Бек, А. А. Волоколамское шоссе. Красноярск. 1960. Ebook 2013
Download 1.26 Mb.
|
шоссе (1)
|
4 *
51 jang, yigirma jang, o'ttiz jang va jangni qutqar. Buning uchun askar sizga rahmat aytadi! Derazadan sakrab tushdi-da, moyli divanda yonimga o‘tirdi. Men o‘zim askarman, o‘rtoq Momish-Uliy. Askar o'lishni xohlamaydi. U jangga o‘lish uchun emas, yashash uchun boradi. Va unga shunday qo'mondonlar kerak. Va siz juda oson aytasiz : "Men batalyon bilan o'laman". Batalyonda yuzlab odamlar bor, o'rtoq Momish-Uli. Qanday qilib ularni sizga ishonib topshirishim mumkin? Men jim qoldim. Panfilov ham jim qoldi, menga tikildi. Nihoyat dedi: Xo‘sh, nima deysiz, o‘rtoq Momish-Uli? Ularni jangga olib borishni o'z zimmangizga olasizmi - o'lishni emas, balki yashashni? Men olaman, o‘rtoq general. Voy, bu askarning javobi. Buning uchun nima kerakligini bilasizmi? Ruxsat bering, oʻrtoq general, buni aytishingizni soʻrayman. Ayyor, ayyor... Avvalo, o‘rtoq Momish-Uli, bu... — deb peshonasini silab qo‘ydi. — Men senga bir sir ochaman, — hazil bilan atrofga qaradi va o‘rnidan turib, pichirladi, — urushda ham ahmoqlar bor. Keyin tabassumni to'xtatib, davom etdi: Yana bir juda shafqatsiz narsa kerak... juda shafqatsiz: tartib-intizom. Men chiqdim: Lekin siz...” Men tilimni tishladim. Gapir, gapir! Men haqimda nimadir demoqchi bo'ldingiz , shunday emasmi? Lekin men jur'at eta olmadim. Baland ovozda gapirmoq. Nima buyurtma berishingiz kerak? Aytmoqchi edim, o‘rtoq general... siz juda muloyimsiz... —■ Hech narsa bunday emas. Sizga shunday tuyuladi. Mening so'zlarim uni xafa qilgan bo'lsa kerak. O‘rnidan turib, sochiqni olib , aylanib yurdi. Yumshoq ... Yodda tuting, o'rtoq, Momish-Uli, ular yig'lab boshqarmaydilar. Yumshoq... Umuman yumshoq emas... Xo‘sh, bo‘linishni qabul qilmaysizmi? A? Men javob bermadim, faqat generalga qaradim. U dedi: Akademiyaga borishing kerak... Xo‘sh, xudo sendan rozi bo‘lsin! Obi 62 Polkovnik menga jahli chiqdi, lekin... Men qandaydir tarzda qarshilik ko‘rsataman... Siz batalyonga qo‘mondonlik qilasiz. — Batalyonga qo'mondonlik qilish kerak, o'rtoq general. Shunday bo'ldiki, men, artilleriyachi, batalyon komandiri bo'ldim. 6 Yana bir necha kun shtab-kvartirada qoldim. Ehtiyotkorlik bilan qaraganimda , men tushunishga harakat qildim: bu mehribon, muloyim odam, go'yo "da'vogarlik" degan narsadan mahrum bo'lib, qanday qilib bo'linishni boshqara oladi? Biroq, u har doim ham yumshoq bo'lmagan. Bir kuni men uning “o‘tir, iltimos, o‘tir” degan doimiy so‘zlariga ko‘nikib qolganini ko‘rdim, shtab komandiri Panfilovnikiga kirib, taklifnomasiz o‘tirdi. O'rindan turish! - dedi keskin ohangda Panfilov. - Bu yerdan keting. Eshik orqasida bir oz o'ylab ko'ring, keyin yana kiring. Panfilov har qanday buyruq berib, belgilangan muddat bajarilganligini tekshirishni hech qachon unutmadi. Uning eng sevimli ishorasi cho'ntak soatining qavariq oynasini bosh barmog'i bilan silash edi . Gohida u o‘zining sevimli jonivorini erkalayotgandek bo‘lardi. Agar u kechiksa, u tushuntirishni talab qildi. Bir kuni men uning topshirig'ini o'z vaqtida bajarmagan komandirni qanday tanbeh qilganiga guvoh bo'lib qoldim: Siz vijdonsiz, intizomsiz ishchisiz . Men sizni bir necha kundan beri