Berkinov b. B., Yakubov I. O., Sunnatov m. N. Institutsional iqtisodiyot

2 bob. INSTITUTLAR VA ULARNING JAMIYAT RIVOJLANISHIDAGI 
ROLI 
ASOSIY KO’RILADIGAN MASALALAR: 
1. “Institut”, “norma” tushunchalarining mohiyati va mazmuni. 
2. Rasmiy va norasmiy normalar va ularning shakllanishi 
3. Rasmiy va norasmiy normalarning o’ziga xos xususiyatlari. 
4. Institutsional matritsa. 
5. Institutsional o’zgarishlar va institutlarning o’zaro bog’liqligi. 
MAVZUGA DOIR TAYANCH IBORALAR 
Ushbular mavzu mohiyati, uning o’rganilayotgan kursdagi o’rni va 
ahamiyati haqida aniq tasavvurga ega bo’lishingizga yordam beradi. 
Esda tuting! 
Institut – insonlar tomonidan barpo etiladigan va o’zaro hamkorlikni 
tarkiblovchi siyosiy, iqtisodiy hamda ijtimoiy me’yorlar va qoidalar. 
Institut – bu jamiyat a’zolari o’rtasidagi o’zaro munosabatlarni belgilab 
beruvchi rasmiy qoidalar va norasmiy normalar tizimi. 
Institut oprovayder – neoinstitutsional nazariya doirasida – ishlab chiqarish 
institutlari va kelishuvlar ishlab chiquvchisi va tarqatuvchisi rolini, institutlar 
inkubatori rolini (tegishli institutsional muhitda yangi institutlarni yetishtirish), 
yakka tartibdagi institutsional integrator rolini (ushbu normaga amal qiluvchilar 
tarkibiga yangi individlarni jalb qilish) bajargan holda neoinstitutsional tarkibga 
ta’sir ko’rsatuvchi tashkilot. 
Institutsional matritsa – bu tarixan barqaror shakllangan, dastlabki 
davlatlarning paydo bo’lishini va barcha keyingi institutsional tuzilmalarning 
rivojlanishini belgilab bergan, o’z navbatida, mohiyati hamon saqlanib qolgan 
birlamchi modelni takror yaratishga xizmat qiluvchi bazaviy ijtimoiy institutlar 
tizimi. 
Norma – institutsional muhitda individlarning o’z tanlovini amalga oshirishda 
foydalaniladigan asosiy unsur hisoblanadi 

---

14