Berdaq nomidagi qoraqalpoq davlat universiteti ijtimoiy-iqtisodiyot fakulteti «moliya» kafedrasi


Download 0.64 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/41
Sana08.01.2022
Hajmi0.64 Mb.
#248127
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   41
Bog'liq
milliy xojalikning rivojlanishlda xalqaro moliya munosabatlarining ahamiya

Ikkinchi  tur  tashkilotlar  ishtirokchilarning  har  yillik  badallari  evaziga 

byudjetlari tashkil etiladi. 

Bunday  tashkilotlarga  ma'lum  sohalardagi  milliy  tashkilotlar  faoliyatini 

muvofiqlashtirib turuvchi xalqaro va umumjahon institutlari kiradi. Ularga: BMT, 

Xalqaro  vaqt  byurosi,  Atom  energetikasi  bo’yicha  xalqaro  Agentlik,  Dengiz 

yo’ldosh  aloqasi  bo’yicha  xalqaro  tashkilot,  Ilmiy  xizmatchilarning  umumjahon 

federatsiyasi va boshqalarni kiritish mumkin. 

Uchinchi  tur  xalqaro  tashkilotlarga  vaqtinchalik  tusga  ega  bo’lgan  ilmiy 

dasturlar  va  kongresslarni  kiritish  mumkin.  Ularni  moliyalashtirish  qatnashuvchi 

ishtirokchilar  tomonidan  amalga  oshiriladi.  Masalan,  Xalqaro  biologiya  dasturi 

(1964-1974  yy.),  Xalqaro  geodinamik  loyiha  (1971-1980  yy.),  Xalqaro  osoyishta 

quyosh yili (1964-1965 yy.), 1957 yildan boshlab har ikki-uch yilda chaqiriladigan 

Xalqaro  tog’  kongressi  va  boshqalar.  Ushbu  tashkilotlar  turli  mamlakat  olimlari 

bilan yaxlit ilmiy tadqiqotlar olib boradi. 

To’rtinchi  tur  xalqaro  tashkilotlar  -  xalqaro  ilmiy  laboratoriyalar, 

institutlar,  ittifoqlar,  yaxlit  va  sohalar  assotsiatsiyalari,  ma'lum  ilmiy  sohalar 

bo’yicha  byurolar.  Ular 

mamlakatlarni, 

milliy 

ilmiy 


tashkilotlarni, 


assotsiyatsiyalarni,  ilmiy  tadqiqotlar  bilan  shug’ullanayotgan  alohida  olimlarni 

birlashtiradi va ular faoliyatini muvofiqlashtiradi. Ushbu tashkilotlar yillik ulushli 

badallar, konferentsiyalarda ishtirok etuvchilarni ro’yxatga olish badallari, yuridik 

va  jismoniy  shaxslarning  xayriya  mablag’lari,  davriy  ilmiy  nashrlardan 

daromadlar 

hisobidan 

tashkil 

etiladigan 

byudjetlar 

hisobidan 

moliyalashtiriladilar.  Mazkur  tashkilotlarga  misol  qilib,  milliy  va  qo’shma 

dasturlar bo’yicha ishlaydigan Kuchli magnit maydonlari va past harorat bo’yicha 

xalqaro fond, Xalqaro matematik markaz va boshqalarni ko’rsatish mumkin. 

Beshinchi  tur  xalqaro  tashkilotlar  faoliyatining  ma'lum  sohalariga 

ko’maklashish  va  tadbirlarni  moliyalashtirish  uchun  mablag’larni  yig’ish  bilan 

shug’ullanadilar.  Masalan,  Yovvoyi  tabiat  xalqaro  fondi  -  davlat,  jamoat 

tashkilotlari  va  xususiy  shaxslardan  yovvoyi  xayvonlar  va  tabiatni  qo’riqlash 

uchun  mablag’larni  yig’uvchi  nodavlat  tashkilotdir.  Ushbu  tashkilot  boshqa 

tashkilotlar bilan hamkorlikda  ma'lum tadbirlarni  moliyalashtiradi. Fond o’zining 

nashriga  ega  bo’lib,  uni  sotishdan  olinadigan  daromadlar  fond  byudjetining 

daromad 


manbalaridan 

biri 


hisoblanadi. 

"Olimpiya 

birdamligi" 

fondi 


rivojlanayotgan  mamlakatlarning  milliy  olimpiya  qo’mitalariga  moliyaviy 

yordam  ko’rsatish  uchun  tuzilgan.    Mazkur  fond  milliy  olimpiya 

qo’mitalarining  badallari,  xususiy  kompaniya,  firmalar  va  xususiy  shaxslarning 

xayriyalari,  Xalqaro  olimpiya  qo’mitasining  investitsion  va  nashriyotchilik 

faoliyati natijasida olingan daromadlar hisobidan shakllantiriladi. Fondga olimpiya 

o’yinlarini  televizion  yoritishdan  olingan  daromadlaming  1/3  kelib  tushadi 

(ma'lumki,  olimpiya  o’yinlarini  televizion  yoritishdan  olingan  daromadlar  mos 

ravishda  Xalqaro  olimpiya  qo’mitasi,  "Olimpiya  birdamligi"  fondi  va  olimpiya 

sport  turlari  bo’yicha  Xalqaro  federatsiya  o’rtasida  taqsimlanadi).  Fondning 

byudjeti  har  yili  tasdiqlanadi.  Asosiy  tadbirlarni  amalga  oshirish  bo’yicha 

hududlarga yo’naltiriladigan mablag’lar xarajatlarning 75-85 foizini tashkil etadi. 

Ushbu  tadbirlarga:  yig’inlar  o’tkazish,  hakamlar  majlisini  o’tkazish,  sport 

buyumlarini  sotib  olish,  Milliy  olimpiya  qo’mitalariga  moliyaviy  yordamlar 

ko’rsatish  va  boshqalarni  kiritish  mumkin.  Boshqa  mablag’lar  nashriyotchilik 




faoliyatiga va joriy xarajatlarni moliyalashtirishga yo’naltiriladi. 

Yuqorida  ko’rib  o’tilgan  fondlarni  tarkibiy  tuzilishi,  maqsadi,  vazifalarini 

yanada  chuqurroq  o’rganish  maqsadida,  birinchi  tur  fondlar  -  moliya-kredit 

tashkilotlariga mansub, XVF haqida ma'lumotlar keltiriladi. 




Download 0.64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   41




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling