Bibliografiya lat p65

liografik guruhlashtirish — bibliografik yozuvni hujjatlarning
xususiyatlariga ko‘ra ajratish. Maqsad — samarali axborot berish
uchun bibliografik yozuvni tartibga solish, bir tizimda yetkazib
berish. Bibliografik faoliyatda bibliografik tavsifni tuzish muhim va
mas’uliyatli jarayon hisoblanadi. Bibliografik tavsifni tuzishga oid
bir qator standartlar qabul qilingan. Lekin hali shu kunga qadar
O‘zbekiston kutubxonalari uchun alohida GOSÒ qabul qilin-
magan, barcha respublikalar kabi bizda ham GOSÒ 7.1.-84,
GOSÒ 7.12-93, GOSÒ 7.1-2003, GOSÒ 7.40-82, GOSÒ 7.70-
2003 lardan foydalaniladi. Bibliografik tavsif bir qancha
elementlardan iborat. Òavsif elementlari majburiy va fakultativ
elementlardan tashkil topadi va quyidagi tavsif sohalarini aks
ettiradi:
Òavsif boshi. Sarlavhalar va javobgarlik haqidagi soha. —
Nashr sohasi. — Chiqish ma’lumotlari sohasi. — Sonli
xarakteristika sohasi. — Seriyalar sohasi. — Eslatmalar sohasi.-
Xalqaro standart kitob raqami, bahosi va adadi sohasi.
Har bir soha boshqasidan nuqta va chiziqcha bilan ajratiladi.
Har bir element ma’lum bir ma’noga ega bo‘lgan bibliografik
belgi bilan ajratiladi va ular matnni tushunishga, bibliografik

---

21
axborotni tayyorlashni avtomatlashgan holda olib borishga yordam
beradi. Sohalar va elementlar uchun quyidagi belgilar qo‘llaniladi:
(.-) nuqta va chiziqcha; (.) nuqta; (,) vergul; (:) ikki
nuqta; (;) nuqtali vergul; (/) qiyshiq chiziq; (//) ikkita qiyshiq
chiziq; (( )) dumaloq qavs; ([ ]) kvadrat qavs; (+) qo‘shuv;
(=) barobar.
Bibliografik ma’lumotlar nashrda qanday berilgan bo‘lsa,
shundayligicha olinadi. Qo‘shimcha ma’lumotlar kutubxona kata-
loglaridan, ma’lumotnoma nashrlardan, bibliografik ko‘rsatkich-
lardan olinadi. Bibliografik ma’lumotlar uchun muqova, sar-
varaq, avantitul, titul varag‘i orqasi, asar matni xizmat qiladi.
Monografik bibliografik tavsif namunasi quyidagicha (maj-
buriy elementlar qora rangda berilgan).