bilaman, lekin afsuski, siz allaqachon dangasa ekanligingizni ko'rsatdingiz. Uning g'alati qoshlari bir-biriga yaqinlashdi, ularning burishishi keskinlashgandek edi. U baqirmadi, lekin odatdagidan biroz balandroq va aniqroq gapirdi. So'zlar qiyinroq edi. Kichkina bir voqea xotiramda muhrlanib qoldi. General nomidan Qizil Armiya askari bilan diviziya manziliga kelgan birinchi minomyotni qabul qilib, omborga olib bordik. Panfilov minomyotni ko'rmoqchi bo'ldi. Men derazadan Qizil Armiya askariga baqirdim: Ombordagi ohakni shu yerga olib keling! Tezroq! Besh daqiqada shu yerda bo'lish. Ortga o‘girilib qarasam, Panfilov ko‘zlarini chirt yumib, menga qarab turibdi. Bu bir paytlar men qizarib ketgan istehzoli nigoh edi. 53 "Besh daqiqadan keyin, o'rtoq Momish-Uli, u o'z vaqtida kelmaydi", dedi general. Panfilov bunga hech narsa qo'shmadi. Ammo bu oddiy gap meni hayratda qoldirdi. Necha marta o'ylamasdan shunday qichqirdim: "Besh daqiqada". Va o'yladi Panfilov. Ot LISANKA VA "Ot STORY" 1 Nihoyat, general bilan xayrlashib , batalyonni qabul qilishga borgan kun keldi. Ammo bundan oldin aytilishi kerak bo'lgan bir voqea bor edi. diviziya shtabining otlaridan birini ishlatardim . Bu Lisanka, oq paypoqli, peshonasida oq dog'li, jilovni juda yaxshi qabul qiladigan go'zal, baland ot edi. Bosh ofisda o'tkazgan bir yarim hafta davomida men Lisankadan nimanidir o'rganishga muvaffaq bo'ldim. Men shahardan chiqib ketgan batalyonga, Olma-Otadan yigirma besh kilometr uzoqlikdagi Galgar qishlog'iga o'tayotgan mashina bilan borishim kerak edi. Erta turib, soat beshlarda, xodimlar hali ham jim bo'lganida, yig'ilib, hovliga chiqdim. Mashina kechikdi. Men oxirgi marta Lisankaga tashrif buyurmoqchi edim. Men otxonaga borib, uni shapatiladim. U yumshoq lablari bilan kaftiga qo'l cho'zdi, itoatkorlik uchun mendan bir bo'lak non yoki shakar olishga odatlangan. Men bermadim – buning uchun hech narsa yo‘q... U men o‘rgatganimdek, oldingi oyoqlari bilan joyida ispancha qadamni bajara boshladi. Men tabassum qildim, tezda egarlandim va tashqariga chiqdim. Lisanka bo'ylab hovli bo'ylab bir necha aylanib yurib, men uni arenaga yugurdim, keyin nimadir haqida o'ylab, ispan yurishiga o'tkazdim. Aytganimdek, bu juda erta edi. Hovli huvillab qolgandek edi. Birdan eshitdim: — Siz, oʻrtoq Momish-Uliy, urush sanʼatida ham xuddi shunday usta boʻla olasizmi? General ayvonda turardi. Sarosimaga tushib, sakrab tushdim . 54 Davom et, davom et, - dedi Panfilov . - Men tomosha qilishdan zavqlanaman. U yaqinlashdi. Mana, ma’lum bo‘ldiki, orqangizda nimalar bo‘lyapti... Ana o‘sha yerda, – uzoqqa ishora qildi, – shunday uddalay olasizmi? Men javob berdim: Bilasizmi, o‘rtoq general... Aynan bir marta menga aytilgan edi. Bu aytilmagan, lekin ... Ha mayli... Bu shunday qilinganki, men bir yil davomida tashvishlanardim ... Qiziq, qiziq... Ayting-chi... Lekin men allaqachon tavba qildim. Iblis tilimni tortdi! Nega men generalning vaqtini faqat o‘zim uchun qiziqarli bo‘lgan hayotimdagi voqealar bilan behuda o‘tkazaman? Qisqacha gapirishga urinib, men bir marta kichik leytenant sifatida boshliqlarga qo'pol munosabatda bo'lganimni, qo'l ostidagilarga baqirganimni va vzvodni qanday tartibga solishni bilmasligimni