijasida 
yuzaga kelgan. Bu “tabiiy (tabiat) nazariya” islom ruknlariga ancha 
erkin  munosabatda  bo‘lgan  mazhab  va  yo‘nalish  vakillari 
(jumladan,  namoyandalari  Abu  Nasr  Forobiy,  Abu  Rayhon 
Beruniy,  Ibn  Sino,  Ahmad  Farg‘oniy  kabi  olimlar  bo‘lgan 
mutazalliylar) tomonidan ilgari surilgan va rasmiy islomiy  – izhor 
(ilohiy ne’mat) nazariyasiga zid edi.  

Download 1.62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   163   164   165   166   167   168   169   170   ...   227




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling