Bemorlarni operativ davoga tayyorlash

Og‘riqsizlantirish. Operatsiyada og‘riqsizlantirish (anesteziya)
maqsadida umumiy ingalatsion narkoz va mahalliy anesteziya
qo‘llaniladi. Ba’zan orqa miya anesteziyasi qilinadi, buning uchun
sezuvchanlikni falaj qiladigan eritmalar — novokain, lidokain orqa
miya kanaliga yuboriladi.
Mahalliy anesteziya va orqa miya anesteziyasida bemorlarning
hushi joyida bo‘ladi, bu qayd etilgan usullarning kamchiligi hi-
soblanadi. Chunki orqa miya anesteziyasi bilan qilinadigan ope-
ratsiya og‘ir operatsiya hisoblanib, juda toqatli bemorlargina yaxshi
ko‘tarishadi. Anesteziyaning har bir turi — mahalliy anesteziya
ham, umumiysi ham malaka va ko‘p tajriba talab qiladi.

Umumiy narkoz. Umumiy ingalatsion narkoz ko‘proq qo‘l-
laniladi, bunda bemor narkotik moddalarning bug‘lari bilan nafas
oladi. Odatda, narkoz sifatida efir ishlatiladi, kichik operatsiyalar
uchun esa, ba’zan xloretil qo‘llaniladi.
Efir tiniq suyuqlik bo‘lib, g‘alati hidi bor, u juda tez bug‘la-
nib, badanni qattiq sovitadi; efir oson alangalanadi, shu sababli
uni olovdan ehtiyot qilish kerak. Efir ochiq bankada va yorug‘da
turganda tez parchalanadi.
Narkozga 20—30 minut qolganda bemorni tinchlantirish va
yaxshiroq uxlatish uchun terisining ostiga morfin yoki pantopon
yuborish, shuningdek, nafas yo‘llari shilliq pardasining sekretor