aytdim. Menga jazo tayinlashdi, qamoqqa olishdi, keyin polk komandiri meni chaqirib, ot haydash bo‘yicha g‘alati ma’ruza o‘qidi. U shunday dedi: “Menejment nima ekanligini bilasizmi? Lokomotiv haydovchisi yoki avtomashina haydovchisining misoli siz, dasht odami uchun tushunarsiz bo'ladi ... "Va u ot haqida gapira boshladi. Uning ma'ruzasi ishladi. Yo'q, siz batafsilroq. U sizga nima dedi? — soʻradi Panfilov. Buni hamma biladi, o‘rtoq general. Men buni usiz ham bilardim... Va hali? U yaxshi chavandoz haqida gapirdi. Yaxshi chavandozning oti sham berishi, ispancha yurishi va hatto raqsga tushishi haqida ... Keyin boshqaruvlar haqida. Bular, birinchi navbatda, jilovlar - snaffle va og'iz bo'shlig'i, kichik barmoqning harakati allaqachon nazorat qilinadi ... Demak, shunday ... Qiziq! .. Yaxshi chavandoz hech qachon qo'lini, hatto qo'lini ham qimirlatmaydi, dedi... Otni faqat cho'chqalar tortadi. Va hokazo va hokazo ... Yoq yoq! Davom et. U yana nima dedi? Panfilov juda qiziq tuyuldi . 55 U jilmayib qo'ydi, ko'zlari atrofidagi ajinlar o'ynadi. U boshqa nazorat vositalari haqida gapirdi ... Ko'zga sezilmaydigan otning orqa tomonidagi tayanch nuqtasining burnini o'tkazish ham nazoratdir ... Va chavandozning oyog'i? Faqatgina shpurni boshqarishning yigirmata usuli bor - to'g'ridan-to'g'ri tortish, teginish va boshqalar ... Biroq, yaxshi chavandoz kamdan-kam hollarda shporlardan foydalanadi. Unga otga ikra bilan tegishi kifoya, va ot allaqachon tushunadi. Lekin bunga qanday erishish mumkin? Shunday qilib, shuning uchun ... Qanday erishish mumkin? Panfilovning qiziqishi menga singib ketdi. Men allaqachon hayajon bilan gapirganman: Ha. Ot chavandozning eng kichik talabini darhol bajarishiga qanday erishish mumkin? Eng muhimi - qat'iyatlilik. Bajarilmadi - jazolang, hech qachon qo'yib yubormang! Yaxshi - rag'batlantiring! Buni yuz emas, ming marta bajaring. Bularning barchasini u xotirjamlik bilan aytdi va: "Boring", dedi. Sizchi? Avvaliga nima uchun chaqirganini tushunmadim. O'girildi , ketdi. Ostonada esa menga boltadek yetarli edi: “Nima, odam unga otmi? Men uning uchun otmiman?!” Men orqaga qaytib, baqirgim keldi: "Men sizning otingiz emasman!" Panfilov kulib yubordi. Men uni hech qachon bunchalik xushchaqchaqligini ko'rmaganman. U ro'molchani olib, namlikdan porlayotgan ko'zlarini artdi: Ahmoq, juda ahmoqona hikoya. Xo'sh, faqat cho'chqa chorvalari tortadimi? U kulib, Lisankani silab so'radi: Sizga yoqadi, o‘rtoq Momish-Uli. bu otmi ? Judayam, oʻrtoq general. O'zingiz bilan olib keting. Bu sizga sovg'a... Batalonda siz bilan birga bo'lsin. Rahmat o‘rtoq general. Mashinani kutmay, o‘z batalonimdan Lisankaga minib oldim. 2 Siz va men tabiatni tasvirlamaslikka allaqachon kelishib oldik . Boshqalar buni yaxshiroq qilishadi. Urushdan biroz vaqt o'tgach, yozda menga tashrif buyurasiz: Qozog'iston qanchalik yaxshi ekanini ko'rasiz, atrofni tasvirlab bering. 56 Olma-Ota shahri, Talgar qishlog'i va bo'ronli tog' daryosi Talgarka. Qishloqda batalyon joylashgan Qishloq xo‘jaligi instituti binosini topdim. U shtab boshlig‘i, ozg‘in, chaqqon, kechagi agronom qozoq Rahimovni, hali ham fuqarolik kiyimida ko‘rdi. Pidjagida alpinistning nishoni yaltirab turardi, lekin mening alpinistim na nizomga ko‘ra, na hisobotga ko‘ra o‘rnidan turolmadi. Men u bilan xonani aylanib chiqdim. Hamma yer to'la, to'la, lekin men harbiy kiyimdaman. Odamlar koridorlar bo'ylab sayr qilishdi; ular bir xonada qo'shiq aytishdi; koridordan ayollar bilan derazalar orqali bir-birlarini chaqirishdi. Hech kim “Diqqat!” deb buyruq bermadi, Komandirga hech kim salom bermadi. Men polda sigaret qoldiqlarini ko'rdim, og'ir xo'rsindim va batalyon tuzishni buyurdim. Noto'g'ri qurilgan, uzoq vaqt davomida. Men chetga turdim, tomosha qildim va o'yladim. Bu tizimni tasavvur qiling: ko'pchilik futbolkalarda, ba'zilari shippaklarda, ba'zilari ko'ylagida ta'sirchanroq chiqdi. Ba'zilar qalpoqli, boshqalari boshi yalang. Alpinist qandaydir tarzda saflarni to'g'rilab, shaftaga "Diqqat!" va xabar berish o'rniga menga tikilib qoldi. Yana xo‘rsinib, qatorga o‘tdim. Salom. Ular imkon qadar javob berishdi. batalyonga komandir etib tayinlanganimni aytdim-da , dedim: Siz hali ham fuqarolik kiyimidasiz, lekin Vatan sizni navbatga qo'ygan. Ba'zilaringiz yaxshi kostyum kiygansiz, boshqalaringiz soddaroq... Kecha turli kasb egalari edingiz, daromadlari har xil, kechagi kun orangizda oddiy kolxozchi, direktorlar edingiz. Bugundan boshlab siz Ishchilar va Dehqonlar Qizil Armiyasining jangchilari va kichik komandirlarisiz. Va men sizning qo'mondoningizman. Men buyuraman, sen itoat et. Men o'z xohishimni aytib beraman, siz uni bajarasiz. Men ataylab juda keskin gapirdim: buyursam , har biringiz bajarasiz . Kecha siz xo'jayiningiz bilan bahslashishingiz mumkin; kecha muhokama qilishga haqqingiz bor edi: u to'g'ri aytdimi, qonuniy ish qildimi. Bugundan boshlab Vatan 57 buni darhol sizdan oladi. Bugundan boshlab sizda bitta qonun bor - qo'mondonning buyrug'i. Qarasam, ba'zilar qo'rqinchli ko'rinadi: u bir zarbada barcha demokratiyani yo'q qildi. Men davom etdim: Kimda boshqacha fikrda bo'lsa , uni konvertga solib, biz uyga yaqin bo'lganimizda, uyiga jo'natishi mumkin. Harbiy tartib qattiq, ammo bu armiyani ushlab turadi. Yurtimizni qul qilib olishga oshiqqan dushmanni daf qilmoqchimisiz? Biling: g'alaba uchun bu kerak! Keyin halollik, vijdon va nomus haqida qisqacha gapirdi. Vatan oldida, o‘z hukumati, sarkarda oldida halollik jangchining oliy qadriyatidir. Vijdoni bor odam haloldir. Ilmingiz, qobiliyatingiz bo‘lsin, – dedim, – epchillik, mahoratingiz bo‘lsin, vijdoningiz yo‘q bo‘lsa, mendan mehr kutmang! Va nihoyat, hurmat. Men buni o'zimcha tushuntirdim. Qozoqlarning ikkita gapi bor. Birida: “Quyon qamishning shitirlashidan o‘ladi, qahramon nomusdan o‘ladi”. Boshqasida esa bor-yo‘g‘i uchta so‘z bor: “Nomus o‘limdan kuchli”. Bu gaplarni qozoqcha aytdim va ruschaga tarjima qildim. Batalyonda qozoqlarning atigi uchdan bir qismi, qolganlari rus va ukrainlar edi. Ishim tugagach, qatordan dadil ovoz yangradi: O‘rtoq batalyon komandiri, sizga aytsam... Yengil qora ko‘ylak kiygan, havas qilarli qizarib ketgan, qomatli yigit safdan yarim qadam chetga chiqdi. Men ruxsat bermayman, dedim. “Bu miting emas. Rota komandirlari, bo‘linmalarni ajrating! Bu mening birinchi nutqim, batalyon bilan birinchi tanishuvim edi. 3 Yo'lak bo'ylab men uchun tayyorlangan xonaga yurdim . O'rtoq batalyon! Aytishim mumkinmi? Aynan u mening qarshimda turdi - meni birinchi bo'lib batalyon komandiri deb atagan. Mashina tomonidan hali olib tashlanmagan sochlar boshning orqa qismidan taqir edi va tovuqning qalpoqchasi ostida peshona osilgan edi . Familiyasi nima? Men so'radim. Jangchi Kurbatov. 58 U o'zini harbiy tarzda olib bordi, diqqatni tortdi. Siz armiyada xizmat qilganmisiz? Yo'q, o'rtoq batalyon komandiri. U temir yo'l harbiylashtirilgan qo'riqchisida xizmat qilgan. Mana, oʻrtoq Kurbatov: batalyon komandiriga murojaat qilishdan oldin buning uchun sizda rota komandirining ruxsati boʻlishi kerak. Unga qadam qo'ying. U, o‘rtoq batalyon komandiri, hisobga olmaydi... Men xavfsizlik haqida gapiryapman.... Orqa eshik, o‘rtoq batalyon komandiri qo‘riqlanmagan... Darvoza ham. Va birdan, o'rtoq batalon komandiri ... “Yaxshi!” deb o‘yladim men. Menga uning jo‘shqinligi, qat’iyati, ochiq nigohi, yelkalarini burishganligi yoqdi, lekin men boshqa narsani aytdim: Kru-gom! Kurbatov yonib ketdi. Ko'rinish mehribon emas, balki sobit bo'ldi . Men uni tushundim, lekin men ham diqqat bilan kuzatdim. Qurbatov bir zum taraddudlanib, askardek o‘girilib, yo‘lak bo‘ylab yurdi. Hatto qizarib ketgan bo'yin ham xafa bo'lib tuyuldi. Men yaqinda turgan Rahimovga aytdim: O‘rtoq shtab boshlig‘i, jangchi Kurbatov endi otryad komandiri bo‘lmay qoldi. Orqamdan kimdir menga tegdi. Orqaga o'girilib, beqaror tortilgan qo'lni ko'rdim. Va men komandirimga murojaat qildim. U aytdi: sizga, o‘rtoq batalyon komandiri... Men ko'zoynakli odamni ko'rdim. Bu Murin bilan birinchi uchrashuv edi . Ko‘ylagida, galstugi sal bir chetga siljigan holda, qo‘llarini qaerga qo‘yishni bilmay jilmayib gapirdi. Yupqa cho'tkalar va oqargan, cho'zilgan yuz iyul oyi bo'lishiga qaramay, deyarli tanlanmagan edi. Men jangovar emasman, o‘rtoq batalyon komandiri, lekin batalyonga qo‘shilishni iltimos qildim , — deb g‘urur bilan e’lon qildi u. - Ko'zoynakda to'liq tuzatishim borligini isbotladim. Shiftda - qara, o'rtoq batalon komandiri - pashsha! Men uni aniq ko'raman. Mayli, o‘rtoq, men aminman. Keyinchalik. Ammo batalyonda ham, o‘rtoq batalyon komandiri, meni jangari bo‘lmaganlar qatoriga qo‘yishdi. Menga ot va arava berishdi. Men ot nima ekanligini mutlaqo bilmayman. Va men borganim bu emas edi. Men oʻrtoq batalyon komandiri, safga chiqishingizni soʻrayman. Men xohlayman, o'rtoq batalon komandiri, pulemyotchi! Ismini bilib, dedim: 59 Bu mumkin, o'rtoq Murin. Men tarjima qilaman. Bor. Lekin gap shu ekaniga ishonchi komil emas edi. ustida. Qo'shimchani suvga olib kelish uchun qichirdi . Men sizning nutqingizni eshitdim, o'rtoq batalyon komandiri. Bu mutlaqo to'g'ri. Sizning har bir buyrug'ingiz, o'rtoq batalyon komandiri, men uchun qonun bo'ladi. Bor, deb takrorladim. U ajablanib qaradi va hech narsa bo'lmagandek davom etdi: Men o‘rtoq batalyon komandiri, musiqachiman. Torii konservatoriyasining aspiranti Ammo endi, oʻrtoq batalyon komandiri, hamma otish kerak! Ishontirish uchun u barmoqlarini aylantirdi. Men baqirdim: Qanday turibsiz? Qo'llar! Murin hayratdan cho‘zilib ketdi. Men sizga ikki marta aytdim - keting! Sizchi? Sizga eng qiyin narsa - otishni so'raganga o'xshaysiz. Yo‘q, o‘rtoq Murin, armiyada eng qiyini, eng qiyini – itoat qilishdir! Murin e'tiroz bildirmoqchi bo'lib og'zini ochdi, lekin men davom etdim: Ko'p marta * sizga qo'mondon adolatsizdek tuyuladi , siz bahslashmoqchisiz va ular sizga baqiradilar: jim bo'l! Men sizga buni va'da qilaman. Bor. Murin ketdi. 4 Shu kuni men rota va vzvod komandirlari bilan uchrashdim, mashg'ulotlar jadvalini tuzdim, qo'riqchilar, aloqa, uy-ro'zg'or ishlari bilan shug'ullandim va faqat kechki payt yolg'iz qoldim. dala sumkasidan Piyoda jangovar qoidalarini olib, o'qiy boshladim, keyin uni chetga surib, o'ylay boshladim. Ulug 'Vatan urushi davom etmoqda. Natsistlar bizning hududimizga kundan-kunga borgan sari chuqurroq kirib borishmoqda. Endi, bosqindan bir oy o'tgach, ular Smolenskka etib kelishdi, Dneprni kesib o'tishdi va xaritaga ko'ra, ular tezda Leningrad, Moskva va Donbassni egallab olishga intilmoqda. Ularning tezligi, taktikasi va e'tiqodi yashin tezligida. Zaxiralarimizni ishga tushirishimizdan oldin ular bizni tugatishni kutishmoqda. 60 Qizil Armiya Bosh shtabi qachon bizning diviziyamizni frontga chaqiradi? Bizga necha kun, necha hafta o'qishga beriladi? Voqealar shu qadar tez rivojlanmoqdaki, frontdagi vaziyat shu qadar keskinki, Oliy Oliy qo‘mondonlik bizni uch-to‘rt hafta ichida jangga jo‘natishga majbur bo‘lishi mumkin. Qanday qilib nihoyatda qisqa vaqt ichida mana shu tom ostida tinmay uxlab yotgan, boshi ostida qo‘lbola qo‘lbola taqilgan, sog‘lom, halol, Vatanga sadoqatli, ammo harbiy emas, yaxshi tayyorgarlik ko‘rmagan yetti yuz kishini qanday qilib shunday qilish mumkin? armiya intizomida ularni qanday qilib dushmanga qarshi tura oladigan va uning uchun dahshatli bo'ladigan jangovar kuchga aylantirish kerak? Bu sizga g'alati tuyulishi mumkin, lekin shu kechada men buyuk urush haqida, tez orada batalon bilan boradigan front haqida o'ylaganimda, men hayot va o'lim haqida, eng katta, eng muhim narsa haqida o'yladim. qaysi fikr tez-tez jamlangan emas , Men "ot hikoya" eslatdi. General Panfilov uni tinglab kulib yubordi, men u bilan birga kuldim, lekin bu orada... Men, ozod qozoq, jilovga chiday olmagan dasht otini qanday qilib askar qilganimni esladim. Armiyadagi birinchi oylar men uchun juda og'ir, chidab bo'lmas darajada og'ir edi . Bu menga kamsitadigandek tuyuldi: qo'mondonning oldiga yugurish, uning oldida jim turish, buyruq va qisqacha tinglash: “Gap emas! Butun atrofda!" Ichkarida hamma isyon ko'tardi: “Nega gaplashmayapsiz? Unga men nimaman, qul? Men u bilan bir xil odam emasmanmi? Va nafaqat ichkarida. Oqarib, qizarib ketdim, beadablik qildim, bo'ysunmadim. Ular menga nima qilishganini bilasizmi? Boshqaruv kurslaridan qo'mondonlik kurslariga qadar uning o'zi o'rtacha komandir - Qizil Armiya ofitseriga aylantirildi. Asta-sekin men qo'mondonning irodasiga so'zsiz bo'ysunishning mutlaq zarurligini angladim. Armiya shunga asoslanadi. Busiz odamlar, hatto Vatanni jon kuydirganlar ham jangda g‘alaba qozona olmaydi. Lekin buni qanday tezda qilish mumkin? Axir bizning ixtiyorimizda sanoqli kunlar, bir necha haftalar bor... Shunday vaqt ichida qanday qilib intizomli, o‘qitilgan, nomi batalyon bo‘lgan dushman uchun dahshatli kuch yaratishimiz mumkin? Download 1.26 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|